Mirzo Ulug`bek nomidagi O`zbekiston Milliy Universiteti Biologiya fakulteti 207-guruh talabasi Xakimova Madinaning,, Zoologiya “ fanidan mustaqil ishi qushlarning uchishga moslanish belgilari va uchish xillari

Qushlarning osmonga osongina ko'tarilishi, birinchi navbatda, engil skelet tufayli yuzaga keladi. U suyaklar tomonidan hosil bo'ladi, uning ichida havo bo'shliqlari mavjud. Asosiy bo'limlar - bosh suyagi, umurtqa pog'onasi, yuqori va pastki ekstremitalarning kamarlari va erkin ekstremitalarning o'zlari. Ko'p suyaklar birgalikda o'sib, butun "tuzilishga" kuch beradi. Qushlar skeletining o'ziga xos xususiyati keelning mavjudligidir. Bu qanotlarni harakatga keltiruvchi mushaklar biriktirilgan maxsus suyak. Bu faqat qushlarga xosdir.

• 
  Qushlarning osmonga osongina ko'tarilishi, birinchi navbatda, engil skelet tufayli yuzaga keladi. U suyaklar tomonidan hosil bo'ladi, uning ichida havo bo'shliqlari mavjud. Asosiy bo'limlar - bosh suyagi, umurtqa pog'onasi, yuqori va pastki ekstremitalarning kamarlari va erkin ekstremitalarning o'zlari. Ko'p suyaklar birgalikda o'sib, butun "tuzilishga" kuch beradi. Qushlar skeletining o'ziga xos xususiyati keelning mavjudligidir. Bu qanotlarni harakatga keltiruvchi mushaklar biriktirilgan maxsus suyak. Bu faqat qushlarga xosdir.
  

I – bosh; 2 – ustki tum­shuq; 3 – ostki tumshuq; 4 – bo’yin umurtqalari; 5 – yelka;

6 – ko’krak umurt­qalari; 7 – o’mrov; 8 ­ko’krak tirgak; 9 – to’sh; 10 – to’sh toji; 11 – boldir;
12 – son; 13 – iIik; 14 ­oyoq panja; 15 – bar­moqlar; 16 – chanoq; 17 ­qanot panjasi; 18 – bilak;
19 – qovurg’alar; 20 ­dum umurtqalari.

Qushlarning uchishga moslashishi juda muhimdir. Issiq qonli muhit atrof-muhitga bog'liq bo'lmagan doimiy tana haroratini nazarda tutadi. Axir, siz bilganingizdek, havo harorati balandlik bilan sezilarli darajada pasayadi. Agar qushlar baliq yoki amfibiyalar singari sovuqqon bo'lsa, ular parvoz paytida shunchaki muzlab qolishadi. Ushbu xususiyat qon aylanish tizimining progressiv tuzilishi tufayli organizmlarning ushbu guruhiga xosdir. U to'rt kamerali yurak va qon aylanishining ikki doirasi bilan ifodalanadi

• 
  Qushlarning uchishga moslashishi juda muhimdir. Issiq qonli muhit atrof-muhitga bog'liq bo'lmagan doimiy tana haroratini nazarda tutadi. Axir, siz bilganingizdek, havo harorati balandlik bilan sezilarli darajada pasayadi. Agar qushlar baliq yoki amfibiyalar singari sovuqqon bo'lsa, ular parvoz paytida shunchaki muzlab qolishadi. Ushbu xususiyat qon aylanish tizimining progressiv tuzilishi tufayli organizmlarning ushbu guruhiga xosdir. U to'rt kamerali yurak va qon aylanishining ikki doirasi bilan ifodalanadi
  

1 – yurak; 2 – o’pka; 3 – kichik qon aylanish doirasi; 4 – katta qon aylanish doirasi; 5 – o’ng yurak bo’lmasi;

6 – o’ng yurak qorinchasi; 7 – chap yurak bo’lmasi; 8 – chap yurak qorin­chasi; 9 – aorta; 10 – o’pka arte­riyasi;
11 – vena; 12 – о’рka venasi