ABULQOSIM MAHMUD AZ-ZAMAXSHARIY (1075–yilda Xorazmda tug’ilgan 1144 y vafot etgan) 50
dan ortiq asarlar yozgan. Zamaxshariy «Arab va g‘ayri arablar ustozi», «Xorazm faxri» , «Zorulloh» kabi
sharafli nomlar bilan ulug’langan. Asarlari: «Al–Mufassal» ( arab tili fonetikasi va morfologiyasiga
bag’ishlangan), «Al–Kashshof» (Qur’oni karim tafsiriga oid)
-
1995-y zamaxshariyning 920-yilligi keng nishonlandi
BURHONUDDIN AL-MARG’INONIY (1123–yilda Rishtonda tug’ilgan). Asari: 4 jildlik «Hidoya». 2000-
yilda al–Marg’inoniyning 910 yilligi nishonlandi.
Abubakr ar Roziy 865-925-yillarda yashab o’tgan buyuk tabib
IX-XII asrlarda yozilgan ADABIYOTga oid asarlar: Yusuf Xos Hojibning (XI asr) Qutadg’u bilig,
Mahmud Qoshg’ariyning «Devonu hig’atit–turk», Ahmad Yugnakiyning «Hibat ul–haqoyiq», Ahmad
Yassaviyning «Hikmat»
1069-1070 y Q’utadg’u bilig asari yozildi
1072-y “Devoni lug’oti turk” asari yozib tugatildi
X asrda Nurota tizmalaridagi Pastog’ darasida Xonbandi nomli suv ombori qurildi
XVII asr mashhur fransuz fizigi Blez Paskal tomonidan suvning bosim kuchi to’g’risida yaratilgan qonun
kashfiyotchisidan qariyb 7 asr muqaddam movarounnahrlik muhandislarga ma’lum ekanligidan dalolat
beradi.
X asrdan – boshlab binokorlikda sinchkori imoratlar keng tarqaladi.
X-XI asrlarda – ham paxsa va xom g’ishtdan qurilgan imoratlar shahar me’morchiligida asosiy o’rinni
egallagan.
IX-XII asr – boshlarida me’morchilik bilan birga naqqoshlik va o’ymakorlik san’ati ham ancha rivoj
topadi.
IX-XIII asr – boshlarida musiqa san’ati ham g’oyat taraqqiy qiladi
IX-XIII asr – ma’naviy hayotida islom dini muhim o’rin egallaydi.
XII asrda-Buxoroning Darvozayi Mansur mahallasida qonunshunoslar uchun «Faqihlar madrasasi»
qurildi
IX asrdan – Buxoro «Qubbat ul–islom» — «Islom dinining gumbazi» nomi bilan shuhrat topadi
Do'stlaringiz bilan baham: |