Microsoft Word Кобилов. Иктисод назарияси. Дарслик лот doc

Offshor hududlar – bu iqtisodiy erkin hududlar bo‘lib, ular odatda 
soliqqa eng ko‘pi bilan besh foizdan oshmaydi yoki umuman soliq 
undirilmaydi. U hududlarda pul oqimi sust nazorat qilinadi. 
Jamiyatning moliyasi ma’lum tizimni hosil etib, bunga moliya obyekti, 
moliya subyekti, moliya munosabatlari, moliya mexanizmi, moliya siyosati va 
nihoyat, moliya institutlari kiradi. Bularning har birini alohida sharhlaymiz. 
Pul bazasi – pul massasining mustaqil tarkibiy qismi bo‘lib, unga 
muomaladagi naqd pul, banklarning kassalaridagi pul mablag‘lari, tijorat 
banklarining Markaziy bankdagi majburiy zaxiralari. 
Pul massasi – xususiy shaxslar, firmalar va davlatga tegishli hamda tovar 
va xizmatlarning milliy xo‘jalik miqyosida muomalada bo‘lishini 
ta’minlaydigan naqd va naqd bo‘lmagan xarid va to‘lov mablag‘lari majmui. 
Pulli multiplikator – muomaladagi pul massasining o‘sishi miqdorini 
aniqlash uchun oshiqcha pul bazasini kamaytirish kerak bo‘ladigan son. 
Pul bozori – iqtisodiy subyektlar o‘rtasida pul oldi-sotdisi borasida 
yuzaga keladigan munosabatlarning ijtimoiy shakli. 
Kapital moliyalashtirish – qarz oluvchi u yoki bu korxonaning mulkdori 
sifatida o‘z ulushi bilan ishtirok etish uchun shartnoma huquqiga ega bo‘lishi 
evaziga investitsiyalar kiritish uchun pul mablag‘lari olishiga imkon beradigan 
bitim. 
Aksiyalar (obligatsiyalar) kursi – ularga bo‘lgan talab va taklifning 
o‘zaro ta’siri bilan belgilanadigan bozor narxi. 
Majburiy zaxiralar normasi – tijorat banklarining Markaziy bankda 
shartsiz tartibda joylashtirilgan aktivlari. 
Obligatsiya – muayyan vaqt mobaynida pulda olingan qarzni kelishilgan 
foizi bilan to‘lash majburiyatini ifodalovchi sertifikat, aniq qayd etilgan 
daromadli aktiv. 
Oddiy aksiya – firma mulkida o‘z ulushi bilan ishtirok etayotganlikni 
ko‘rsatuvchi sertifikat bo‘lib, u ayni vaqtda egasiga ushbu korporatsiyalar 

---

 421
oladigan foydaning ulushiga huquqni ham bildiradi; o‘zgaruvchan daromadli 
aktiv.