Mavzu: Sitologiya tarixining xronologik jadvalini tuzish


Download 443.55 Kb.
Sana03.02.2023
Hajmi443.55 Kb.
#1148617
Bog'liq
Sofiya


Mavzu: Sitologiya tarixining xronologik jadvalini tuzish
Bajardi: Akbarova Sofiya
Tekshirdi: Eshnazarov Karim
Sitologiya (citos... va ...logos) — hujayra haqidagi fan. Hujayralarning tuzilishi va funksiyasini, koʻp hujayrali, shuningdek, bir hujayrali organizmlardagi aʼzo va toʻqimalarning oʻzaro bogʻlanishi va munosabatlarini oʻrganadi.
Barcha tirik mavjudotlarning eng muhim tarkibiy kismi boʻlgan hujayrani oʻrganish bilan S. biologiya fanlari orasida markaziy oʻrinni egallaydi; u oʻsimliklar gistologiyasi, anatomiyasi, fiziologiya, genetika, biokimyo, mikrobiologiya va boshqa fanlar bilan uzviy bogʻlangan. Organizmning hujayra tuzilishini oʻrganish 17-asrdan olimlar R.Guk, M.Malpigi, A.Levenguk (1632— 1723) tomonidan boshlangan edi.
S.ning taraqkiyoti hujayra tadqiqoti usullarining rivoji bilan bogʻliq. 19-asrga kelib butun organik dunyo uchun yagona hujayra nazariyasi yaratildi (T.Shvann, 1838). Hujayra nazariyasining yaratilishi hujayrani barcha tirik organizmlarning asosi sifatida oʻrganish uchun turtki boʻddi. 19-asr oʻrtalaridan hujayralar strukturasini fiksatsiya qilish, yaʼni kimyoviy moddalar va fizik omillar taʼsir ettirish yoʻli bilan shu strukturani saqlash va toʻqimalarni boʻyashning har xil usullari qoʻllanila boshladi.
S.ning keyingi rivojlanishiga nemis patologi R.Virxovshsht "sellyulyar patologiya" haqidagi taʼlimoti sabab boʻldi (1858), Virxov hayvon organizmi hujayralar majmuidan iborat, shulardan har biri hayotning barcha xossalariga ega va har bir xujayra fakat hujayradan rivojlanadi degan fikrni olgʻa surdi.
19-asrning oxirida protoplazmaning doimiy tarkibiy qismlari (organoidlari); sentrosomalar, mitoxondriyalar, toʻrsimon apparat yoki Golji kompleksi, shuningdek, hujayra yadrosidagi nuklein kislota aniqlandi.
Hujayraning kariokinetik boʻlinishini (qarang Mitoz) avval oʻsimliklarda, keyin hayvonlarda kashf qilindi. Xromosomaning individuallik nazariyasi va soni turgʻunligi qoidasi yaratildi.
Jinsiy hujayralar rivojlanishida xromosomalar soni reduksiyasi jarayoni kashf qilindi. Rus sitologi S.G.Navashin (1898) yopiq urugʻli oʻsimliklarda qoʻsh urugʻlanish hodisasini aniqladi.
Xronologik jadval
Tarixga oid muammolar yoki hech bo'lmaganda sodir bo'lgan turli xil voqealarni kuzatib borishni istagan taqdirda, dan foydalanish yaxshi xronologik jadvallar, bu ishning ma'lumotlarini taqdim etishning tartibli usulini ta'minlashga qaratilgan.
A ga tegishli bo'lgan madaniyatga oid eng muhim ma'lumotlarni taqdim etishni istagan holda o'zimizni qo'yaylik aniq tarixiy davrBu bilan bog'liq barcha ma'lumotlarni yaxshiroq sarhisob qilish uchun qaysi voqealar eng ko'p xizmat qilganligini ko'rsatish kerak bo'ladi va buni tashkil qilishning eng yaxshi usuli bu yillar davomida eng dolzarb faktlarni taqdim etishdir. ko'rib chiqilayotgan madaniyat mavjud bo'lgan davrning oxiri.
EʼTIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!
Download 443.55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling