Microsoft Word baholash tartibi

5.2-chizma. Zamonaviy bozor iqtisodiyoti modellari
Bozor iqtisodiyotida yuqorida tilga olingan belgi va tartiblar bilan birga, barcha hozirgi zamon iqtisodiy tizimlariga xos bo’lgan bir qator shart-sharoitlar bo’lishi taqozo qilinadi. Bular quyidagilar: ilg’or texnologiya va yangi texnik vositalardan keng miqyosda foydalanish; ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi.
Har qanday iqtisodiy tizim singari bozor iqtisodiyoti ham iqtisodiyotning umumiy muammolarini ifoda etuvchi quyidagi savollarga javob topishi zarur: nima va qancha miqdorda ishlab chiqarish zarur? Qanday texnika va texnologiya bilan ishlab chiqarish zarur? kim uchun ishlab chiqarish zarur? Agar bu savollarni umumiy ravishda qo’yib, unga taraqqiyotning barcha bosqichlariga xos bo’lgan umumiy javobni beradigan bo’lsak, ularni lo’nda qilib: aholi ehtiyoji uchun zarur miqdor va turdagi tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish; mavjud resurslardan samarali foydalanib, yangi texnika va texnologiyalar asosida ishlab chiqarish; aholi iste’moli uchun zarur ne’matlarni ishlab chiqarish, deb javob berish mumkin.
Lekin, bozor iqtisodiyoti davrida bu savollarga mazkur tizimning o’ziga xos tarixiy xususiyatidan, uning talablari va qonun-qoidalaridan kelib chiqib javob beriladi. Qisqacha qilib aytganda, bozor iqtisodiyoti sharoitida:

1. 
   ko’proq foyda beradigan tovarlar va xizmatlar ishlab chiqariladi;
   
2. 
   puli bor, tovarlarni yuqori foyda olish imkonini beradigan narxlarda sotib olish layoqatiga ega
   

xaridorlar uchun ishlab chiqariladi;
v) yuqori foyda olishni ta’minlaydigan, tejash imkonini beradigan texnika va texnologiya yordamida
ishlab chiqariladi.

2. Bozor iqtisodiyotining afzalliklari va ziddiyatlari

Bozor iqtisodiyotining samarali, xalqchil va barqaror iqtisodiy tizim sifatida amal qilishi va rivojlanishi uning afzalliklari bilan bog’liqdir. Bozor iqtisodiyotining afzalliklarini quyidagi jihatlar orqali ifodalash mumkin:

1.