Mavzular: Tarjimaning grammatik muammolari. Reja

0‘zbek tilida Ingliz tilida Rus tilida
bolam my boy мой мальчик
bolang your boy твой мальчик
bolasi his boy его мальчик
Ingliz tilida aniqlik va noaniqlik “a/an”, “the” artikllari orqali ifodalanadi. Lekin o‘zbek va rus tillarida aniqlik va noaniqlikni ifodalash uchun leksik va sintaktik vositalaridan foydalanamiz.
Misol uchun:
Uni bizga qandaydir ahamiyati bor deb o‘ylaysizmi?
Вы думайете, эго имеет какой-то значение для нее?
Do you think it may have a difference?
Qandaydir ahamiyati bor deysizmi? Buning juda katta ahamiyati bor.
Имеет какое-либо значение? Она имеет болшое значение.
A difference? It will make the difference.
To’liq sintaktik muvofiqlik tuzilishdagi muvofiqlik bo‘lib gapdagi so‘zlar tartibi bir xil bo`ladi. Misol uchun:
adj. + noun = red pen - qizil ruchka - красная ручка.
subject + noun = he laughed - u kuldi - он смеялся.
Qisman sintaktik muvofiqlik ma’noning muvofiqligi, ammo tuzilishida farq qiladigan deb tushuniladi. Misol uchun:
Glass + tube — N+N, shisha, naycha N+N, стеклянная труба -Adj+N.
Qisman sintaktik muvofiqlikni gapda biz so‘z tartibi, so'z tushib qoldirish va so‘zlaming o‘mi almashtirishda bir-biriga to‘g‘ri kelmasligini tushunamiz.Masalan:
It is forbidden to smoke here.
Bu yerda chekish man qilingan.
Курить здесь запрещено.
He blew out his candle.
U shamni o‘chirdi.
Он задул свечу.
Sintaktik muvofiqlikning yo‘qligi deganda tarjima uchun manba tilda ishlatiladigan, lekin tarjima qilinayotgan tilda ma’lum sintaktik tuzilishlaming bolmasligi tushuniladi. Masalan:
I heard the door open - Я слышал, как дверь открылась - Men eshikning ochilishini eshitdim. – To’ldiruvchi ergash gap.
Bu yerda o‘rin almashtirish, o‘zgartirish kiritish, tushirib qoldirish va qo‘shimcha qo‘shishdan foydalanilgan.
Grammatik mos bo‘lmaslik deganda bitta yoki boshqa grammatik shaki yoki konstruksiyalar o‘girilayotgan tilda mavjud bolmasligi, shakl va konstruksiyalar ishlatilishida moslik bo‘lmasligi, so‘zlarning birikishida farq bolishi, bir xil ma’noga ega bo‘lgan so‘z turkumlarining bo‘lmasligi tushuniladi. Masalan:
She says he will go - U kelishini aytadi. Он говорит, что придет.
She said he would go - U kelishini aytdi. Он сказал, что он придет.