Mehnat sharoitini tavsiflovchi omillar

IV BOB
4. 1. Mehnat sharoitini tavsiflovchi omillar
Shaxsiy kompyuterlardan foydalanishda quyidagi zararli, xavfli omillar bik to'qnash kelish mumkin.

• 
  Fizile omillar:
  
• 
  Monitorning elektromagnit nurlanishlari.
  
• 
  Fkranda statie eleetr zaryadlarning hosil bo'lishi.
  
• 
  Ultrabinafsha nurlanish.
  
• 
  Rengen nurlanishlari
  
• 
  Yorug'lik tasvirda yorqinligi.
  
• 
  Yorug'lik oqimining lippilash darajasi.
  
• 
  Ko'rish maydonida yoritilganlik notekis taqsimlaganligi.
  
• 
  Tog'ridan-to'g'ri yaltillash darajasining yuqoriligi
  
• 
  Yoritilganlik darajasining yuqori yoki pastligi
  
• 
  Ilavodagi chang zarrachalari.
  
• 
  Havoning ionlashish darajasining o'zgarishi.
  
• 
  Havo namligining o'zgarishi.
  
• 
  Ish xonasida havo oqimining o'zgarishi.
  
• 
  Kimyoviy omillar:
  
• 
  Ilavo tarkibidagi uglerod oksidi, azon, ammiak, fenol,foraldegi polexlorlibofenillarning hosil bo'lishi.
  
• 
  Psixologik va mikrobiologik omillar:
  
• 
  Diqqat va ko'rishning zo'riqishi.
  
• 
  Zukko va hissiyotning zo'riqishi
  
• 
  Uzoq davomli muvozanatning zo'riqishi
  
• 
  Ish jarayoning bir xilligi.
  
• 
  Ish joylarining noto'g'ri tashkil qilinishi.
  
• 
  Havo tarleibida mikroorganizmlarning ko'pligi.
  

Shaxsiy kompyuterda ishlash jarayonida xavfsizlikni taminlash uchun en£ avvalo kompyutemi xonaga to'g'ri joylashtirish lozim.
Tog'ri joylashtirilgan komyuter va to'g'ri loyihalanib o'rnatilgan yoritgichlai foydalanuvchining ko'rishini yaxsi taminlaydi. Asab tizimiga zo'riqist bermaydi.operatorning meyoriy ish faoliyatini taminlaydi.ish jarayoidagi xatolarn] keskin kamaytiradi.
Kompyutemi alohida xonalarga 5,6 displeydan ortiq bo'lmagan holds joylashtirish tavsiya etiladi. Bu avvalo mikroiqlimni yo'l qo'yilgan meyorlarini taminlshga imkon beradi.
Sanitar meyorlarga muvofiq 1 ta foydalanuvchi uchun 6 m~ maydon hajmi esa 20 m³ da learn bo'lmagan xona zarur.
Gigienik nuqtai nazardan kompyuterni shunday joylashtirish kerakki,ekranda ko'xni ko'targanda xonadgi enh uzoq narsa ham ko'rinishi leerak.
Operatorni ish joyini kirish kirish eshigiga yuzi qaragtan holda eng samarali hisoblanadi. ling uzoq masofaga nigohni o'tkazish imkoni kompyuterda ishlagandagi ko'rish tizimining og'irligini kamytirishini eng samarali usulihisoblandi ish joylarini komyutyerdan devorgacha bo'lgan masofa 1 m dan kam bo'lmagan holda xonaning burchaklariga yoki devorga qaratib joylashtirish derazadan tushgan yorug'lik ko'z uchun ortiqcha zo'riqish bermasligi uchun imkon beradi.shuning uchun ham komyuterni derazaga qaratib joylashtirmaslik lozim. Agar bir xonada bir necha komyuter joylashgan bo'lsa elektromagnit nurlarning tasirini kamaytirish uchun bir monitor ekranidan 2-sining orqa devorigacha bo'lgan masofa 2 m dan lea bo'lamsligi kerale.
Sanitary qoidalarga muvofiq kompyuter joylashgan xonalarda aralash yoritilganlik, yani tabiy yoritilganlik iloji boricha shimolga, yoki shimoliy sharqqa yo'naltirilgan bo'lishi, agar imkon bo'lmasa jadal quyosh nurlari janubiy va g'arbiy derazalardan yaltirashlar yuzaga keltirmasligi va ishlashga xalaqit bermasligi uchun derazalarni pardalar, jalyuzilar va tashqi to'siqlar bilan taminlash kerak.
Ish joyi derazaga nisbatan yonlanmasiga joylshgan bo'lib, tabiiy yorug'lik ch; tarafdan tushishi maqsadga muvofiq.
Kompyuterlar shunday joylashtirilishi kerakki yopiq ekran boshqa operatornn ko'rish maydoniga tushmasligi, ekranda tabiiy va suniy yoritilganlik aksidan tabi yaltirash hosil bo'lmasligi kerak.
Xususiy kompyuterlar va video teminallar joylashgan xonalarning meyor yoritilganligini taminlash ueun deraza yoritgichlarini yiliga kamida 2 marta tozalash ¹ qo'ygan yoitgichlar o'z vaqtida almashtirilib tirilishhi kerak.
To'g'ri tanlangan yani kamida Shvetsiya o'lchovlar va sinovlar milliy qumita tomonidan qabul qilingan talablarga javob beradigan va kerakli sertifikatlarga ej bo'lgan komyuterlarda ishlashda foydalanuvchi sog'lig'ini saqlash maqsadi< quyidagi qiyin boi'lmagan qoidalarga rioya qilish kerak:

• 
  Ish joylarini qulay bo'lishi va tayancha harakat apparatlarini hamda q( aylanish meyorini taminlash zarur.
  
• 
  Кип davomida videoterminallarda ishlash davomiyligi 4 soatd; oshmasligi, videoterminallarda uzluksiz ishlash 1.5-2 soatdan ко bo'lmasligi har bir minutda tanaffuz qilish kerak. Shu paytda о'mid; turib ko'z, bel, qo'l va oyoq uchun maxsus mashqlar bajarish mumkin.
  
• 
  Normal ko'rish qobilyatida ko'z ekrandan qo'l cho'zganlik, yani 60-70 с dank am bo'lmasligi va yiliga kamida bir marta ko'z vrachiga tekshirtir turish kerak.
  
• 
  1 soat mobaynida 10000 dan ortiq kavishani bosish mumkin emas.
  
• 
  Monitor ekranida yaltirash hosil bo'lishiga yo'l qo'ymaslik kerak.
  
• 
  Ilomilador ayollarga kompyuterda ishlash man etiladi