Mavzu: xronologiya (vaotini aniolash)
Download 0.78 Mb. Pdf ko'rish
|
yordamchi tarix
- Bu sahifa navigatsiya:
- Musulmon kalendari.
|
Yazdigard kalendari. O'rta Osiyo va Eron yerlarida
zardushtiylik dini shakllangan ular ham o'z g'oyalariga mos kalendar 10 ijod qilishdi. Uning oxirgi islohi Sosoniylar sulolasidan bo'lgan Yazdigard III davrida amalga oshgan. Kalendar shuning nomi bilan ataladi. Bu kalendar 365 kunlik quyosh kalendari bo'lib 12 oyi 30 kun ( 360 kun ) qolgan 5 kun esa 21 martda kiradigan yangi yil oldidan alohida hisoblangan. Bu oylarning qadimgi nomi «Avesto»da quyidagicha : 1. Fravashi ( Farvardin) 2. Ashi Vaxishta (Ordibexesht) 3. Xorvatot (Xurdodot) 4. Tishtiriya (Tir) 5. Amerstot (Murdodot) 6. Xishatra varya (Shaxrevar) 7. Mitra (Mexr) 8. Apu (Obon) 9. Odar (Ozar) 10.Dotush(Dey) 11. Voxu manox (Baxmon) 12. Spenti omoti (Esfand) Hozirgi kunda bunga Eron, Pokiston, Hindistonda yashayotgan 130 minga yaqin zardushtiylar amal qiladilar. Musulmon kalendari. Muhammad payg'ambar kalendari. Muxammad paygambar Makkadan Madinaga kuchgan yildan boshlanadi. 622 yil 16 iyul juma kuni. Oy kalendari. Qamariy yil deb ham hisoblanadi. Yilning 1.3.5. 7. 9.11. 30 kundan, jufti 29 kun. 1. Muharram (Ashur)-30 (Muqaddas, urushlar ta'qiqlangan) 2. Safar (Safar) -28 (shu oyda kasallik tarqalgan-yuzlari sarg'aygan) 3.Rabi al avval (Mavlud)-30 (bahor) 4. Rabi al axir -28(yomg'ir yog'gan, daraxt barglari tushgan) 5. Jamodilavval -30 ( kish fasliga to'g'ri keladi) 6. Jamodiloxir -28 (qish fasli) 7. Rajab (Rajab) - 30 (urushdan saqlangan, bexayotirlik) 8. Sha'bon (Borot) -28 (ajralish.Ayrimlari islomni qabul kilmagan) 9. Ramazon (Ro'za) -30 (oyning issiq kuni, kam ovqat yeyishgan) lO.Shavval (Hayit)-28 (hech qayerga ko'chmaganlar) 11. Zul- ka'da (Ora)-30 (faqat uyda o'tirish lozim bo'lgan) 12. Zul - hijja (Qurbon) -28-30 ( Makkani ziyorat qilish. Qurbonlik) Haftaning juma kuni bayram bo'lgan. Sha'bon oyini 15 kuni xudodan vahiy kelib, uning kelgusi yilda o'limini xabar qilgan. 11 Ramazonning 27 kechasi «Qur'on» nozil bo'lgan. Ramazonda ro za tutilgan. 1-3 shavvalda O'raza bayrami, 70 kundan so'ng Zulhijjada - Qurbon hayiti o'tkaz'ilgan. Muharramda ( Ashur) -shialar imomi Xusaynni xotira sifatida eslashgan, shu oyni 10 kunida rabbida 16-15 iyul kunida Muhammad payg'ambarni safari yodga olingan. Yil 354 kun kabisa 355 kun deb olingan. Ear 30 yilda 11-kun, 13 sekundni tashkil qiladi. 30 yilikning 11-yili kabisa - 355, 19-yili oddiy 354 kundir. Download 0.78 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|