Mavzulashtirilgan testlar to’plami 8-sinf O’zbekiston tarixi bo’yicha
Rasmdagi tarixiy shaxs bilan bog’liq bo’lgan ma’lumotni aniqlang
Download 311.18 Kb.
|
Mavzulashtirilgan testlar to’plami 8-sinf O’zbekiston tarixi bo’ (1)
53. Rasmdagi tarixiy shaxs bilan bog’liq bo’lgan ma’lumotni aniqlang. A) Vo’lga bo’yi va G’arbiy Sibir hudulari bosib olindi B)Uning vafotidan so’ng davlati amalda 3 qismiga bo’linib ketgan. C)Samarqandni 3 marta egallagan. D)Diniy bag’rikenglikni davlat siyosati darajasiga ko’targan.
1.tibbiyot 2.matematika 3.musiqa 4.astronomiya A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1,3,4 D) 1,2,4
A) Muhammad Mazid B) mavlono Baqo C) Shohali ibn Sulaymon D) Sultonali Samarqandiy
A) jarroh B) astronom C) biolog D) mudarris 4.Buxoro xonligida shayboniylar sulolasi hukmronligi davrida ko`z kasalliklarini davolashda quyiagi qaysi shaxs nom chiqargan? A) Muhammad Mazid B) mavlono Baqo C) Shohali ibn Sulaymon D) Sultonali Samarqandiy
A) Muhammad Mazid B) mavlono Baqo C) Shohali ibn Sulaymon D) Sultonali Samarqandiy
A) Sultonali Samarqandiy B) Ubadulloh Kahhol C) Bobokolon Samarqandiy D) Mahmud ibn Ahmad Foriziy
1. Muhammad Amin 2. Muhammad Husayni Buxoriy 3. Bobokolon Samarqandiy 4. mavlono Kavkaviy A) 1,2,3,4 B) 1,3,4 C) 1,2,4 D) 2,3,4
A) Bobokolon Samarqandiy B) Muhammad Husayni Buxoriy C) Mahmud ibn Ahmad Foriziy D) Sultonali Samarqandiy
A) Bobokolon Samarqandiy B) Muhammad Husayni Buxoriy C) Mahmud ibn Ahmad Foriziy D) Sultonali Samarqandiy
1. Muhammad Amin 2. Muhammad Husayni Buxoriy 3. Mahmud ibn Ahmad Foriziy 4. mavlono Kavkaviy A) 1,2, B) 3,4 C)1,2,4 D) 2,3 11.Buxoro xonligida qaysi sulola davrida diniy mutaassiblik keng yoyildi va diniy aqidalarga so’zsiz itoat etish talab etildi? A) Shayboniylar B) Ashtarxoniylar C) Mang’itlar D) Qo’ng’irotlar
A) Mahmud Ibn Vali B) Muhammad Sharif Buxoriy C) Muhammad Yusuf Munshiy D) Abdurahmon Tole
A) 10 B) 20 C) 43 D) 50 14.Muhammad Sharif Buxoriy quyidagi qaysi madrasaning mudarrisi hisoblangan? A) Muhammad Shayboniyxon madrasasi B) Mir Arab madrasasi C) Ko`kaldosh madrasasi D) Nodir devonbegi madrasasi
A) Ubaydullaxon II B) Abdulazizxon C) Abulfayzxon D) Subxonqulixon
A) Subxonqulixon B) Muhammad Yusuf Munshiy C) Abdurahmon Tole D) Muhammad Sharif Buxoriy
A) Ubaydullaxon II B) Abdulazizxon C) Abulfayzxon D) Subxonqulixon
A) Muhammad Solih, Kamoliddin Binoiy B) Muhammad Solih, Hofiz Toshkandiy C) Kamoliddin Binoiy, Muhammad Haydar D) Muhammad Solih, Muhammad Haydar
A) Muhammad Solih B) Kamoliddin Binoiy C) Muhammad Haydar D) Hofiz Tanish Buxoriy
A) Muhammad Solih B) Fazlulloh ibn Ro`zbexon C) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiy D) Hofiz Tanish Buxoriy
A) Muhammad Solih B) Fazlulloh ibn Ro`zbexon C) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiy D) Hofiz Tanish Buxoriy
A) Muhammad Solih B) Fazlulloh ibn Ro`zbexon C) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiy D) Hofiz Tanish Buxoriy
A) Muhammad Solih B) Fazlulloh ibn Ro`zbexon C) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiy D) Hofiz Tanish Buxoriy
A) Muhammad Solihning «Shayboniynoma» asarida B) Kamoliddin Binoiyning «Shayboniynoma» asarida C) Hofiz Tanish Buxoriyning «Abdullanoma» asarida D) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiyning «Tarixi jadidayi Toshkand» asarida
A) Muhammad Solihning «Shayboniynoma» asarida B) Kamoliddin Binoiyning «Shayboniynoma» asarida C) Hofiz Tanish Buxoriyning «Abdullanoma» asarida D) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiyning «Tarixi jadidayi Toshkand» asarida
A) Muhammad Solihning «Shayboniynoma» asarida B) Kamoliddin Binoiyning «Shayboniynoma» asarida C) Hofiz Tanish Buxoriyning «Abdullanoma» asarida D) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiyning «Tarixi jadidayi Toshkand» asarida
A) Muhammad Solihning «Shayboniynoma» asari B) Kamoliddin Binoiyning «Shayboniynoma» asari C) Hofiz Tanish Buxoriyning «Abdullanoma» asari D) Sulton Muhammad Hofiz Toshkandiyning «Tarixi jadidayi Toshkand» asari
A) fors B) arab C) o`zbek D) turk 29.«Tarixi Muqimxoniy» asarining muallifini aniqlang. A) Muhammad Amin Buxoriy B) Muhammad Yusuf Munshiy C) Muhammad Zamon Buxoriy D) Abdurahmon Tole
A) Muhammad Amin Buxoriy B) Muhammad Yusuf Munshiy C) Muhammad Zamon Buxoriy D) Abdurahmon Tole
A) Muhammad Amin Buxoriy B) Muhammad Yusuf Munshiy C) Muhammad Zamon Buxoriy D) Abdurahmon Tole
A) Istanbul B) Toshkent C) Ostona D) Bishkek 33. .…………..o`z she`rlarida Samarqand va Buxoro shaharlarni eng ko`p madh qilgan? A) Muhammad Solih C) Hofiz Tanish Buxoriy D) Muhammad Shayboniyxon
A) Muhammad Solih B) Kamoliddin Binoiy C) Hofiz Tanish Buxoriy D) Muhammad Shayboniyxon
A) Muhammad Shayboniyxon B) Kamoliddin Binoiy C) Hofiz Tanish Buxoriy D) Muhammad Solih
1. «Ubaydullo» 2. «Ubaydiy» 3. «Qul Ubaydiy» 4. «Ubay» A) 1,2,4 B) 1,3,4 C) 1,2,3,4 D) 1,2,3 37.Ubaydullaxon qaysi tillarni yaxshi bilgan va shu tillarda ham ijod qilgan? A) fors va turk B) fors va arab C) turk va arab D) o`zbek va arman
1.arab 2.fors 3.turk 4.o`zbek 5.hind A) 1,2,4 B) 1,2,4,5 C) 1,3,5 D) 2,3,5
A) Shayboniyxon B) Ko’chkunchixon C) Ubaydullaxon D) Abdullaxon II
A) 230dan ortiq B) 220 dan ortiq C) 200 dan ortiq D) 300 dan ortiq
1)Ko’chkunchixon 2)Shayboniyxon 3)Abdulazizxon 4)Abdullaxon I 5)Abdullaxon II 6)Ubaydullaxon A)1,3,5,6 B)2,3,4,5 C)1,2,4,6 D)2,4,5,6 42.Mirzo Abdulqodir(Bedil)ning yashab ijod qilgan yillarini aniqlang A) 1644-1701-yillar B) 1644-1721-yillar C) 1627-1721-yillar D) 1654-1744-yillar
A) Samarqandlik B) Toshkentlik C) Shahrisabzlik D) Buxorolik
A) Dehli B) Panjob C) Hirot D) Mashhad 45.«To`rt unsur» asari muallifni aniqlang. A) Sayido Nasafiy B) Bedil C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
A) «Irfon» B) «Hayvonotnoma» C) «To`rt unsur» D) «Tarixlar dengizi»
A) «Irfon» B) «Hayvonotnoma» C) «To`rt unsur» D) «Tarixlar dengizi»
A) Bedil B) Sayido Nasafiy C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
A) Qarshi B) Toshkent C) Samarqand D) Shahrisabz
A) Bedil B) Sayido Nasafiy C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
A) Sayido Nasafiy B) Bedil C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
A) Bedil B) Sayido Nasafiy C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
A) Bedil B) Sayido Nasafiy C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
A) Bedil B) Sayido Nasafiy C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
A) «Irfon» B) «Hayvonotnoma» C) «To`rt unsur» D) «Tarixlar dengizi»
A) Bedil B) Sayido Nasafiy C) Turdi Farog`iy D) Abdurhmon Tole
1)Samarqand; 2)Buxoro; 3)Toshkent a)Mir Arab,Abdullaxon; b)Shayboniyxon c)Baroqxon,Ko’kaldosh; d)Qulbobo Ko’kaldosh,Nodir Devonbegi,Ernazar elchi A)1-a,2-b,c, 3-d B)1-b,2-a,c, 3-d C)1-c,2-a,b, 3-d D)1-d,2-b,c 4-a
A) XV asr B) XVI asr C) XVII asr D) XVIII asr 59.Sherdor va Tillakori madrasalarini kim qurdirgan? A) Muhammad otaliq B) Yalangto`sh Bahodir C) Nodir devonbegi D) Muhammad Hakimbiy
A) XVI asrning birinchi yarmida B) XVI asrning ikkinchi yarmida C) XVII asrning birinchi yarmida D) XVII asrning ikkinchi yarmida
A) Toshkent B) Buxoro C) Samarqand D) Qo`qon 62.Baroqxon madrasasi kim tomonidan qurilgan? A) Shayx Abdulla B) Baroqxon C) Suyunchxo`ja D) Muhammad Shayboniyxon
A) 18 m B) 20 m C) 22 m D) 25 m 64.Mir Arab madrasasi kim tomonidan qurilgan? A) Shayx Abdulla B) Baroqxon C) Suyunchxo`ja D) Muhammad Shayboniyxon
A) Ubaydullaxon B) Abdullaxo II C) Ko`chkinchixon D) Muhammad Shayboniyxon
A) amaldorlar guruhini vujudga keltirish B) xalq savodini oshirish C) amaldorlarni jamiyatning asosiy tayanchiga aylantrish D) A va C
1.ko`p bosqichli o`qitish tizimi joriy etildi 2.har bir mahallada maktab ochildi 3.bolalarga 6 yoshdan ta`lim berildi 4.maktabda ikki yil o`qigacha, o`quvchilar madarasaga o`tkazildi A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1,3,4 D) 1,2,4 68.Quyidagi javoblardan Buxoro xonligida ashtarxoniylar hukmronligi davrida ta`limga oid to`g`ri berilgan javobni aniqlang. 1. XVII-XVIII asrlarda shahar va qishloqlarda ko`plab maktablar faoliyat yuritgan 2.o`g`il va qiz bolalar alohida-alohida maktablarda o`qitilgan 3.o`g`il bolalar maktablari masjidlar, madrasalar, xo`jalik yurituvchi ustaxonalar qoshida yoki xususiy maktabdorlar xonadonlarida tashkil etilgan 4.qiz bolalar maktablari badavlat kishilar yoki o`qituvchi ayollar uylarida tashkil etilgan 5.bolalar maktabga 5-6 yoshdan berilgan 6.bolalar maktbabda 5-8 yil davomida boshlang`ich ta`lim olganlar A) 1,3,4,5 B) 1,2,4,6 C) 1,2,3,4,6 D) 1,2,3,4,5 69.Quyidagi javoblardan Buxoro xonligida ashtarxoniylar hukmronligi davrida ta`limga oid to`g`ri berilgan javobni aniqlang. 1.o`g`il bolalarni masjid imomi yoki madrasani tugatgan ziyoli kishilar-domlalar o`qituvchilik qilishgan 2.qizlarni otinoyi, bibixalifa deb atalagan ayol o`qituvchilar o`qitishgan 3.maktablarda o`quvchiarga avval harflar keyin bo`ginlar, ularni qo`shish orqali so`z tuzish o`rgatilgan 4.o`quvchilar Navoiy, Fuzuliy, Bedil, Hofiz Sheroziy, Mashrab, So`fi Olloyor asarlarini o`qib saboq olganlar A) 1,2,3 B) 1,3,4 C) 1,2,3,4 D) 2,3,4 70.«Haftiyak» bu ….. A) Qur`oni Karimning yettidan biri B) Payg`ambarlar hayoti va so`zlari haqida kitob C) Hozirgi mantiqqa o`xshash fan D) Hadislar to`plami
1.qizlar maktablarida uy-ro`zg`or tutush, pazandachilik, odob-axloq, pokizalik sirlarini o`rganishga ko`proq o`rin berilgan 2.bolalar yozishni to`liq o`zlashtrib olgandan keyingina o`qishga o`tganlar 3.maktablarda imtixonlar bo`lmagan 4.maktabni tugatganlik tog`risida guvohnoma-shahodat faqat hamma fanlarni o`zlashtrib bo`lgandan keyin berilgan 5.madrasa o`rta va oliy o`quv yurti hisoblangan 6.madrasada ta`lim talabalar iqtidoriga qarab 7-12 yil davom etgan 7.madrasada arab,fors tilida yozilgan kitoblar o`qitilgan 8.madrasada o`qish «Chor kitob» deb nomlangan forsiy tilidagi o`quv qo`llanmasini o`zlashtirishdan boshlangan A) 1,3,5,6,7 B) 1,2,4,5,8 C) 1,2,3,5,8 D) 2,4,5,6,7,8 72.Buxoro xonligida eng muhim tabiiy fanlar o’qitilmasligi sababini aniqlang. 1)Diniy mutaassiblikning kuchayganligi 2)Darsliklar yetishmasligi 3)Tashqi aloqasi o’zi kabi kam taraqqiy etgan davlatlar bilan cheklanib qolganligi 4)ilg’or Yevropa davlatlari bilan aloqani yo’lga qo’ya olmaganligi A)1,2,3 B)2,3,4 C)1,3,4 D)12,4
A) 1736-yilda B) 1740-yilda C) 1742-yilda D) 1743-yilda
A) Rizoqul B) Taxmasp C) Mir Mahmud D) Ahmadxon
A) 1736-yilda B) 1740-yilda C) 1742-yilda D) 1743-yilda
1.Nodirshoh oliy hukmdor, Buxoro xonligi esa Eronga qaram davlat deb tan olingan 2. Nodirshoh qo`hinlari uchun 8 yilga yetadigan 200 ming xarvor bug`doy va arpa to`pab berildi 3.Buxoro xonligi aholisidan 10 ming nafar qo`shin to`planib, Nodirshoh ixtiyoriga jo`natildi 4. Ichki shaharni eronliklarga bo`shatib berish A) 1,2,3 B) 1,3,4 C) 1,2,3,4 D) 1,4
A) Muhammad Hakimbiy B) Muhammad Rahimbiy C) Mahmudbiy otaliq D) Amir Shohmurod
A) Muhammad Hakimbiy B) Muhammad Rahimbiy C) Mahmudbiy otaliq D) Amir Shohmurod
A) mang`it B) qo`ng`irot C) barlos D) kenagas 8.Muhammad Hakimbiy qachon vafot etdi? A) 1741-yil B) 1743-yil C) 1745-yil C) 1747-yil 9.Eron shohi Nodirshoh qachon o`ldirildi? A) 1741-yil B) 1743-yil C) 1745-yil C) 1747-yil 10.Muhammad Rahimbiyning Buxoro taxtini egallashiga yo`l ochib bergan voqeani aniqlang. A) Nodirshohning o`ldirilishian keyin Eronda boshlangan ichki kurashlar B) Soxta xonlarning o`ldirlishi C) Abulfayzxonning o`limi D) Muhammad Hakimbiyning o`limi
A) 1741-yil B) 1743-yil C) 1745-yil C) 1747-yil 12.Ma`lumki, Nodirshoh o`ldirilgandan keyin Muhammad Rahimbiy Abulfayzxonni ham o`ldirtirib yuborganidan keyin taxtga o`tqazilgan soxta xonni aniqlang. A) Abdulmo`min B) Sherg`ozixon C) Ubaydullaxon D) Abdulamin
A) 1750-yil B) 1752-yil C) 1753-yil D) 1756-yil 14.Qachon Buxoro xonligi hokimiyat tepasiga mang`itlar sulolasi keldi? A) 1750-yil B) 1752-yil C) 1753-yil D) 1756-yil 15.Qachondan boshlab Buxoro xonligi Buxoro amirligi deb ataladigan bo`ldi? A) 1750-yil B) 1752-yil C) 1753-yil D) 1756-yil 16.Buxoro amirligida mang`itlar sulolasining hukmronlik yillarini aniqlang. A) 1753-1914-yillar B) 1756-1920-yillar C) 1747-1919-yillar D) 1753-1920-yillar
1. Miyonqol 2. Nurota 3. Qo`bodiyon 4. Boysun 5. Shahrisabz 6. Urgut A) 1,2,3,5 B) 1,2,4,5,6 C) 1,2,3,4,5,6 D) 2,3,4,5
1. markaziy hokimiyatga bo`ysunmaslikka urinayotgan qabilalari turgan joyidan ko`chirib yuborish siyosatini tutdi 2.o`z qo`shini mustahkamlashga, unga tayanib ish ko`rishga harakat qildi 3.mamlaktda mutlaq hukmdorligini o`rnatish va ichki bosh-boshdoqlikni tugatish siyosatini tutdi 4.barcha mang`it beklariga katta-yer mulklar tanho shaklida in`om etilldi 5.Samarqand markazida olti qirrali chorsu qurildi 6.xalqdan olinadigan soliqlar ko`paytirdi A) 1,2,5,6 B) 2,4,6 C) 1,3 D) 1,3,5,6
A) turgan joyidan ko`chirib yuborish B) katta soliq olish C) yer-mulklarini tortib olish D) B va C
A) Amir Shohmurod B) Amir Haydar C) Doniyolbiy otaliq D) Amir Nasrullo
A) suyurg`ol B) tanho C) jogir D) mulki hurri xolis
A) 1756-1758-yillar B) 1758-1785-yillar C) 1785-1800-yillar D) 1800-1826-yillar
1. markaziy hokimiyatga bo`ysunmaslikka urinayotgan qabilalari turgan joyidan ko`chirib yuborish siyosatini tutdi 2.o`z qo`shini mustahkamlashga, unga tayanib ish ko`rishga harakat qildi 3.mamlaktda mutlaq hukmdorligini o`rnatish va ichki bosh-boshdoqlikni tugatish siyosatini tutdi 4.barcha mang`it beklariga katta-yer mulklar tanho shaklida in`om etilldi 5.Samarqand markazida olti qirrali chorsu qurildi 6.xalqdan olinadigan soliqlar ko`paytirdi A) 1,2,5,6 B) 2,4,6 C) 1,3 D) 1,3,5,6
1. Balx 2.Hisor 3. Miyonqol 4. Ko`lob 5. Nurota 6. O`ratepa A) 1,2,3,5 B) 1,2,4,6 C) 1,3,4,5 D) 1,2,3,4 25.Doniyolbiy otaliq kimlarning qarshiligini sindira olmagan? A) katta yer egalarining B) harbiylarning C) Shayxulislomning D) saroy amaldorining
A) Amir Shohmurod B) Amir Haydar C) Amir Nasrullo D) Amir Muzaffar
A) 1756-1758-yillar B) 1758-1785-yillar C) 1785-1800-yillar D) 1800-1826-yillar
A) Amir Shohmurod B) Amir Haydar C) Amir Nasrullo D) Amir Muzaffar
A) Amir Shohmurod B) Amir Haydar C) Amir Nasrullo D) Amir Muzaffar
1)Dehqonchilik 2)Savdo 3)Zargarlik 4)Hunarmandchilik 5)Chorvachilik A) 1,2,3 B) 1,3,5 C) 2,4 D) 3,5 31.Amir Shohmurod Buxoro aholisiga Taxon yorlig’i yozib berdi va unga ko’ra…………. A)Aholidan 7 yillik soliq birdaniga undirib olindi B) Soliqlar miqdorini 4 barobar oshirib yubordi C) Aholi savdo daromadidan to’laydigan boj solig’idan ozod etildi D) Aholi savdo daromadidan to’laydigan boj solig’I joriy etildi
A) Boj va xiroj solig`i oshirildi B) boj va xirojdan boshqa barcha soliqlar kamaytirildi C)Asosiy soliq-xiroj miqdori kamaytirildi. D) bosh va xirojdan tashqari barcha soliqlar bekor qilindi
A) muhtasib va mutavalli B) muhtasib va qozi askar C) qozi askar va mehtar D) qozi askar va saroy qutvoli 34.Qozi askar bu…………… A) rais B) bosh vazir C) harbiy qism sarkardasi D) harbiy sud 35.Amir Shohmurod tomonidan o`tkazilgan pul islohoti tog`ri berilgan javobni aniqlang. 1)Sof kumush tanga muomalaga kiritildi 2)Islohot qurg’oqchilik tufayli natijasiz tugadi 3)Sof oltin tanga muomalaga kiritildi 4)Kimda kumush bo’lsa zarbxonaga kelib undan pul zarb ettirishga ruxsat berdi 5) Sof mis tanga muomalaga kiritildi A)1,3,5 B)2,4 C)1,4 D)2,3,4 36.Buxoro amirligida kimning hukmronligi davrida joriy qilgan qonun bo`yicha kim mol-mullka xiyonat qilsa, jamiyatdagi martabasidan qat`iy nazar qattiq jazoga tortilishi lozim edi? A) Amir Shohmurod B) Amir Haydar C) Amir Nasrullo D) Amir Muzaffar
A) Mir Masum Olamiyon B) Ahmad Donish C) Mushrif Isfarangiy D) Muhammad Rizo Oxund
A) Amir Nasrullo B) Amir Haydar C) Amir Muzaffar D) Doniyolbiy otaliq
A) 1785-1800-yillar B) 1800-1826-yillar C) 1826-1860-yillar D) 1860-1885-yillar
1.uning hukmronligi davrida mamlakat ichki va tashqi savdo o`sdi 2.O’ratepani qo’lda saqlash uchun Qo’qon xonligi bilan kurash olib bordi 3.uning o`zi ham talabalarga ma`ruzalar o`qigan 4.Shahrisabz va Miyonqolni amirlik tarkibida saqlab qolish uchun kurash olib borishga majbur bo’ldi A) 1,2,3 B) 1,3,4 C) 1,2,3,4 D) 2,4 4.Buxoro amirligi qachon Xiva xonligi hujumiga uchradi? A)1804-yilda B)1806-yilda C)1821-yilda D)1822-yilda
A) Marv B) Miyonqol C) Balx D) Badaxshon 6.Qachon Buxoro amirligiga qarashli Marv viloyati aholisi qo`zg`alon ko`tardi? A) 1802-yil B) 1803-yil C) 1804-yil D) 1805-yil 7.Marv viloyati qo`zg`aloniga qarshi yuborilgan qo’shin sarkardasi buyrug`i bilan Marv vohasini suv bilan ta`minlab ……………to`g`onini buzdirib tashlagan A) Darg`om B) Sutonbandi C) Karmana D) Hovuzxon
A) 1819-yil B) 1821-yil C) 1824-yil D) 1826-yil 9.Miyonqolda 1821-yilda qo`zg`alon ko`tarilishiga sabab bo`lgan omilni aniqlang. 1. harbiy harakatlar uchun qoracherikka safarbarlik 2.yer solig`ining muddatdan oldin yig`ib olinishi 3.boj va xiroj solig`ining oshirilishi A) 1,2 B) 2,3 C) 1,3 D) 1,2,3
A) Hindiston B) Eron C) Xiva xonligi D) Qo`qon xonlgi Download 311.18 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling