Место географии в системе наук

Атоқли тарихчи Абулғози ўзининг «Шажарайи турк» номли ажойиб асарида бундай ҳикоя қилади: «туркларнинг энг қадимий илдизи таврот ва қуръон образларидан нуҳ пайғамбар авлоди ҳисобланиб, унинг ўғли' ефас отасининг ҳукми билан Ж уди (арарат) товидан кетиб атил (итил, яъни волга) ва ейиқ сувининг ёқасига келиб жойлаш ган. У анда икки юз эллик йил турган. Ёфаснинг авлоди бисёр бўлиб, ундан саккиз ўғил қолган: турк, Ҳ азар, сақлаб, рус, минг, чин, камари, тарих, ота ўлимидан олдин улуғ ўғли туркни ўрнида қолдириб, ўзга ўғлонларига туркни ўзларингизга подшоҳ билиб, анинг сўзидан чиқманг, туркка ефас ўғлони деб лақаб қўйдилар.

«Узбек» атамаси

«Узбек» атамаси илмий жиҳатдан ҳали тўлиқ аниқланмаган. Дастлаб бу сўзни араб муаллифи Усам ибн Мунқиз (XII аср охирлари) асарларида учратамиз. Кейин Рашидиддин солномаларида Жалолиддиннинг ҳарбий навкарларидан бири ҳам «ўзбек» исми билан тилга олинадй. Атоқли тарихчи Ҳамдуллоҳ Казвиний лашкарларини «ўзбеклар» деб номлайди, тегишли ўлкани эса «Мамлакати ўзбек» деб атайди. Низомиддин Шомий ва Шарафуддин Али Яздийлар ўзбекларни Олтин Урда номи билан боғлиқ деган фикрнй билдирадилар. Бошқа манбаларга қараганда, XV аср охири—XVI аср бошларида Абулхайрхон ва унинг набираси Шайбонийхон қарамоғидаги барча қабила ва элатлар бирикмасига умуман «ўзбеклар» дёб ном берилган. Абулғозининг «Шажарайи турк»ида ёзилганидек, Оқ ўрда подшоси Тўқтағухон ўлгандан сўнг ўн уч ёшли Узбекхон тахтга келган

Geografik maydonni morfologik o’rganish bosqichlari (M.D. Sharigin)

Potensial
Tarmoq
Chegara
Chegara tuguni
Zona
Rayon
Geografik maydon
Maydon
Hududlar