Мавзу: сув зарбини сўндирувчи иншоотлар

Энергия сўндирувчи девор (тўсиқ)

Ортиқча кинетик энергияни камайтириш (йўқотиш) учун энергия сўндирувчи деворни ҳам қўллаш мумкин.

Гидравлик сакраш сиқилган кесимда пайдо бўлиши учун ушбу деворнинг баландлигини (с) ва девор билан ташкил қилинган ҳовуз узунлиги (l_Х) ни аниқлаш керак.

1. 
   Схемани масштабда чизиш.
   

Энергия сўндирувчи девор кўмиладиган (дамланган) чуқурликни Z қийматга кўпайтириб, сакрашни хайдалишига йўл бермайди.
Энергия сўндирувчи девор амалий профильдаги деворга ўхшаб ишлайди. Сарф коэффициенти:

Сакраш сиқилган кесимда ўтишлиги учун қуйидаги шарт бажарилиши керак:

Шу шартни бажариш учун энергия сўндирувчи деворнинг баландлиги (с) қиймат танлаш усулида аниқланади. Чунки, тезоқар шаршаранинг қуйи кўндаланг кесимининг шакли трапеция шаклида бўлиб, деворнинг баландлиги (с) ўзгарган сари девор устидаги кенглиги (b_х) ҳам ўзгаради.
Девор устидаги ҳисобли напорни (Н_х) чўктирилмаган амалий профилдаги сув ўтказгичларнинг ҳисоблаш тенгламасидан аниқланади.
- девор устидаги ҳисобли напор.

Трапеция шаклидаги каналда девор устидаги ҳисоблаш кенглиги қуйидаги формула орқали аниқланади:

бу ерда - сув урилма қисмининг қиялик коэффициенти (бланкада берилган). - девор устидаги напор:

- тезоқар шаршара қуйи қисмининг кенглиги.

Деворнинг баландлиги (С) га бир неча қийматларни берамиз ва графикни қурамиз ва қийматига қараб, графикдан «С» қийматини оламиз.

С	Н	bҳ	Hҳ	Hҳ+C

Энергия сўндирувчи девор билан ташкил қилинган ҳовузнинг узунлиги: