Mikrobiologiya fani va uning vazifasi mikrobiologiya fanining qishloq xòjaligidagi ahamiyati
Download 0.75 Mb.
|
kuch birlikda
Xlamidobakteriya
qobig'i bo'lgan bakteriyalar guruhining ahamiyatsiz nomi. Shilliq qavat (qin) bilan o'ralgan hujayralar zanjiridan iborat rangsiz gramm manfiy filamentli bakteriyalar. Dallanmagan yoki soxta tarvaqaylab ketgan. Qopqoq tarkibida temir va marganets oksidlari qo'shilishi mumkin. Ular qobiqdan chiqib ketadigan ko'chma flagellate hujayralar yoki harakatsiz hujayralar orqali ko'payadi. Suvda yashovchi organizmlar suvga botgan narsalarning ifloslanishiga olib keladi. X.ning eng muhim vakillari Sferotilus, Lepto-ihrix avlodlariga mansub va turg'un suvlarda temir va marganetsning ko'p konlarini keltirib chiqaradi. Suv ta'minoti, kanalizatsiya trubalarida joylashish, shilimshiqning mo'l hosil bo'lishi natijasida ularning tiqilib qolishiga sabab bo'lishi mumkin. Psixrofil mikroorganizmlar (yun. psychros — sovuq va ... fil) — kriofil mikroorganizmlar, 0’ va undan pastroq (—10° gacha) haroratda oʻsa oladi. Obligat Psixrofil mikroorganizmlar uchun optimal haro-rat 10—15°, fakultativlar uchun — 25—30°. Metabolitik jarayonlariga sovuq kam taʼsir qilishi, jumladan, fermentlarining ancha past haroratda optimal taʼsir koʻrsatishi, lipid almashinuvining oʻziga xosligi (tarki-bida toʻyinmagan yogʻ kislotalarning nisbatan koʻp boʻlishi) bilan boshqa mikroorganizmlardan farq qiladi. Aktinomitsetlardan tashqari barcha mikroorganizmlar orasida uchraydi. Obligat Psixrofil mikroorganizmlar nisbatan doimiy haroratda, fakultativ Psixrofil mikroorganizmlar harorat keskin oʻzgarib turadigan muhitda ham yashay oladi. Ta-biatda keng tarqalgan. Arktika va Antarktida, gʻorlar, qorlar va togʻlardagi muzliklarda koʻp uchraydi. Mikro-skopik suvoʻtlardan ayrim turlari (odatda, xlamidomenadalar) qizgʻish pigment hosil qilib, qorni qizil rangga boʻyash xususiyatiga MEZOFIL Atama mezofillar U 20 dan 45 ° S gacha bo'lgan haroratlarda eng yaxshi rivojlanishiga erishadigan organizmlarga murojaat qilish uchun ishlatiladi. Ushbu harorat oralig'ida o'sadigan barcha organizmlar mezofil bo'lsa-da, bu atama asosan mikroorganizmlar haqida gapirish uchun ishlatiladi. Tirik mavjudotlar nisbatan kichik haroratda -5 ° C dan 80 ° C dan sal ko'proq o'sib borishi mumkin. Sitoplazma va boshqa organik suyuqliklarning muzlashi tufayli -5 ° C dan past o'sish cheklangan Boshqa tomondan, juda yuqori harorat hujayra oqsillarining termolabelligi tufayli o'sishni cheklaydi. Mezofil mikroorganizmlar juda xilma-xildir va prokariotlar bo'lishi mumkin yoki hatto Evkaryoning Qo'ziqorinlar qirolligiga tegishli. Biroq, bu atama bakteriyalar uchun ko'proq qo'llaniladi. Ikkinchisi hindiston yong'og'i, bacillus shaklida yoki spiral shaklga ega bo'lishi mumkin. . Termofil mikroorganizmlar tabiatda qaynoq buloqlarda, oʻzoʻzidan qizib ketadigan substratlar — nam xashak va don toʻplami, goʻng va boshqalarda, tuproqning quyosh taftida kuchli qiziydigan yuza qatlamlarida keng tarqalgan. 45°dan yuqori haroratda koʻpayadi va usadi. Bakteriyalar koʻpaya oladigan maksimal harorat 70— 90° va undan yuqori; mikroskopik zamburugʻlar va suvoʻtlar — 55—60°, bir hujayrali hayvonlar — 45—50°. Obligat Termofil organizmlar (ayrim bakteriyalar) 45° dan past xaroratda koʻpaymaydi. Keng maʼnoda Termofil organizmlarga gomoyoterm hayvonlar tanasida yashaydigan parazit va saprofit organizmlar, tropik mintakalarda uchraydigan paporotniksimonlar va gulli oʻsimliklar kiradi. Termofil hayvonlar muayyan darajadan pastroq haroratda yashay olmaydi. Mas., madrepor korallar harorati 20°dan pastga tushmaydigan dengizlarda tarqalgan. Termofil qiskichbaqasimonlar qaynoq buloklarda yashaydi, lekin harorat 30° dan pastga tushganida halok boʻladi. Arid zonada tarqalgan hasharotlar orasida Termofil organizmlar koʻp uchraydi (mas., kor Download 0.75 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling