Microsoft Word Лаборатория Нефть ва газ копия docx

Texnika temirining mikrostrukturasi.Uglerodning α - temirda 
(ferritda) 
erishi 
o‘zgaruvchandir.Haroratning 
pasayishi 
bilan 
uglerodning α - temirda erishi kamayadi. Agar 727°C temirda 0,02% S 
erisa uy haroratida esa 0,006% S temir qotishmasi uglerodning α - 
temirdagi qattiq eritmasi strukturasiga, yani ferrit strukturasiga egadir. 
10-rasm. Texnikatemiriningmikrostrukturako’rinishi 
Ferritdauglerodningerishijudahamkambo‘lganligiuchunevtotektoid
gachabo‘lganpo‘latdagihammauglerodperlittarkibidadebhisoblashmumki
n. 
Faraz qilaylik masalan: 30 % yuzasi ferrit, 70 % yuzani perlit 
egallagan bo‘lsin. Bunday po‘latda uglerodning miqdori 
(4.1) 
Demak taxminan 55 markali (Stal 55) 

---

23 
11-rasm. Evtektoidgacha bo‘lgan po‘latning mikrostrukturasi 
12-Rasm. Evtektoidli po‘latning mikrostrukturasi 
Evtektoiddan keyingi po‘latning mikrostrukturasi 
Tarkibida uglerod 0,8% dan 2,14% gacha bo‘lgan uglerodli 
po‘latlarga evtektoiddan keyingi po‘latlar deyiladi va mikrostrukturasi 
perlit hamda ikkilamchi sementitdan iboratdir. Ikkilamchi sementit 
austenitdan sekin Astharoratdan Ar1 haroratigacha (ES va RK 
chiziqlarda) sovish natijasida ajralib chiqadi. Sekin asta sovish natijasida 
ikkilamchi 
sementit 
to‘rsimon 
shaklda 
atsetenit 
donalarining 
chegaralarida ajralib chiqadi.Harorat Ar1 ga yetganda esa austenitning 
o‘zi perlitga aylanadi. Sekin asta sovish natijasida evtektoiddan keyingi 
po‘lat perlit va to‘rsimon sementit strukturasiga egadir). 
13-rasm. Evtektoiddan keyingi po‘latning mikrostrukturasi 
Oq to‘r bu ikkilamchi sementit; to‘r ichida plastinasimon donalar 
perlitning tuzilishidir. Evtektoiddan keyingi po‘latda uglerodning 
miqdori qanchalik ko‘p bo‘lsa sementit turlarining qalinligi shunchalik 
oshib boradi.