Mobil radiorabiTƏ SİstemləRİ

İstifadəçinin aııteııtifikasiyasmm yoxlanılması 
77
78 

---

MS-ə 128 - bitli psevdotəsadüfı RAND ədədi göndərilir. A3-
şifrləmə alqoritminin və istifadəçinin fərdi Kj - açarının köməyilə 
şəbəkə və SİM - kart, 32 bitli SRES (ing. Signed response) elektron 
imzanı hesablayırlar. MS tərəfindən hesablanmış SRES imzası, 
şəbəkənin qeyd olunmuş hissəsinə ötürülür və burada hər iki imza 
müqayisə edilir. Növbəti mərhələdə VLR, istifadəçiyə TMSİ və LAİ 
ayırır. Hər iki ədəd MS-ə şifrlənmiş şəkildə ötürülür və SİM-kartda 
saxlanılır. Fərdi İMSİ nömrəsi, istifadəçinin mövcud olduğu müddət 
ərzində bir dəfə göndərilir. Bu hal, MS şəbəkədə birinci dəfə 
qeydiyyata alındığı zaman və VLR registrində onun haqqında heç 
bir verilən olmadıqda baş verir. 
Qeyd edildiyi kimi, birləşmə yaradılmasının müəyyən 
mərhələsindən başlayaraq, istifadəçi verilənləri və idarəedici 
siqnallar şifrlənmiş şəkildə ötürülür. Şifrləmə prosesində Avropada 
standartlaşdırılmış açıq A5 açarı ilə şifrləmə alqoritmi istifadə 
edilir. Bu alqoritmə daxilolmağa yalnız şanvari avadanlıq 
istehsalçılarına 
icazə 
verilir, 
ötürülən 
informasiyanın 
konfidensiallığı, yalnız şifrləmə alqoritminə daxilolmaya qoyulan 
məhdudiyyətlə deyil, həm də, ilk növbədə heç zaman radiokanalı ilə 
ötürülməyən şifrləmə açarından istifadə edilməsinə əsaslanır. 
A5 şifrləmə alqoritmi mobil telefonda realizə olunur. Bu 
alqoritmin aktivləşdirilməsi şəbəkə tərəfindən yerinə yetirilir. SİM-
kart, verilənlərin şifrlənməsi alqoritmi üçün açarı identifikasiya 
prosesi zamanı şəbəkə tərəfindən göndərilən Ki - fərdi açarı və 
RAND ədədi əsasında alır. Bu açar, SİM-kartda saxlanılan A8 - 
alqoritmi əsasında hesablanılır. Alınmış Kc - açarı və TDMA - 
kadrın cari 22-bitli nömrəsi əsasında A5 - 
alqoritmi 114 bit generasiya edir. Bu bitlər, 2 moduluna görə 
normal paketin informasiya bitlərinə əlavə olunur. 
Qeyd edək ki, normal paketin hər iki informasiya sahəsinin 
hərəsində 57 bit olur. Şəbəkənin qeyd olunmuş (fiksə olunmuş) 
hissəsində həmin əməliyyat, qəbul olunan 114 şifrlənmiş bitlərdən 
ibarət blok üçün də yerinə yetirilir. Əgər ötürülmə zamanı səhvlər 
yaranmayıbsa, onda generasiya olunmuş şifrləyici ardıcıllığın, qəbul 
olunan verilənlər blokuna 2 moduluna görə əlavə edilməsi - MS-lə 
generasiya olunan ilkin informasiya ardıcıllığının bərpa olunmasına 
gətirib çıxarır. Beləliklə, deşifrləmə əməliyyatı yerinə yetirilmiş 
olur.