Minerallar

Suvsiz sulfatlar: Suvli sulfatlar:
Selestin – Sr(SO3) Mirabilit – Na2SO4 . 10H2O
Barit – Ba (SO4) Alunit – KAl3(SO4) . (OH6)
Anglezit – Pb(SO4) Gips - CaSO4 . 2H2O
Angidrid – Ca(SO4) kiradi.
Suvsiz fosfatlar guruhiga:
Apatit – Ca5(PO4)2 (F,Cl) (OH)
Fosforit – Ca5(PO4)3 (Cl,F) . CaCO3 gil va qum aralashmasi
Suvli fosfatlar guruhiga:
Vivianit – Fe32+(PO4)2 . 2H2O 
Skorodit – Fe3+(AsO4) . 2H2O 
Feruza – CuAl6 (PO4)4 (OH)8 . 5H2O kiradi.

Silikatlar

Silikatlar sinfiga kiruvchi minerallar magmatik va metamorfik jinslarning tarkibini tashkil qilganligi uchun ularning fizik xossasini o‘rganish amaliy ahamiyatga egadir. 

Silikatlar sinfi minerallari ichki tuzilishi (strukturasi) ni rentgenoskopik yo‘l bilan tekshirib, ularni quyidagi turlarga bo‘linadi: 1.Orolsimon; 2. Zanjirsimon; 3. Lentasimon; 4. Varaqsimon; 5. To‘fimasimon silikatlar.

1. O r o l s i m o n s i l i k a t l a r – bu xildagi mineral strukturasida kremniy va kisloroddan tuzilgan tetraedrlar qo‘shaloq-qo‘shaloq bo‘lib turadi.

Orolsimon silikatlar jins hosil qiluvchi sifatida olivin va granatlar kiradi. Olivin – 2(Mg, Fe) O.

2SiO2 temir – magniy silikat kam bo‘lgan mineralda u asosli va o‘ta dunit, asosli otqindi jinslarning tarkibini tashkil etadi.

Granatlar metamorfik jinslarga xarakterli bo‘lib otqindi jinslarda kamroq uchraydi. Garanatlarning temir Al li xili pushti qizil almandin, kalsiy temirli xili qo‘ng‘ir bo‘lib, uni a n d r a d i t, CaAl – li xilining rangi yashil bo‘lib, uni g r o s s u l ya r deyiladi.

2. Z a n j i r s i m o n s i l i k a t l a r- bu minerallarga monoklin va rombik shakillarda kristallanuvchi piroksenlar kiradi. Monoklin shakldagi piroksenlarga to‘q yashil avgit yaxshi misol bo‘ladi. Rombik piroksenlarga esa enstatit, bronzit va giperesten misol bo‘ladi. 

3. L e n t a s i m o n s i l i k a t l a r formulasida bir valentli mustaqil anion (OH) tarkibiga bitta kislorod ioni kiradi. Bunga magmatik va metamorfik jinslarda ko‘p uchraydigan amfibollar guruhi yaxshi misoldir. Amfibollar piroksenlarga o‘xshaydi. Kristallari rombik va monoklin shaklda bo‘lib, qora va to‘q bu sinfga rogovaya obmanka va aktinolit mineralini ko‘rsatish kifoya.