Microsoft Word Karimova Charos kurs ishi


Download 1.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/2
Sana18.06.2023
Hajmi1.76 Mb.
#1581712
  1   2
Bog'liq
Karimova Charos kurs ishi.




O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA 
O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI BERDAQ 
NOMIDAGI QORAQALPOQ DAVLAT 
UNIVERSITETI 
Matematika fakulteti “Amaliy matematika va 
Informatika” kafedra bakalavr ta’lim yo’nalishi 2
G
guruh 
talabasi Karimova Charos “Algoritmik tillar va Dasturlash 
asoslari” fanidan 
KURS ISHI 
Mavzu: Talabalar bilimini baholash uchun test tizimi. 
Bajardi:
Karimova Charos
Qabul qildi: Eshmuratov SH . 
Nukus 2023 



MUNDARIJA 
KIRISH
........................................................................................................................................................ 3 
1. Windows Form bilan ishlash
.................................................................................................................. 5 
2. Masalaning qo`yilishi
.............................................................................................................................. 9 
3. Test tizimi haqida umumiy malumot
.................................................................................................... 9 
4.Umumiy dialog oynasi haqida malumot
............................................................................................... 14 
Xulosa
......................................................................................................................................................... 26 
Foydalanilgan adabiyotlar
........................................................................................................................ 28 



KIRISH 
Bugungi kunda kompyuter inson faoliyatining turli sohalariga kirib 
bormoqda. Natijada dasturiy ta‘minotga bo‘lgan talab tobora kengayib bormoqda. 
Bu o‘z navbatida dasturchilarga bo‘lgan talabni oshiradi. Hozirgi kunda kompyuter 
va axborot texnologiyalari taraqqiyotida katta yutuqlarga erishilmoqda. 
Mamlakatimizda xalq xo‘jaligi tarmoqlarida: ishlab chiqarish jarayonlari, ofis 
ishlari, bank operasiyalari, axborot almashinuv jarayonlari, milliy xizmat 
ko‘rsatish muassasalari, ilmiy tadqiqot ishlari, texnikalarni avtomatik va 
masofadan boshqarish masalalari, ommaviy axborot vositalari, tibbiyot 
maskanlaridagi jarayonlarda kompyuterlar va axborot texnologiyalari 
muvaffaqiyatli qo‘llanilmoqda. Hozirgi vaqtda bir qancha dasturlash tillari mavjud 
bo‘lib, ular har xil sohaga doir masalalarni hal qilishda ishlatiladi. Dasturlash 
faninining rivojlanishi bevosita kompyuterlarning rivojlanishi bilan bog‘liqdir. 
O‘tgan asrning o‘rtalarida kompyuterlarning yaratilishi, ular bilan parallel ravishda 
uning dasturiy ta‘minotini ham rivojlanishiga sabab bo‘ldi. Kompyuterlarning 
texnik ta‘minotini rivojlanishi bilan, ular uchun turli dasturiy mahsulotlar yaratila 
boshlangan va yaratilmoqda, hamda kompyuterlarning texnik ta‘minoti bilan 
parallel darajada rivojlanib bormoqda. Dasturiy ta‘minotsiz kompyuterlar oddiy 
qutidan farqi qolmas edi. Hozirgi vaqtda bir qancha dasturlash tillari mavjud bo‘lib, 
ular har xil sohaga doir masalalarni hal qilishda ishlatiladi. C# dasturlash tili visual 
dasturlash texnologiyasini qo‘llash asosida turli darajadagi qiyinchilikdagi 
masalalarni tez hal qilish imkonini beradi. Xozirda Axborot texnologiyalari jadal 
suratlar bilan rivojlanib bormoqda va hayotning barcha sohalariga tadbiq 
etilmoqda. Axborot texnologiyalaridan foydalanish foydalanuvchiga ko`pgina 
qulayliklar yaratib maqsadga tez va sifatli erishishga yordam beradi. Shu jumladan 
hozirda o`quv jarayoniga Axborot texnologiyalarini keng jalb etish yaxshi 
natijalarga olib kelishi isbotlangan faktdir. 



Kurs ishining birinchi qismida Visual Studio 2012 dasturi imkoniyatlari haqida 
so‘z boradi. Ikkinchi qismida C# tili operatorlari tavsifi va ularning qo‘llanilishi 
to‘g‘risida ma‘lumot keltirilgan. Ushbu kurs ishida kalkulyator dasturini yaratish 
uchun kerakli operatorlar va Visual Studioda qo‘llanilgan har bir kompanentalar 
xususiyatlari 4 haqida ma‘lumot berilgan. Visual Studio, Microsoft firmasining 
mahsuloti hisoblanadi. Bir necha yillardan beri dasturchilarning asosiy ish quroli 
bolib kelmoqda. Bu dastur orqali nafaqat C# dasturlash tilida, balki boshqa 
tillar(C++, F#, FoxPro)da ham dastur tuzish mumkin boladi. Shu sababli bu dastur 
biroz ogirroq hisoblanadi(katta hajmdagi tezkor xotirani talab qiladi). Visual 
Studio dasturini bir necha hil versiyalari mavjud bolib, hozirgi kunda Visual 
Studioning yangi versiyasi chiqmoqda. Har bir versiyasiga bir necha modullar 
qoshilib, dasturni biroz qiyinlashtirmoqda. Shularni inobatga olib, 
kompyuteringizni tuzilishiga qarab(tezkor xotira hajmi, protsessor,...), kerakli 
versiyani ornatishni maslahat beraman. Zamondan orqada qolmay deb, oxirgi 
versiyasini qoyib, kompyuteringizni qiynab qoymang. Visual Studio bu dastur 
yozish uchun muhit(joy) hisoblanadi. Bu muhitga, siz tuzgan dastur kodlarini 
kompyuter kodlarga o‗tkazib beradigan kompilyator birlashtirilgan bo‗ladi. Har 
bir dasturlash turi uchun alohida kompilyator mavjud bolib, ishlatilgan dasturlash 
tiliga qarab kompilyator ishga tushadi. Visual Studio dasturini ornatsak, barcha 
kompilyatorlar ham avtomat ornatiladi 



1. Windows Form bilan ishlash 
Visual studio 2012 ni ishga tushirganimizda quyidagicha oyna hosil bo`ladi. 
Va ko`rsatilgan joy tanlanadi 
Tanlaganimizdan keyin quyidagi kabi ko’rinish hosil bo’ladi. Bu oynadagi
Windows Form Application (1 deb belgilangan) tanlanib, OK tugmasi bosilsa bizga 
windows Forma ochib beriladi. (2) deb belgilangan qismiga hosil qilayotgan 
Windows Formamizning nomi va ilovamiz joylashisi kerak bo’ladigan katalog 



korsatiladi
OK tugmasini bosganimizda quyidagi ko`rinishda ishchi oynalar hosil bo`ladi. 
Bizda birinchi ishchi holatda turganimizda ilova nomi Form1 nomi bilan saqlanib 
turgan bo’ladi. 



Windows Forma 
Forma- bu ish stolida foyda bo’ladigan grafik element. Forma bir diolog 
oynasi yoki oyna MDI bo’lishi mumkin. 
Komponenta-bu IComponent amalga oshiruvchi class. 
Boshqarish elementlari. Misol, tugma yoki belgilash –bu grafik bo’lim 
komponenti. 
Quyidagi rasmlarda Windows formaning boshqarish elementlari va komponentlari 
korsatilgan



Agar qandayda bir boshqarish elementini tanlasak, u formada paydo bo’ladi. 
Bu boshqarish elementlerin va ularning xossalariga qarab o’tamiz . 
Biz ishlayotgan oyna aktiv oyna-fokus deb ataladi.Aktiv oyna boshqa barcha oynalar 
ustida turadi. Oyna aktiv oynaga aylanadi, foydalanuvchi oynaning xoxlagan yeriga 
sichqoncha bilan bosgan vaqtda, qachon oyna fokusda bo’lsa ,foydalanuvchi 
tomonidan klaviatura va sichqoncha bilan kiritilgan malumotlar operatsion Sistema 
tarafidan shu oynaga qaratiladi. 



2. Masalaning qo`yilishi 
Ushbu kurs ishi talabalar bilimini baxolash uchun test tizimi yaratishga 
qaratilgan bo`lib, bu dasturning vazifasi talabalarni baxolash uchun amalga oshirish 
hisolanadi. Ushbu dasturiy vositani ishlab chiqishda o‘ziga hos talablar mavjud. Bu 
talablar quyida sanab o‘tiladi. Dasturiy vositani ishlab chiqish uchun masalaning 
qo‘yilishi haqida yoritib beramiz. Dastur kompleksi quyidagi vazifalarni bajarishi 
talab etiladi.
 Test materiallarin bloknotga kiritish; 
 Formda aosiy button, radiobutton, openfilediolog,label elementlaridan 
foydalanishbutton, radiobutton, openfilediolog,label elementlaridan foydalanish;
3. Test tizimi haqida umumiy malumot 
Bu dastur universitet talabalarini bilim darajasini sinash uchun va talabalarni 
baholash uchun yordam beradi. Biz dasturni ochganimizda talabaning familya ism 
sharifi kiritilish oyna ochiladi. Talabaning ismi va familyasi kiritilib KIRISH 
tugmasini bosgan holda ishlash jarayonimizni davom ettiramiz. Dasturni ishga 
tushirganimizda ekranga quyidagi oyna aks etadi. 
Bu oynada Talabaning familiyasi va Ismi kiritilib 
Kirish 
tugmasi bosiladi. Bu yerda 
Familiya va Ism Label elementidan foydalanildi. 


10 
Label komponentasi haqida malumot. 
Label Yozuv (label komponenti) yorliqni ifodalaydi va ko`pincha o`zining Caption 
xususiyatiga ega bo`lmagan boshqa boshqaruv elementlarining sarlavasi sifatida 
ishlatiladi. Ko`pincha yozuvlarni tasvirlash uchun nishon deb nomlanadigan Label 
kompanenti ishlatiladi. U dastur bajarilish vaqti foydalanuvchi tahrirlashi mumkin 
bo`lgan oddiy matnni tasvirlash uchun ishlatiladi.
Visual Studio dasturida Label kompanentasini ishlatish uchun Visual Studio 2012 
da - Toolbox‖ oynasida Label nomli kompanenta tanlanadi.
(1-rasm)
(2-rasm) 
1-rasmda Labe l komponentasini ochish korsatilgan. 
Label komponentasining xususiyatlari (2-rasm)da ko’rsatilgan. 


11 
Windows Form komponentalari haqida malumot. 
Label komponentining xususiyatlaridan bir nechtasini korib o’tamiz. 
BorderStyle-bu xususiyat orqali Label komponentasini chegara sohasini 
o`zgartirish mumkin. 
Chegara sohasining uch xil ko`rinishi mavjud: none, (bir chiziqli) 
Text-xususiyatida Label komponentiga kiritiladigan matn yoziladi 
(3-rasm Text xususiyati bilan ishlash) 
AutoSize-Nishon matniga bog`liq ravishda Label kompanenti o`lchamlarini 
avtomatik rostlashni boshqarish uchun Boolean turidagi AutoSize xususiyati xizmat 
qiladi. Agar xususiyat (odatdagidek) True qiymatga ega bo`lsa, Label
kompanentiCaption xususiyatidagi matnga ko`ra o`lchamlarini o`zgartiradi. 


12 
.
(4-rasm).AutoSize xususiyati bilan ishlash 
TextAlign — yozilgan matnning Label chegarasi bo`ylab qanday joylashishini 
belgilash. Label kompanenti ichida matnni rostlash uchun quyidagi qiymatlarni 
qabul qiluvchi TAlignment turidagi Alignment xususiyati qo`llaniladi:
- TopLeft– chap yon bo`ylab rostlash;
- TopCenter – matnni markazlashtirish;
- TopRight – o`ng yon bo`ylab rostlash.
Nishonning shoffof yoki bo`yalganligi Boolean turidagi Transporent xususiyati 
belgilaydi. Bo`yoq rangi Color xususiyati yordamida o`rnatiladi. Odatda, 
Transporent xususiyati False qiymatiga ega va nishon noshaffof bo`ladi. Shaffof 
Label kompanenti nishon rasm ustida joylashtirilganda va tasvirni yopmasligi zarur 
bo`lgan hollarda kerak bo`lishi mumkin. Masalan, geagrafik xaritada.
(5-rasm). TextAlign xususyati bilan ishlash 


13 
Dasturda Familiya va Ism kiritish joyi Textbox elementidan foydalanildi.
Textbox komponentasi haqida malumot. 
Bir satrli redaktor matn tasvirlanishi va o`zgartirilishi mumkin bo`lgan 
ma`lumot kiritish maydonini ifodalaydi. Visual Studioda bir qancha bir satrli 
redaktorlar mavjud bo`lib, ulardan TextBox kompanenti ko`p qo`llaniladi.
TextBox kompanenti klaviaturadan turli simvollarni kiritish va tahrirlashga imkon 
beradi. Bunda boshqaruv tugmalaridan foydalanib satr bo`ylab siljish, 
 va  tugmalari yordamida simvollarni o`cherish, matn 
(bo`lagini ) qismini belgilash va boshqa amallarni bajarish mumkin. Ta`kidlash 
joizki, bir satrli redaktorlar  va  boshqaruv tugmalariga javob 
bermaydi 
(6-rasm).Textbox komponenti bilan ishlash 


14 
TextBox komponentasi xususiyatlari 
Textbox komponentida o`ng tomonda joylashgan uchurchak belgisiga 
bosilsa(2.3-rasm)da ko`rsatilgan kichik oyna chiqadi.
MultiLine – bu xususiyat True holatda bo`lsa TextBox komponentini maydoni 
rostlashni boshqarish mumkin bo`ladi. 
(7-rasm). MultiLine xususiyati orqali maydoni rostlash 
Endi dasturimizning asosiy qismiga o’tishda Kirish tugmasi yani button 
komponentidan foydalanamiz. 
4.Umumiy dialog oynasi haqida malumot
Barcha Windows dasturlari uchun umumiy bo'lgan ishlatiladigan dialog 
oynalari. Faylni saqlash, shriftni tanlash va boshqalar kabi keng tarqalgan vazifalarni 
bajaradi. Bu amaliy interfeys uchun standart usulni ta'minlaydi. Misollar quyida 
keltirilgan. 
FontDialog
ColorDialog
OpenDialog 
SaveDialog 
Ushbu dialog oynalari operatsion tizim tomonidan amalga oshiriladi, shuning uchun 
ularni ushbu operatsion tizimda (Windows) ishlaydigan barcha dasturlarda
bo'lishish mumkin. Umumiy dialog oynasini ishlatish uchun qadamlar Kerakli 


15 
umumiy dialog oynasini oching. Agar kerak bo'lsa, umumiy dialog oynasining 
xususiyatlarini o'rnating. 
Muloqot oynasini chaqirish uchun uning ShowDialog () usulini chaqiring. 
ShowDialog () DialogResult deb nomlangan ro'yxatlangan turni qaytaradi. Bu 
identifikatorlarni belgilaydi, qaysi tugma bosilganligini ko'rsatadi. Masalan, 
DialogResult.OK va DialogResult.Cancel ba'zi qiymatlar mos ravishda OK yoki 
Bekor tugmasi bosilganligini bildiradi. Dialog oynasini oching OpenFileDialog 
ilovada ochiladigan faylni tanlashga imkon beradi. 
Masalan, kod quyida keltirilgan.
OpenFileDialog ofd = yangi OpenFileDialog (); 
ofd.Title = "Matn faylini ochish" ; 
ofd.Filter = "Matn fayllari (* .txt) | * .txt | Barcha fayllar (*. *) | *. *" ;
Bu yerda siz ochmoqchi bo'lgan barcha fayllarni filtrlashingiz mumkin. 
DialogResult dr = ofd.ShowDialog (); 
if (dr == DialogResult.OK) { 
StreamReader sr = yangi StreamReader (ofd.FileName); 
txtEx.Text = sr.ReadToEnd (); 
sr.Close (); 

Dialog oynasini saqlash 


16 
SaveFileDialog oynasi foydalanuvchiga saqlanadigan faylning manzili va nomini 
tanlashga imkon berish uchun ishlatiladi.
Masalan, kod quyida keltirilgan. 
SaveFileDialog sfdlg = yangi SaveFileDialog (); 
sfdlg.Filter = "Matn fayllari (* .txt) | * .txt" ; // Bu erda siz ochmoqchi bo'lgan 
barcha fayllarni filtrlashingiz mumkin. 
if (sfdlg.ShowDialog () == DialogResult.OK) 

// Oqimni yozish kodi bu erga o'tadi. 

Tarkibni matn tahrirlovchisi ilovasida misol uchun StreamWriter klassi kabi tegishli 
sinfdan foydalanib faylga saqlash mumkin . Shrift va rangli dialog oynalari 
FontDialogBox foydalanuvchiga shrift parametrlarini tanlashga imkon berish uchun 
ishlatiladi. ColorDialogBox foydalanuvchiga rang tanlashga imkon berish uchun 
ishlatiladi. Masalan, kod quyida keltirilgan.
// Shriftli dialog 
FontDialog fdlg = yangi FontDialog (); 
fdlg.ShowDialog (); 
txtEx.Font = fdlg.Font; 
// Rangli dialog 
ColorDialog cdlg = yangi ColorDialog (); 
cdlg.ShowDialog ();
txtEx.ForeColor = cdlg.color; 


17 
Shrift Dialogi quyida keltirilgan. Rang Dialogi quyida keltirilgan. Ikkala holatda 
ham xususiyatlar va usullar mavjud. Ular tanlangan qiymatlarni olish yoki dialog 
oynasi uchun qiymatlarni belgilash uchun ishlatilishi mumkin. Custom dialog oynasi 
Umumiy dialog oynalari foydali bo'lsa ham, ular domenga xos dialog oynalarining 
talablarini qo'llab-quvvatlamaydi. Dasturchilar o'zlarining dialog oynalarini 
yaratishlari kerak. Keyingi bosqichlar Custom Dialog Box-ni yaratish jarayonini 
anglatadi. O'zingizning loyihangizga Solution Explorer-da sichqonchaning o'ng 
tugmachasini bosish orqali shakl qo'shing, Qo'shish-ni tanlang va keyin Windows 
Form-ni bosing. Xususiyatlar oynasida FormBorderStyle xususiyatini FixedDialog-
ga o'zgartiring. Zarur bo'lganda, shaklning ko'rinishini sozlang. Ushbu shaklga 
boshqaruv elementlarini qo'shing. Windows formalaridagi C # MessageBox bu matn 
va harakat tugmachalari bilan xabarni ko'rsatadi. Biz shuningdek sarlavha, belgi 
yoki yordam tugmalari kabi qo'shimcha imkoniyatlarni qo'shish uchun MessageBox 
boshqaruvidan foydalanishinmiz mumkinligini o‘rganamiz. Ushbu kur ishida CF va 
.NET-dan foydalanib, WinForms ilovasida MessageBox-ni qanday ko'rsatishni bilib 
olamiz. Shuningdek, biz xabar namunalarida dinamik ravishda MessageBox-dan 
qanday foydalanishni o'rganamiz.
Test savollarini kiritgan bloknotimiz quyidagi rasmda tasvirlangan


18 
Button komponentasi haqida malumot:. 
Tugmalar boshqaruv elementlari hisoblanadi va ma`lum funksional vazifalarni 
bajarishga buyruq berish uchun ishatiladi. Tugma yuzasida matn va yoki rasm 
tasvirlanishi mumkin. 
Visual studio standart tugma Button kompanenti yordamida berilgan. Tugma 
yuzasidagi bosilganda bajariladigan ish-harakatni tavsiflovchi yozuvga ega bo`lishi 
mumkin.
Tugma uchun asosiy hodisa u bosilganda yuzaga keladigan OnClick hodisasi 
hisoblanadi. Bunda tugma bajarilayotgan harakatni Visual (ko`rinarli) tasvirlovchi 
mos ko`rinishga ega bo`ladi. OnClick hodisasini qayta ishlovchi qism dasturda 
joylashgan harakat tugma qo`yib yuborilishini bilanoq bajariladi.
Tugmani quyidagi usullar bilan bosish mumkin:
- sichqonchani qirsillatish bilan ;


19 
- Caption xususiyatida berilgan tugmalar majmuini tanlash bilan;
 yoki probel tugmalarini bosish bilan; -  tugmasini bosish bilan.
(8-rasm).button komponenti xususiyatlari. 
Dasturda Familiya va Ismi kiritilib 
Kirish
tugmasi bosilgandan so’ng quyidagi 
korinishda asosiy oyna ochiladi



20 
Test boshlashdan oldin bloknotga test savollari kiritilgan boladi va shu savollarni 
toolstrip komponenti yordamida Kompyuter dokument bolimidan biz kiritgan test 
yani bloknot txt fayl belgilanib so’ng открыть bosiladi. Dasturimizdagi boshlash 
tugmasi bosilib testtimiz boshlanadi. 
Agar shu ochish tugmasi ostidagi chiqish tugmasini bossak dasturdan chiqamiz. 


21 
Asosiy fayl bilan kodimiz quyidagicha
private
void
ochishToolStripMenuItem_Click(
object
sender, 
EventArgs
e) 

openFileDialog1.ShowDialog(); 
button1.Enabled = 
true

try

s = 
new
StreamReader
(openFileDialog1.FileName); 
for
(
int
i = 0; i < 10; i++) 

savol[i] = s.ReadLine(); 
a[i] = s.ReadLine(); 
b[i] = s.ReadLine(); 
c[i] = s.ReadLine(); 
}

catch
{ }; 

private
void
chiqishToolStripMenuItem_Click(
object
sender, 
EventArgs
e) 

Close(); 

private
void
Form1_Load(
object
sender, 
EventArgs
e) 

Form
form2 = 
new
Form
(); 
int
k = 0; 
j = 
new
StreamReader
(
"Javoblar.txt"
); 
while
((str = j.ReadLine()) != 
null
){ 
if
(k < 10) 

javoblar[k] = str[str.Length - 1]; 
k++; 




22 
Test ochildi uni quyidagi rasmda korishimiz mumkin. 
Testimiz ochildi uni belgilab Keyingisi tugmasini belgilash orqali keying savolga 
o’tamiz.Testni belgilash asosan radiobutton komponentidan foydalaniladi. 
Radiobutton komponenti haqida qisqacha malumot. 
Radiobutton elementi yoki kodi CheckBox elementiga o’xshash .Kalitlar guruhlar 
paydo qiladi,va bir kalitning qo’shilishi boshqa hammasining ochishini 
anglatadi.Kalitga qoshishli holda ornatish uchun uning Checked xossasi manosi true 
belgilash kerak bo’ladi. 
Saylash imkonin beruvchi kalitlar guruhin duzish uchun qandayda bir konteynerga 
bir necha kalitlarni ornatish kerak.Misoli, GroupBox yoki panel.Boshqa boshqa 
konteynerlarda joylashgan kalitlar, boshqa-boshqa guruhlar bilan boylanishadi: 


23 
Huddi shunday biz kalitlar guruhining bog’lanishin toqtatishimiz mumkin.Buning 
uchun Checkedchanged voqeasin qayta ishlash kerak.Berilgan voqeada guruhning 
har bir kalti bir qayta ishlovchi bilan bog’liqli bolib, biz shu momentda saylangan 
kalitni qabul qila olamiz: 
Test savollarini ListBox komponentiga chaqiramiz.ListBox nima aynan shu 
komponentaga toxtalib o’tamiz. 
ListBox komponenti haqida malumot: 
ListBox elementi soda tizim.Bu elementning asosi uning Items xossasi 
hisoblanadi.Bunda uning barcha elementlar tizimi yig’indisi saqlanadi. 
Tizim elementlari ishlash vaqtida yoki dasturiy yo’l bilan qo’shilish mumkin.Visual 
Studio da Properties(свойства) oynasidan Listbox elementi uchun Items xossasin 
topishimiz mumkin.Bu xossa ikki marta bosganimizdan keyin dizimga elementlar 
qo’shish oynasi paydo bo’ladi. 


24 
Biz bosh maydonga tizimning har bir elementin har bir qatorga bittadan kirib 
chiqamiz.So’ng bizning qo’shgan elementlarimiz tizimda paydo bo’ladi va biz 
boshqarishimiz mumkin bo’ladi: 
Boshlash tugmasi bosilgan test ochilish kodini qarab o’tamiz. 
private
void
button1_Click(
object
sender, 
EventArgs
e) 

listBox1.Items.Add(savol[i]);
label3.Text = a[i]; label4.Text = b[i]; 
label5.Text = c[i]; 
button2.Enabled = 
false

radioButton1.Visible = 
true
; label3.Visible = 
true

radioButton2.Visible = 
true
; label4.Visible = 
true

radioButton3.Visible = 
true
; label5.Visible = 
true

button1.Enabled = 
false
; button2.Enabled = 
false

radioButton1.Checked = 
false

radioButton2.Checked = 
false

radioButton3.Checked = 
false


Boshlash tugmasi yani button1 komponenti orqali kiritildi.Testni keyingi savolga 
otkazish uchun Keyingisi tugmasi bosiladi va bu button2 komponenti orqali kirilgan 
bo’lib hisoblanadi. 
private
void
button2_Click(
object
sender, 
EventArgs
e) 



25 
if
(javob == javoblar[i]) { togri++; label6.Text 
= togri.ToString(); } 
else
{ notogri++; label7.Text = 
notogri.ToString(); } 
i++; 
if
(i == 10) 

int
summa = togri*100/i; 
MessageBox
.Show(FISh+
"\t\t\n\n\t\t\tSizning 
natijanggiz:"
+
"\t\t\n\n\t\tTotal question: "
+ i + 
"\t\t\n\n\t\t"

" 100% lik natijadan "

"\t\t\n\n\t\t"


to'plagan foiz natijangiz: "
+ summa.ToString() + 
"%\t\t\n\n"
); 
listBox1.Items.Clear(); 
i = 0;
button2.Enabled = 
false

radioButton1.Checked = 
false

radioButton2.Checked = 
false

radioButton3.Checked = 
false

label6.Text = 
"0"
; label7.Text = 
"0"

ActiveForm.Close(); 

else

listBox1.Items.Clear(); 
listBox1.Items.Add(savol[i]); label3.Text = 
a[i]; label4.Text = b[i]; label5.Text = c[i]; 
button2.Enabled = 
false

radioButton1.Checked = 
false

radioButton2.Checked = 
false

radioButton3.Checked = 
false





26 
Xulosa 
Ushbu yashayotgan zamonamizni kompyuter va texnologik qurilmalarsiz tasavvur 
qila olmaymiz. Kompyuterlar asosini dasturlar tashkil etadi. Bu kurs ishini ishlash 
mobaynida biz bunga yana birbora amin bo‘ldik. Ushbu kurs ishini tayyorlash 
mobaynida olgan bilimlarimiz yanada mustahkamlandi. Amaliyotda qo‘llab 
natijalarni ko‘rildi. Dasturni tuzishda Visual Studiodan foydalanildi. Bu dasturni 
Visual Studioning Windows form application kompilyator orqali form yaratib . 
ulardan TextBox elementlari matnli malumotlar bilan ishlasa, MenuStrip menular 
panelini yaratish uchun xizmat qiladi textbox, button, listbox va label 
kompanentalar bilan ishlash o‘rganildi.
O‘ylaymanki qilgan ishlarimiz kelajakda yurtimizda dasturlash texnologiyasi 
rivojlanishiga o‘z hissasini qo‘shadi degan umiddaman. . Dasturlash tillarini besh 
avlodga bo’lish qabul qilingan. Birinchi avlodga XX asrning 50-yillarida asos 
solingan, birinchi kompyuterlar endigina paydo bo’lgan paytda tuzilgan tillar kiradi. 
Bu “bir satrda bir buyruq” prinsipi asosida qurilgan birinchi assembler tili edi. 
Dasturlash tillari ikkita katta guruhlarga bo’linadi. Quyi va Yuqori darajali 
dasturlash tillari. Quyi darajali dasturlash tili ancha murakkab bo’lib ular juda 
maxsus sohalarda ishlatiladi va ularning mutaxasisslari ham juda kamdir. Chunki 
quyi dasturlash tillari (masalan: assembler) ko’pincha mikroprotsessorlar bilan 
ishlashda kerak bo’lishi mumkin.Yuqori darajali dasturlashda mashina tillariga 
qaraganda mashinaga moslashgan (yo’naltirilgan) belgili kodlardagi tillar 
hisoblanadi. . Amerika, Yevropa, Xitoy, Korea, Yaponiya, Hindiston davlatlarida 
dunyo tan olgan ko’plab IT kompaniyalari mavjud. Mening fikrimcha bu davlatlar 
IT sohasi bo’yicha bizdan 30-40 yillar oldinda ketishyapti. Chunki yuqorida 
takidlaganimdek C dasturlash tillari 1970-yillarda yaratilgan, bizga esa bu XXI asrga 
kirib yetib kelmoqda. Shaxsiy fikrimni davom ettirgan holda shuni ayta olamanki 
yuqoridagi davlatlarda IT ning rivojlanishiga asosiy sabablardan biri ularda davlat 
tili ingliz ekanligi va dasturlash tillarining barchasi ingliz tilida yaratilganligi. Davlat 


27 
tili ingliz bo’lmaganlari esa ingliz tilini rivojlantirishga judda katta e’tibor 
qaratishgan. Men o’zimga yuklatilgan kurs vazifam orqali IT sohisining juda 
murakkab, ammo kelajak uchun muhim kasb ekanligini tushunib yetdim. Dasturimni 
ishlash jarayonida ko’plab do’stlarim bilan fikr almashishga to’g’ri keldi. Chunki 
ko’pchilikning fikr-mulohazalari orqali yaratilgan dastur kamchiliklardan holi 
bo’lishi mumkin.


28 
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Виктор Зиборов. Visual C#2010 На примерах-Санкт-Петербург”БХБ-
ПЕТЕРБУРГ”2011 
2. Язык программирования C# 7 и платформы.NET и .NET Сore; 
3. . M.Oripov, M.Muhammadiyev Informatsion texnologiyalar Toshkent 2014. 
4. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini yanada rivojlantirishga oid 
qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g’risida qarori (2005 y.). 
5. 
https://www.coursehero.com
6. 
https://it-black.ru/rabota-s-bazoj-dannyh-v-ci_sharp


29 
Ilovalar 
using
System; 
using
System.Collections.Generic; 
using
System.ComponentModel; 
using
System.Data; 
using
System.Drawing; 
using
System.Linq; 
using
System.Text; 
using
System.IO; 
using
System.Windows.Forms; 
namespace
Test_fayl 

public

Download 1.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling