mavzu soat juftlik Bolalar rivojlanishining genetik asoslari

Genlarning uyg'onishi
Genetika ekspansiyasida kamolotga yetishish sezgir davrlarda ham kuzatiladi. Nozik davr - bu normal rivojlanish uchun nasldan naslga o'tadigan yosh oralig'i. Nozik davr davomida bolada atrof-muhit ta`siri asosidagi tajribalar mavjud bo'lgunga qadar o'ziga xos qobiliyatni rivojlantirish uchun biologik tayyorgarlik mavjud bo`ladi. Masalan, bolalar, ayniqsa, go'daklik va erta bolalik davrida tilni bilishga sezgir. Suhbatlarda muntazam ravishda qatnashib, yosh bolalar bir yoki bir nechta tillarni osonlikcha o'rganadilar. Erta bolalik davrida tildan mahrum bo'lgan bolalar, keyinchalik hayotda birinchi tilni egallashlari kerak bo'lsa, ularga katta aralashuv va yordam kerak bo`ladi.
O'qish va ijtimoiy munosabatlarda samarali qatnashish kabi boshqa sohalarda o'rganish uchun cheklangan vaqt chegarasi yo'q. Ushbu sohalarda yetarli tajribaga ega bo'lmagan bolalar dastlabki yillarda yo'qolgan vaqtni tez-tez qoplashlari mumkin. Biroq o'qituvchilar tengdoshlaridan ortda qolgan bolalarning asosiy ilmiy va ijtimoiy ko'nikmalarga ega bo'lishlarini kutib o'tirishlari shart emas.
Bir qator paydo bo'ladigan xususiyatlar genetik ko'rsatmalar tomonidan qattiq nazorat qilinadi va bu hodisa kanalizatsiya deb nomlanadi (Vaddington, 1957). Masalan, emaklash, o'tirish va yurish har xil sharoitlarda va deyarli har doim rag'batlantirilmasdan paydo bo'ladi.

• 
  Kanalizatsiya - bu rivojlanishning ma'lum bir tomonini qattiq genetik nazorat qilish.
  

Biroq, ko'plab ko'nikmalar kanalizatsiya qilinmaydi. Bolalar maktabda egallaydigan qobiliyatlarning aksariyati - o'qish, yozish, matematik muammolarni hal qilish va boshqalar sinfda va undan tashqaridagi tajribalar yordamida o'zgartiriladi. Ijtimoiy ko'nikmalar atrof-muhitning qo'llab-quvvatlashiga ham bog'liq. Boshqa odamlarning niyatlarini ochish, boshqalarning xatti-harakatlarini oldindan bilishni o'rganish va suhbat paytida o`zaro navbat bilan gapirish ijtimoiy tajriba bilan bog'liq bo'lgan vakolatlardir.