Microsoft Word al azkor ziyouz com doc

170-bob Safar niyatida uydan chiqayotgandagi zikrlar 
Kitobimizning avvalida uydan chiqayotganda aytiladigan duolar zikr qilindi. Musofir kishi 
ana shu duoni ko‘p aytib, ahli, qarindoshlari, do‘stlari va qo‘shnilari bilan xayrlashgach, 
ulardan o‘ziga duo qilishlarini so‘rashi va u ham ularni duo qilmog‘i yaxshi amaldir. 
521/1. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Agar 
Allohga biror narsa omonat qilib topshirilsa, uni saqlab beradi», dedilar. Ahmad ibn 
Hanbal rivoyati. 
522/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Kimki safar qilishni xohlasa, orqasida qolgan kishilarga 
«Astavdi’u kumullohallaziy la taziy’u vadoi’uhu», deb aytsin», dedilar. (Ma’nosi: «Sizlarni 
omonati zoe bo‘lmaydigan Allohga topshirdim».) Ibn Sunniy va boshqalar rivoyati. 
523/3. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Sizlardan birortangiz safar qilishni xohlasa, birodarlari ila xayrlashsin. Chunki Alloh 
ularning duolarida yaxshilik qiluvchidir», dedilar. Ibn Sunniy rivoyatlari. 

---

Al-Azkor. Al-Faqih an-Navaviy 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
147
524/4. Qaz’adan (r.a.) rivoyat qilinadi. Ibn Umar (r.a.): «Mening yonimga kel, 
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam men bilan xayrlashganlaridek, men ham sen bilan 
xayrlashaman», deb 
«Astavdi’ulloha diynaka va amonataka va xavotima ‘amalika» duosini o‘qidilar. (Ma’nosi: 
«Dining, omonating va amalingning xotimasini Allohga topshirdim».) (Ya’ni, bu duoni 
muqim kishi musofirga aytadi.) Abu Dovud rivoyat qildilar. 
Imom Xattobiy: «Bu yerdagi omonatdan maqsad ishonchli kishi oldida qoldirilgan ahli va 
moli», dedilar. 
Bu yerda din zikr qilindi. Chunki safar mashakqatni olib kelib, ba’zi din ishlarini tark 
qilishga sabab bo‘lishi mumkin. 
525/5. Nofe’ (r.a.) Ibn Umardan (r.a.) qilgan rivoyatlarida: «Rasululloh sollallohu alayhi 
vasallam agar biror kishi bilan xayrlashsalar, o‘sha kishining qo‘lini ushlab, toinki o‘zi 
ko‘lini qo‘yib yubormagunicha tark etmasdilar va: 
«Astavdi’ulloha diynaka va amonataka va oxira ‘amalika», deb aytardilar», deganlar. 
(Ma’nosi yuqorida kelgan.) Imom Termiziy rivoyatlari. 
526/6. Solim (r.a.) qilgan rivoyatlarida Ibn Umar (r.a.) biror kishi safar qilishni xohlasa, 
unga: «Menga yaqin kel, xuddi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xayrlashganlaridek, 
xayrlashaman», deb «Astavdi’ulloha diynaka va amonataka va xavotima ‘amalika»ni 
o‘qirdilar. Imom Termiziy rivoyatlari. 
527/7. Abdulloh ibn Yazid al-Xatmiydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu 
alayhi vasallam agar askarlar bilan xayrlashmoqchi bo‘lsalar, «Astavdi’ulloha diynakum 
va amonatikum va xavotima a’molikum», deb aytardilar. Abu Dovud rivoyatlari. 
528/8. Anasdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning 
yonlariga kelib, «Ey Rasululloh, men safar qilishni xohlayman, safarga yetarli narsa bilan 
ta’minlang», deganida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Alloh seni taqvo bilan ta’minlasin», dedilar. Xdligi kishi: «Yana ziyoda qiling», 
deganida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Gunohingni kechirsin», dedilar. Xdligi kishi: «Yana ziyoda qiling», deganida, Rasululloh 
sollallohu alayhi vasallam: 
«Qaerda bo‘lsang ham senga yaxshiliklarni yengil qilsin», dedilar. Termiziy rivoyatlari