Mavzu: Windows ning turlari va ularga qo`yiladigan minimal talablar


WINDOWS operatsion tizimining imkoniyatalri


Download 1.25 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/29
Sana05.01.2022
Hajmi1.25 Mb.
#205084
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29
Bog'liq
at.word

WINDOWS operatsion tizimining imkoniyatalri 

WINDOWS operatsion tizimi quyidagi imkoniyatlarga ega: 

 

ko‘p  vazifalilik  ya‘ni  WINDOWS  muhitiga  o‘tgandan  keyin  bir 



vaqtning o‘zida bir necha dasturlarda ishlash imkoniyati paydo bo‘ladi. 

Masalan  hujjatlar  tahrirlash,  rasmlar  chizish,  hujjatlarni  bosmaga 

berish, musiqa eshitish va hokozo. 

 



Ma‘lumotlar  buferidan  (cho‘ntagidan)  foydalanish  imkoniyati,  ya‘ni 

bemalol  grafik  muharriridagi  yoki  electron  jadvaldagi  ma‘lumotlarni 

boshqa dasturlarga qo‘yish yoki aksincha. 

 



Windows  muhitida  ishlaydigan  barcha  dasturlarning  shriftlari, 

drayverlarining printerdan foydalanish va boshqarish tugmalarining bir 

xilligi foydalanuvchiga bitta dasturda ishlaganda ikkinchisiga ishlashga 

oson ko‘nikish hosil qilish imkonini beradi. 

 

WINDOWS  operatsion  tizimida  kompyuter  tarmoqlaridan  foydalanish 



juda qulay, masalan lokal kompyuter tarmog‘ida ishlash uchun tarmoqli 

muhit (сетевое окружение) yorlig’ini ishlatish yetarli. 

 

Foydalanuvchi  interfeysining  yagonaligi,  ya‘ni  WINDOWS  muhitida 



oddiydan  tortib  murakkabgacha  dasturlarning  barchasida  muloqat 

oynalarining,  menyularining,  vositalar  panelining  va  boshqalarning 

yagona  ko‘rinishga  ega  ekanligi  va  hokozo  imkoniyatlar  aytish 

mumkin. 


 

Universal  grafika-WINDOWS  dasturlarining  qurilmalarga  va  dastur 



ta‘minotiga bog‘liqsizligini ta‘minlaydi. 

 



Ma‘lumotlar almashuvi-  Windows  dasturlararo ma‘lumotlar almashish 

imkoniyatiga ega. 




 

 



 

Windows muhitida  electron pochta  va faksdan foydalanish mumkin va 

hokozo. 

Windows OTning birinchi varianti birinchi bor 1985-yilning noyabrida sotila 

boshlangan. Windows OT MS DOS OTning ko‗plab vazifalarini bajara oladi, ya‘ni 

Windows OT o‗matilgan kompyuter MS DOS OT orqali ham ishlay oladi. Bu OT 

yaratilgunicha  MS  DOS  muhitida  ishlaydigan  grafik  qobiqlar:  WINDOWS  3.0, 

WINDOWS 3.1 va WINDOWS 3.11 yaratildi va IBM PS turidagi kompyuterlarda 

keng  foydalanildi.  Nihoyat  1995-yilda  Microsoft  WINDOWS  95  OT  yaratildi  va 

foydalana  boshlandi.  Hozirgi  kunda  ancha  takomillashtirilgan  WINDOWS  98, 

WINDOWS  NT,  WINDOWS  ME,  WINDOWS  2000,  WINDOWS  2001, 

WINDOWS  XP,  WINDOWS  XP  Professional,  WINDOWS  XP  Professional 

Service  Pack  1,2,3  hamda  WINDOWS  Vista,  WINDOWS  2007  kabi  OTlar 

yaratilib,  keng  omma  tomonidan  foydalanilmoqda.Nima  uchun  WINDOWS  XX

9

 

grafik  OT  deyiladi,  uni  nografik  OT  dan  farqi,  qulay  va  noqulay  tomonlari 



nimalardan  iborat?  Bu  muhitning  grafik  OT  deyilishiga  sabab  foydalanuvchi 

interfeysi,  dastur  va  ma‘lumotlar  fayllari  monitor  oynasida  belgilar  ko‗rinishida 

akslantiriladi. Fayllar bilan ishlash «sichqoncha» yordamida amalga oshiriladi. 

WINDOWS OT ni MS DOS OT dan asosiy afzalliklari quyidagilardan iborat: 

 

Ko‗p  masalaligi.  Bir  paytning  o‗zida  bir  necha  dastumi  ishga  tushirish 



imkoniyati. 

  Yagona  dastur  interfeysi.  WINDOWSda  bir  dasturda  tayyorlangan 



ma‘lumotlami boshqa dasturlarga olib o‗tishning mumkinligi. 

  Yagona  foydalanuvchi  intefeysi.  WINDOWSda  yozilgan  bir  dastumi 



o‗zlashtirib olgandan keyin boshqasini o‗rganish oson. Biz qancha ko‗p dasturda 

ishlashni o‗rgansak, keyingi dasturlarai o‗rganishimiz shunchalik osonlashadi. 

  Yagona  qurilma-dastur  interfeysi.  WINDOWS  muhiti  turli  qurilma  va 



dasturlaming  bir-biriga  mosligini  ta‘minlaydi.  Bulardan  tashqari,  WINDOWS 

muhiti boshqa, masalan, MS DOS, operatsion tizimlarida yaratilgan dasturlardan 

ham foydalanish imkoniyatini beradi. 



 

 

Agar  Windows  3.x  ning  ilgarigi  variantlari  MS-DOSni  asos  sifatida  olgan 



bo‗lsa,  WINDOWS  XX  esa  kompyuterda  biror-bir  boshqa  OT  ishtirokini  talab 

etmaydi.  Siz  SHKga  bittagina  mahsulotni  o‗matasiz  va  darhol  WINDOWS 

muhitida  ishlaysiz.  Bundan  tashqari,  WINDOWS  XX**  shunchaki  operatsion 

tizimgina  emas.  Bu  ko‗plab  yangi,  foydali  va  qiziqarli  narsalami  o‗zida 

saqlaydigan  dasturiy  mahsulotlarga  ega.  Oddiy  va  tushunarli  hujjatlarga 

yo‗naltirilgan  interfeys,  yordamchi  (kontekst)  menyu,  qurilma  va  dasturlami 

sozlashning oddiyligi, DOS ilovalar va WINDOWSning oldingi versiyalari bilan 

to‗liq  moslashuvchanligi,  shuningdek,  umuman  butun  tizimning  birligi.  Endi 

hatto  yangi  foydalanuvchi  ham  mazkur  yangi  OT  bilan  ishlashda  o‗zini 

ishonchsiz  his  etmaydi.  Foydalanuvchi  qanday  vaziyatda  qolmasin,  qulay  va 

tushunarli  interfeysda  adashib  qolmaydi  va  OT  tomonidan  yordamni  ixtiyoriy 

vaqtda olishi mumkin ([FI] tugmasi orqali). Ish jara- yonida istalgan joyda «aytib 

beradigan» va kompyuter texnikasi sohasidan uzoq bo‗lgan kishiga mo'ljallangan 

interfeys bu mahsulotlami ommaviy iste‘molchiga qulay qildi. 

Microsoft  korporatsiyasining  boshqa  istalgan  mahsuloti  kabi  WINDOWS 

XX  ni  ham  uchta  oddiy  so‗z  bilan  izohlash  mumkin:  oddiylik,  quvvatlash, 

moslashuvchalik. 

Birinchidan,  o‗zlashtirishda  juda  oddiy  va  foydalanishda  qulay,  hatto  yangi 

foydalanuvchi  ham  yarim  soat  ishlagandan  so‗ng,  o‗zini  odatiy  sharoitga 

tushgandek  his  qiladi,  tajribali  foydalanuvchi  esa  WINDOWS  bilan 

tanishganidan so‗ng WINDOWSning awalgi variantida ishlashni xohlamaydi. 

Ikkinchidan,  u  yuqori  samaradorlikka  ega,  mazkur  xususiyati  WINDOWS 

ning  istalgan  awalgi  variantlaridan  kuchli  farqlanadi.  Microso  yangi  32 

razryadli  yadroning  tadbiq  etishi  tufayli  samaradorlik    ishonchlilikni  keskin 

oshirishga erishdi: WINDOWS - bu, MS-DOS WINDOWS ilovalari bilan toiiq 

moslikka ega bo‗lgan haqiqiy ko‗p. 

Uchinchidan,  siz  bitta  dasturiy  mahsulotda  eng  yaxshi  va  ixcham  tarmoqli 

vositalar  bilan  ishlashga  universal  tarmoqli  mijoz,  taqsimlovchi  tarmoqlar, 




 

 

maxsus elektron pochta, ko‗chma kompyuterlar, multimedia vositalarini, maxsus 



qo‗llab-quwatlash va boshqalami qo‗lga kiritasiz. 

WINDOWS  ning  tugal  foydalanuvchilari  ko‗plab  xilma-xil  yangi 

xususiyatlami  qoiga  kiritishdi.  Yuqori  tez  harakatchanlik  va  tizim  barqarorligi 

darhol  seziladi.  Foydalanuvchi  ixtiyorida  zaxira  tarmoqlariga  tez  va  qulay 

kirish,  texnik  vositalami  sozlash  va  konfiguratsiyasini  almash-  tirishning  oddiy 

va  aqliy  tadbirlari  imkoniyatlari  mavjud.  Plug  and  Play  texnologiyasi  qayta 

ulanadigan  qurilmalar  uchun  drayverlami  sozlash  muammolari  haqida 

foydalanuvchilaming boshqa tashvish chekmasliklariga imkon beradi. 

Dasturiy ta‘minot ishlanmalarini tayyorlovchilar endilikda qudratli 32 (64) 

razryadli tizimga ega bo‗ldilar. 16 razryadli segmentlashgan xotira modeli bilan 

ishlashga  qaraganda  32  razryadli  dasturlami  yaratish  ancha  mushkul.  Bundan 

tashqari,  32  razryadli  API  (Application  Programming  Interface)  —  amaliy 

dasturlash  interfeysi  WINDOWS NT  quwatlaydigan  API  bilan  muvofiq bo‗lib, 

uning natijasida ikkala muhit uchun ilovalami ishlab chiqish imkoniyati yuzaga 

keladi va ancha oddiy tarzda amalga oshiriladi. 

WINDOWSga o‗tish SHKni ta‘min etish xarajatlarini qisqartirishga, stolda 

ishlovchi  tizimlar  ustidan  nazorat  darajasini  ko‗paytirishga  haqiqiy  yordam 

beradi.  Ko‗p  sonli  tadqiqotlaming  ko‗rsatishicha,  SHKga  uzoq  muddatli  davr 

xarajatlarining  80%ini  kompyuterlami  o‗matish,  sozlash  va  boshqarish, 

shuningdek  foydalanuvchilar  ta‘limi  sarf-xarajatlarini  o‗z  ichiga  olgan 

ta‘minlashga  ketadigan  xarajatlar  taslikil  etgan.  WINDOWS  MS  DOS  va 

WINDOWS  3.1ga  qiyosan  xizmat  ko‗rsatishning  umumiy  xarajatlarini  ancha 

qisqartiradi. Uning bahosiga ko‗ra, ulaming modeli uchun ta‘minlashdan yiliga 

har bir foydalanuvchi 1180 dollar tejaydi. Tizimdan foydalanish ko‗zda tutilgan 

5 yil ichida har bir foydalanuvchi qarib 6 ming dollami tejaydi. 

WINDOWS OT bilan ishlaganda quyidagi tushunchalardan foydalaniladi. 

  Znachok  (belgicha)  -  obyektni  aniqlovchi  tasviri.  Uning  yordamida 



obyektlar bilan ishlanadi (obyektlarga murojaat qilinadi). 


 

 



  Yarliq  (yorliq)  -  belgicha  turi.  Ulami  istalgan  yerga  joylashtirish 

mumkin. Yorliqlar biror obyektni ishga tushirmaydi, balki faqat qanday obyekt 

ekanligini ko‗rsatadi. 

  Papka - WINDOWS obyektlarini birlashtiruvchi element (MS DOS dagi 



katalogdek).  Papkada  fay  liar  va  yana  ichki  joylashtirilgan  papkalar  bo‗lishi 

mumkin. 


  Papka oynasi - papkaning ochiq holda tasvirlanishi. 

  Moй  комьютер  (Mening  kompyuterim)  -  hamma  obyektlarm 



ochuvchi papka. 

  Kopзина  (savatcha)  -  vaqtincha  keraksiz  obyektlar  saqlanadig




Download 1.25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling