Microsoft Word inomjon abdiyev arslon yelkasida ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
22
— Тақсир бу киши Маҳмудхўжа Беҳбудий бўладилар.
Бек қутурган итдек ғазаб отига минди:
— Ўлдурилатурғон жадидлар учта эди, тўртта бўлишини хоҳлайсанми? Булар амиримизни 
ўлдурмоққа чоғланган хоин ва фитнакорлардир. Булар ўлумга маҳкум одамлар. 
Аҳмад тағин жимиб қолди.
Маҳмудхўжанинг ич-ичидан хўрлиги келди. Аммо бир жасорат туйиб, уни тилига кўчирди: 
— Бизлар ўлумдан қўрқмаймиз. Балки ҳақ йўлида ўлмакни ўзимиз учун бир шараф деб 
биламиз. Мундай йўлда ёлғиз биз ўлмаган, балки кўп кишилар тўғрилик ва инқилоб йўлида 
шаҳид бўлғонлар. Мустабид амирликнинг ағдариладиган куни яқин, юксак адолат тантанасига 
ва меҳнаткаш халқнинг барча эзувчилар устидан ғалабага ишончи бизга жисмоний азоб-
уқубатларга бардош бериш учун куч-қувват бағишлайди. Агар бизнинг ҳаётимиз ҳуррият ва 
халқнинг бахт-саодати учун қурбонлик сифатида керак бўлса, биз ўлимни ҳам хурсандчилик 
билан кутиб оламиз. 
— Кўрамиз бошларинг устида қилич ўйнаганда ҳам шундай сайрайсанлармикан?, — бек 
шундай дея улардан ижирғангандек, ортга бурилди. Унга маҳрамлари, зиндонбон Аҳмад ва 
унинг хизматчиси Содиқжон ҳам эргашишди. 
Маҳмудхўжа дуо ўқий бошлади:
— Илоҳо, у азиз ва фаол бандаларинг ҳурматиға бизга басират бер. Эшитар қулоқ, англар 
ақл бер. Эй Аллоҳи азим уш-шон. Бу магар сенинг ғазабингмидур. Афв эт, биз инсонларни, 
ҳидоят эт. Ер юзинда сулҳ ва силоҳи умумий ато айла. Инсонларға инсоният бер. Золимларни 
қаҳр эт, маҳв бўлсун зулм. Яшасин адолат ва ҳаққоният, омин.... 
Бек эшик ортида бу овозни эшитиб турди-да, сўнг индамай кетди.
Бир неча кундан сўнг Зиндонбоннинг маҳрами Содиқжон Амирнинг қатл этиш хусусидаги 
фармони келганини айтди. Уччала маҳбуснинг ҳам кўзига ёш қалқди. Маҳмудхўжа ҳаммаси 
тугаганини ҳис қилди. Энди бошқа йўл йўқ эди. Асрлардан бери сақлаб келинаётган хазинанинг 
сири наҳотки у билан нарига дунёга кетса? Йўқ, ҳеч қачон. Бундай бўлмайди. Ҳали кўзи очиқ, 
кўнглидаги истакларини кимгадир айтишга ҳали имкон бор. Бу сирни тўғридан-тўғри бировга 
сўзлаш — уни бой бериш билан баробар. Шу боисдан у Содиқжондан қоғоз ва қалам олиб 
келишини илтимос қилди. 
Эртаси куни тушликда Содиқжоннинг қораси кўринди. У енг ичида, егулик у-бу нарса 
ҳамда айтилганларни олиб келган экан. Ўша куни кечгача Маҳмудхўжа мук тушиб, қоғозга 
алланарсаларни қоралади. Ҳисоб-китоб қилди. Бўяди, ўчирди. Ва ниҳоят васиятноманининг 
сўнгги нусхасини тоза қоғозга эҳтиёткорлик билан кўчира бошлади: “Васиятнома ушбудир: 
“Эй, Туркистон маориф ишларида бўлғон ўртоқ ва ўғлонларим! Мен ўзим гарчанд банди 
бўлсам-да, сизларни эсимдан чиқармайман ва сизларга бир оз васият қилиб ўтаман. Мани севар 
ўртоқларим! Маним сўзларимни қулоқларингизга олингизлар! Биз икки ойдан бери Бухоро 
шаҳарларида банди бўлиб юриб, ахир ўн кундан бери бир ерда бу золимларнинг қўлиға тушиб 
банди бўлдик. Жадид, кофир отини кўтардик. Бу ердан қутулмоғимиз гумон бўлди. Ўртоқларим 
Сиддиқий, Айний, Фитрат, Қори ва Акобир Маҳмуд ва ўғлонларим Вадуд Маҳмуд, Абдулқодир 
Шакурий! 
Сизларга васият қиламан. Маориф йўлида ишлайдурғон муаллимларнинг бошини 
силангизлар! Маорифга ёрдам этингиз! Ўртадан нифоқни кўтарингиз! Туркистон болаларини 
илмсиз қўймангизлар! Ҳар иш қилсангиз жамоат ила қилингизлар! Ҳаммага озодлик йўлини 
кўрсатингизлар! Озодликни тезлик ила юзага чиқарингизлар! Бизнинг қонимизни золим 
беклардан талаб қилингизлар! Маорифни Бухоро тупроғида жорий қилингизлар! 
Бизнинг отимизга мактаблар очингизлар! Бизлар ул чоқда қабримизда тинч ётурмиз. 
Манинг ўғлонларимға салом еткурингизлар. Бу ҳамроҳларимнинг авлодларидан хабардор 

---

Иномжон Абдиев. Арслон елкасидаги хазина (қисса)