Мектепке дейінгі білім беру ұйымындағы сахналастыру – іскерлігін ұйымдастыру
Download 0.65 Mb.
|
Лекция сахна каз группа
- Bu sahifa navigatsiya:
- Мектепке дейінгі білім берудегі театрлық қызметтің негізгі міндеттері
Театр баланы рухани тәрбиелейді. Театр - бұл бала ойнайтын, қуанатын, қоршаған әлемді зерттейтін, яғни оның эмоционалды әлемі байытылатын сиқырлы әлем. Баланың зейіні, қызығушылығы және шығармашылыққа деген ұмтылысы оның әсерін жаңартатын эмоционалды ынталандыруды қажет етеді. Осыған байланысты театрлық қызметтің үлкен оң әсерін атап өткен жөн. Педагогикалық тұрғыдан жақсы ұйымдастырылған мұндай іс-шаралар баланың өміріне жаңа құнды мазмұн әкеледі, қуаныш сезімін оятады және оның барлық күштері мен қабілеттерін, соның ішінде сөйлеуді дамыту дағдыларын жұмылдыруға итермелейді.
Барлық балалар қойылымдарды жақсы көреді. Олар тек қарап қана қоймай, суретші болғанды ұнатады. Театр өнері балаларға жақын әрі түсінікті, себебі ол ойынға негізделген. Театрда ойнау және балалар пьесасы дәл осындай шарттылықтан туындайды және шындыққа назар аудара алатындай етіп бағытталған. Балаларға ойынның қажеттілігі, әрине, өте зор және ол өте ерте көрінеді. Екі-үш жасында кішкентайлар қоянның секіруін және аналық тауықтың артынан балапанды сипаттайды. Олар шын жүректен күшіктерге, котяттарға, балаларға ұқсайды. Олар әрқашан жоспарланған, бірақ өте бай, сондықтан үлкен эмоционалды күшке ие имитациялық және имитациялық қимылдарды орындайды. Мектепке дейінгі білім берудегі театрлық қызметтің негізгі міндеттері: 1. Театр қызметіндегі балалардың шығармашылық белсенділігіне жағдай жасау. 2. Балаларды театр мәдениетімен таныстыру. 3. Педагогикалық процесте театрландырылған және басқа да іс-әрекеттің өзара әрекеттесуіне жағдай жасау. 4. Балалар мен ересектердің бірлескен театрландырылған іс-әрекеттері (балалардың, ата-аналардың, қызметкерлердің қатысуымен бірлескен қойылымдар; кіші балалардың алдында балалардың үлкен топтарының қойылымдарын ұйымдастыру және т.б.). Театрландырылған қойылымдар әрдайым балаларды қызықтырады. Мектеп жасына дейінгі балалар ойынға құлшыныспен кіріседі: олар қуыршақтардың сұрақтарына жафп береді, олардың өтініштерін орындайды, кеңес береді, сол немесе басқа бейнеге «кіреді» .Кішкентай балалар кейіпкерлермен бірге күледі, олармен бірге қайғырады, оларды қауіптен қорғайды. ескертуге тырысады, сүйікті батырының сәціздігімен бірге көзіне жас алады, оған әрдайым көмектесуге дайын. Театрландырылған қойылымдарға қатысу арқылы балалар қоршаған әлеммен: бейнелермен, түстермен (түстермен), дыбыстармен танысады. Баланың жеке басына театрландырылған қойылымдардың зор және жан-жақты әсері оны күшті педагогикалық құрал ретінде қолдануға мүмкіндік береді, шамадан тыс мәжбүрлемеу, өйткені кішкентай бала ойын барысында өзін еркін сезінеді. Театр-ойын қызметінің көптеген түрлері бар: қуыршақ театры барлық түрлерімен. Театрландырылған және ойын-сауық іс-әрекеттері балалардың көркемдік тәрбиесі мен эстетикалық дамуына ықпал етеді, оларды жаңа әсерлермен байытады, бұрын алған білімдерін нығайтады және жандандырады, бастамашылықты, сөйлеу мәнерін, көркемдік талғамын дамытады. Әрекет қиялға бай тамақ береді. Балалар қоршаған әлем туралы бай әсер алады және оны тірі ойын мен образдарда бейнелеуге тырысады. Драматизация - бұл балалар жұмысының кең тараған түрі, ол әртүрлі формада болуы мүмкін: очерктер, импровизацияланған шағын көріністер және дайын әдеби материалды сахналау. Балаларды әдеби сюжеттердің эмоционалды байлығы, кейіпкерлердің белгілі бір әрекеттері қызықтырады. Театр-ойын түрлері өте көп және әр қызмет түрі қызықты. Балалар мақтаншақ әтешпен немесе басқа жануа рмен ойнағанды ұнатады және өзін суретші сезінеді. Театр қызметі - балалардың сөйлеу тілін дамытатын сарқылмас қазына. Поэзия «ойнаудан» басталып, сахнаға ауысады, оның шарықтау шегі драма (сахна), мұнда балалар кейіпкердің мінезін ашып, еркін сөйлеуі керек. Сөздерді сахналық әрекеттермен үйлестіру қиын, әсіресе ұялшақ балалар үшін. Тәрбиеші үшін тікелей білім беру қызметін жүзеге асыру, сөйлеуді дамыту маңызды, көріністер кішігірім қойылымдар сияқты болуы керек. Мұнда тәрбиеші шешуші рөл атқарады, ал балалар суретші болуға үйренеді. Процесс барысында қуыршақтар, аюлар және т.б. өмірге келеді. Балалар ойнайды, маска киеді, әртүрлі жанфрларға айналады, орманда, бізді айналамызда үстелдер мен орындықтар емес, ертегілер қоршайды. Шоуға(тамашага) дайындыққа балалар да қатысады. Шоудың мазмұны, мерекелік атмосфераның ұйымдастырылуы талқыланады, рөлдер бөлінеді. Балалар қатысушы (суретші) болған кезде олардың белсенді сөйлеуі көрсетіледі және жаттығады. Әр фқытта және кез-келген жағдайда жақсы сөйлеу үшін сөйлеуді біліп қана қоймай, сонымен бірге көпшілік алдында бейтаныс тыңдаушылардан ұялмай сөйлеуге дағдылануды қажет етеді. Ішкі әлемі бай, сөзі мінсіз, бірақ ұялшақ, өзіне сенімсіз, көпшілік алдында сөйлеуге дағдыланбаған адамдар бар, олар екі-үш бейтаныс адамның болуы оларды сөйлей алмайды. Онымен күресу керек, балалардың өзіне деген сенімі мен өзіне деген сенімін дамыту керек. Көпшілік алдында сөйлеу әдеті жас кезінен бастап адамға таныс емес аудитория алдында сөйлеуге үйрету арқылы қалыптасуы мүмкін. Мұны театр қызметінде керемет түрде жасауға болады. Балаға MTM қолдауының көпшіліктің жұмысына қатысатындығын, олардың мінез-құлқы барлығына қызығушылық тудыратынын, басқалардың оған қызығушылығын, бәріне қызығушылық танытып, қажет нәрсені істеп жатқанын түсінуі маңызды. Кішкентай көріністерді ойнау және басқа кейіпкерлерге ауысу арқылы балалар сөйлеу қабілетін дамытады, олар өзіне деген сенімділікті, тапқырлықты, шығармашылық мүмкіндіктерін дамытады. Қазіргі әлемде, мейірімділік пен жанашырлықтың маңызы азырақ болған кезде, мектеп жасындағы балаларды тәрбиелеу үшін театр іс-әрекеті өте қажет, өйткені ол баланың бойында жақсы сезімдерді оятып, жарықтың дәнін қалыптастырады, тәрбиешілер эмоционалдық салаға жүгіну «сезімдерді тәрбиелеуге» мүмкіндік береді. Бұл театрдың іс-әрекеті, өнердің практикалық түрі ретінде, тәрбиеге де, білімге де үлкен мүмкіндігі бар және жеке тұлғаны тәрбиелеуге мүмкіндік береді.Толығымен айналысатын бала оны батыл әрі белсенді ете алады. Театр қызметі баланың барлық қабілетін дамытады. Бала ақыл-ой, физикалық және ең бастысы эмоционалды түрде дамиды. Театрландырылған іс-әрекет тәрбиеші үшін қажет және оны дайындық тобына келіп, күткен нәтижеге жету үшін екінші кіші топтан бастап мүмкіндігінше тезірек жасау керек. Театрландырылған іс-шаралар балаларға ертегілер арқылы әлемді танып білуге ғана емес, сонымен бірге үйлесімді өмір сүруге, түрлі іс-шаралардан ләззат алуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты театр іс-әрекеті үшін кеңістікті ұйымдастыру үлкен маңызға ие. Download 0.65 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling