Microsoft Word Документ Microsoft Word (2). docx

---

III BOB. Ilmiy uslublarni qo‘llab 

Mana biz nimalarga egamiz? 

 

Ilmiy  bilimlar  asrlar  davomida  rivojlanib  kelgan.  Ilgari  odamlar  o‘zlarining 

moddiy borliq bilan munosabatlarini tushunmagan va har xil taxminlar o‘ylab  topgan. 

Bu  taxminlar  ibtidoiy  va  ko‘pincha  zararli  bo‘lgan.  Masalan,  suv  bosganda  odam 

qochish  o‘rniga  joyida  qolib,  najot  uchun  ibodat  qilgan.  Bu  albatta  uni  qutqarib 

qolmagan.  Odamlar  epidemiya  va  kasalliklar  g‘azablangan  xudoning  jazosi  deb 

ishonganlar.  Ammo  ilmiy  uslublar  kasalliklarning  ko‘pchiligini  bakteriyalar 

chaqirishini, kalamush va bitlar ularning tashuvchilari ekanini aniqlab berdi. 

 

Bu  olimlarning  e’tiqodni  inkor  etishini  anglatmaydi,  shunchaki  ularning 

g‘oyalari yanada murakkab standart va tadqiqot usullarini talab etishini anglatadi. 

 

Ilmiy yondashuvlar tarafkashlik va xurofotdan qochishga yordam beradi. Ilmiy 

yondashuvlar isbotlangan xulosalarni talab etadi va tadqiqotlar nimani ishlashi yoki 

nimani  ishlamasligini  tajribalar  orqali  bilib  olishga  yordam  beradi.  Olimlar  o‘z 

oldilariga  “Biz  nimalarga  egamiz?”  degan  savolni  qo‘yadi  va  undan  keyin  moddiy 

borliqning mohiyatini o‘rganish uchun tajribalarni davom ettirishadi. 

 

Jarayon  bir  xil  natijalarni  olishi  kerak  bo‘lgan  boshqa  olimlarning  tajribalari 

orqali tasdiqlanishini talab etadi. Ilm-fandagi asosiy masala har bir savolning javobini 

oddiy  intuitiv  tarzda  olinmasligini  tushunishdan  iborat.  Buning  uchun  yechim  va 

javoblarni  topishda  tirishqoqlik,  qattiq  mehnat  va  vaqt  kerak  bo‘ladi.  Ko‘pincha 

muvaffaqiyat oldida ko‘plab muvaffaqiyatsizliklar yotadi.