Ikkixilma’nonianglatuvchiqonunlar — ushbuvaziyathuquqniqo’llovchimansabdorshaxstomonidanqonunlarniturlichaqo’llashimkoniniyaratadi. Shuningdek, ayrimmutaxassislarjinoyat, ma’muriyqonunchilikdagi “vilka” sanktsiyalarnihamkorruptsiyagaqulaysharoityaratishimumkinligihaqidafikryuritishgan. Ya’ni, sanktsiyaninganiqmiqdoriyo’qligisudyadaunio’zhohishigaqarabqo’llashgasharoityaratibberadi.
Aholihuquqiysavodxonliginingpastligi — aholitomonidanqonunlarnibilmaslikyokitushunmaslikmansabdorshaxsgao’ziningshaxsiymanfaatiyo’lidaqonunlardanfoydanishgaqulaysharoityaratadi.
Mamlakatdagisiyosiyvaziyatningnotinchligi — mamlakatdaginotinchlikbirinchinavbatdaaholiongidahayotdayuksakturmushdarajasigaerishishningasosiyusuliqonungaxiloffaoliyatbilanbog’liq, deganmutlaqoaxloqqazidnuqtainazarshakllanishigaolibkeladi. Buesao’znavbatidakorruptsiyagaqulaysharoityaratadi.
Ijrohokimiyatiningbirligitamoyilininingbuzilishi
aynan bitta faoliyatning turli instantsiyalar tomonidan tartibga solinishi:
aholining davlatni nazorat qilishdagi sust ishtiroki;
davlat sektoridagi xizmat qilayotgan xizmatchilar daromadlarining xususiy sektorda topish mumkin bo’lgan daromadlardan kamligi;
iqtisodiyotning davlat tomonidan tartibga solinishi;
inflyatsiyaning yuqori darajasi;
mamlakat yuqori boshqaruv organlarining aholidan uzilib qolganligi;
mamlakatdagi diniy va axloq qoidalari.
Jahon mamlakatlarida korruptsiyaga qarshi kurashning quyidagi usullari mavjud.
Ichkinazorat —buusulboshqaruvapparatiningo’zidanazoratnikuchaytiruvchituzilmalar (harxilichkiinspektsiyalarvaboshqanazoratorganlarituzishorqali) yaratishnitaqazoetadi. Butuzilmaningasosiyvazifasixodimlarningichkietiketqoidalarigarioyaqilishininazoratqilishdir. Hozirgikundabizningyurtimizdahambirqatorhuquqnimuhofazaqilishorganlaridaaynanshuvazifanibajaruvchiichkituzilmalaryaratilgan.
Tashqinazorat — buusuldaijroapparatidanmustaqiltuzilmalarningmustaqilliginioshirishnazardatutilib, aynanushbutuzilmalarorqalikorruptsiyagaqarshisamaralikurasholibboriladi. Ya’ni, sudhokimiyatiningmaksimaldarajadamustaqilligigaerishishommaviyaxborotvositalarigako’proqerkinlikberishvah.k.
Do'stlaringiz bilan baham: |
