Mexanizatsiyalash muhandislari instituti milliy tadqiqot universiteti qarshi irrigatsiya va agrotexnologiyalar instituti
Download 1.36 Mb. Pdf ko'rish
|
7- ma\'ruza darsi taqdimoti
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1. Radio, elektr sxemalar va ularning tasvirlari haqida umumiy ma’lumot
|
Internet saytlari:
6. www.bilim .uz 7. www.epur.ru 8. www.chertimvom.ru/chertezchi/nachertatel 9. www.ing – grafika.ru/1/ Sxema – shartli belgilar bilan chiziladigan chizma Elektr sxema – elektr mashinalar va buyumlarni elementlarini o`zaro bog`lanishini ta`minlaydi. Hayotdagi ko‘pgina qurulma va buyumlar masalan oddiy elektr chirog‘idan tortib murakkab tuzulishdagi tarmoqlar elektr toki bilan ishlaydi. Ularni tushunish va o‘qish uchun elektr sxemalardan foydalaniladi. Bunday sxemalarni chizish va o‘qish uchun ularning shartli belgilarini yaxshi o‘zlashtirib olish kerak bo‘ladi. Elektr sxemalar GOST bo’yicha shartli belgilar asosida chiziladi. (1-jadval). 1. Radio, elektr sxemalar va ularning tasvirlari haqida umumiy ma’lumot Elektr sxemalarda ishlatiladigan shartli belgilar ko‘pincha buyumning bosh harfi bilan belgilash odatiy hol bo‘lib qolgan. Masalan, o‘lchov asboblari aylana shaklida belgilanib, ularning ichiga A-amper; V-voltmetr; W-vattmetr va h.k. harflar yoziladi. Buyum elementlarining shartli grafik belgilari yoniga ularning harfiy belgilari ham qo‘yiladi. Rezistor (qarshilik) R harfi bilan, kandensator S harfi bilan, transformator Tr harflari bilan, lampa L harfi bilan belgilaniladi va xokazo. Quyida elektr sxemasiga misol keltirilgan (1-rasm). Elektr sxemalardagi shartli belgilar. 1-jadval. 1-rasm 2. Jadvalda davlat standartiga (GOST) muvofiq radio sxemalarida asosiy radio elementlarning harf belgilari ko'rsatilgan . Rezistorlar Rezistorlar ular orqali o'tadigan elektr tokiga qat'iy belgilangan qarshilikka ega bo'lgan radio komponentlarni o'z ichiga oladi. Bu funksiya zanjirdagi oqimni kamaytirish uchun mo'ljallangan. Misol uchun, chiroqni kamroq yorqinroq qilish uchun unga rezistor orqali quvvat beriladi. Rezistorning qarshiligi qanchalik baland bo'lsa, chiroq kamroq yonadi. Ruxsat etilgan rezistorlar uchun qarshilik o'zgarishsiz qoladi va o'zgaruvchan rezistorlar qarshiligini noldan maksimal mumkin bo'lgan qiymatga o'zgartirishi mumkin. Download 1.36 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|