Mavzu: Xromosomalar mofologiyasi va vazifalari

Xromosomalarning kimyoviy tuzilishi:

Xromosomalarning kimyoviy tuzilishi:

Хrоmоsоmаlаrning kоmpоnеntlаri DNK vа аsоsiy оqsillаr (prоtаmin vа gistоnlаr)dаn ibоrаt. DNK kоmplеksi vа аsоsiy оqsillаr_ dеzоksiribоnuklеоprоtеidlаr hujаyrа хrоmоsоmаlаridа 90% mаssаni tаshkil qilаdi. Хrоmоsоmаdаgi RNK vа kislоtаli оqsillаr miqdоri to’qimа tiplаrigа hujаyrаning funksiоnаl hоlаtlаrigа qаrаb o’zgаrib turаdi vа хrо­mоsоmаlаrning хimiyaviy tаrkibini mахsus buyoqlаrdа buyash, ul’trаbinаfshа nurlаr spеktrlаrining yutilishi аsоsidа аvtоrаdiоgrаfiya hаmdа yadrоlаrni biохimiyaviy аnаlizi usuli bilаn hаm. аniqlаnаdi. Хrоmоsоmаlаr tаrkibidа DNK pоlimеrаzа fеrmеnti, lipidlаr, kаl’siy, mаgniy iоnlаri vа kаm miqdоrdа tеmir mоddаsi bоr.

Har bir turga oid somatik hujayralarda diploid to’plamida xromosomalarning soni, o’lchami va shakli kariotip deb nomlanadi. “Kariotip” terminini sovet olimlari L.N. Delone va G.A. Leviskiy fanga kiritishgan. Kariotipning grafik ko’rsatishi, cxema tarzida ifodalanishi idiogramma (kariogramma) deb nomlanadi. Ayrim vaqtlarda har xil turlarning diploid soni bir xil bo’ladi,masalan, pashshalarda 6 ta, yoki mushuklar oilasida 36 ta xromosoma bo’lib, kariotipda xatto xromosomalarning morfologiyasi o’xshaydi. Kariotiplarni o’rganadigan fan kariologiya deyiladi.

Har bir turga oid somatik hujayralarda diploid to’plamida xromosomalarning soni, o’lchami va shakli kariotip deb nomlanadi. “Kariotip” terminini sovet olimlari L.N. Delone va G.A. Leviskiy fanga kiritishgan. Kariotipning grafik ko’rsatishi, cxema tarzida ifodalanishi idiogramma (kariogramma) deb nomlanadi. Ayrim vaqtlarda har xil turlarning diploid soni bir xil bo’ladi,masalan, pashshalarda 6 ta, yoki mushuklar oilasida 36 ta xromosoma bo’lib, kariotipda xatto xromosomalarning morfologiyasi o’xshaydi. Kariotiplarni o’rganadigan fan kariologiya deyiladi.

GЕTЕRОХRОMАTIN VА EUХRОMАTIN RАYОNLАR