Mexanika va Mashinasozlik fakulteti 36-20 tvm guruh Talabasi. Xoldarov t tekshirdi: Obidov N

Elektrolit tayyorlanayotgan suvga qo’shiladigan kislota miqdori iqlim mintaqasi fasl va separator materialiga bog’liq. Aralashma densimetr a) yoki kuchlanish vilkasi b) bilan o’lchanadigan ma’lum miqdoriga zichlikka keltiriladi. 15S ga keltirilgan elektrolit zichligi quyidagi miqdordan oshmasligi lozim:

• Elektrolit tayyorlanayotgan suvga qo’shiladigan kislota miqdori iqlim mintaqasi fasl va separator materialiga bog’liq. Aralashma densimetr a) yoki kuchlanish vilkasi b) bilan o’lchanadigan ma’lum miqdoriga zichlikka keltiriladi. 15S ga keltirilgan elektrolit zichligi quyidagi miqdordan oshmasligi lozim:
• Qishda temperaturasi - 40S gacha bo’lgan rayonlar uchun 1,31; qishda temperaturasi - 30S gacha bo’lgan rayonlar uchun esa butun yil davomida 1,25.
• Elektrolitning muzlash temperaturasi uning zichligi oshishi bilan pasayadi. Masalan, zichligi 1,30 bo’lgan elektrolit - 68S da, zichligi 1,25 bo’lgan elektrolit - 50S da muzlaydi.
• Qo’rg’oshin-kislotali akkumulyatorlar batareyasining
• zaryadlangtekshirish asboblarianligini :
• 1.2a-rasm aryometr, 1.2b - rasm yuklanish vilkasi.

Respublikamizda ishlab chiqarilgan qo’rg’oshin-kislotali akkumulyatorlar batareyasi yuqoridagi barcha talablarga javob beradi. U tuzilishi bir xil bo’lgan uchta yoki oltita akkumulyatordan iborat. Har bir akkumulyator bankasida musbat va manfiy ish plastinalarga ega. Bunday plastinaning har biri qo’rg’oshin bilan surma qotishmasidan quyib yasalgan panjaradan iborat. Akkumulyator plastinalari 94% qo’rg’oshin, 6% surmadan iborat qotishmadan panjara ko’rinishda quyib tayyorlanadi. Musbat plastinalar panjaralari mishyak qo’shilgan (0,1 - 0,2%) qotishmadan tayyorlanadi. Surma va mishyak plastinalarning mexanikaviy mustahkamligini oshiradi, ularning zanglashini kamaytiradi va quyuv sifatini oshiradi. Panjara yetarli darajada qattiq bo’lishi va quyish jarayonida qotishma qolipni yaxshi to’ldirish uchun surma ishlatiladi. Panjaraning ko’zlari juda dag’al aktiv massa bilan to’ldiriladi. Panjara oralari musbat plastinalar uchun qo’rg’oshinli surkav va glat, manfiylari uchun esa qo’rg’oshin kukunidan tayyorlangan pasta bilan to’ldiriladi. Kukunsimon moddalarning tarkibidan qat’i nazar pastani tayyorlash uchun sulfat kislotaning suvdagi eritmasi ishlatiladi.

• Respublikamizda ishlab chiqarilgan qo’rg’oshin-kislotali akkumulyatorlar batareyasi yuqoridagi barcha talablarga javob beradi. U tuzilishi bir xil bo’lgan uchta yoki oltita akkumulyatordan iborat. Har bir akkumulyator bankasida musbat va manfiy ish plastinalarga ega. Bunday plastinaning har biri qo’rg’oshin bilan surma qotishmasidan quyib yasalgan panjaradan iborat. Akkumulyator plastinalari 94% qo’rg’oshin, 6% surmadan iborat qotishmadan panjara ko’rinishda quyib tayyorlanadi. Musbat plastinalar panjaralari mishyak qo’shilgan (0,1 - 0,2%) qotishmadan tayyorlanadi. Surma va mishyak plastinalarning mexanikaviy mustahkamligini oshiradi, ularning zanglashini kamaytiradi va quyuv sifatini oshiradi. Panjara yetarli darajada qattiq bo’lishi va quyish jarayonida qotishma qolipni yaxshi to’ldirish uchun surma ishlatiladi. Panjaraning ko’zlari juda dag’al aktiv massa bilan to’ldiriladi. Panjara oralari musbat plastinalar uchun qo’rg’oshinli surkav va glat, manfiylari uchun esa qo’rg’oshin kukunidan tayyorlangan pasta bilan to’ldiriladi. Kukunsimon moddalarning tarkibidan qat’i nazar pastani tayyorlash uchun sulfat kislotaning suvdagi eritmasi ishlatiladi.