Moliyaviy va boshqaruv hisobi
Hisob-siyosatining tarkib topishi
Download 1.4 Mb. Pdf ko'rish
|
1 МБХ мм сиртки “МБХ” fan kir Bux balans d
|
Hisob-siyosatining tarkib topishi Hisob siyosatining tarkib topishi nafaqat hisob uslubiyatini usullarini, variantlarini tanlashni o„z ichiga oladi, balki uni tashkil qilish va yuritish shakllarini ham aniqlash lozim. Bular quyidagilarni o„z ichiga oladi: 1. Ishchi schyotlar rejasini ishlab chiqish. 2. Buxgalteriya hisobi shakllarini tanlash. 3. Buxgalteriya hisobini tashkil qilish. 4. Mulk va majburiyatlarni inventarizatsiyasini o„tkazish muddati va sonini aniqlash. 5. Xo„jalik aylanishi va hisob ma‟lumotlarini qayta ishlash texnologiyasini qoidalarini ishlab chiqish va boshqalar. Endi bularni har qaysisi bo„yicha alohida to„xtalamiz. 1. Ishchi schyotlar rejasini ishlab chiqish. Har bir korxona mustaqil ravishda, markazlashgan tartibda tasdiqlangan schyotlar rejasi asosida ishchi schyotlar rejasini ishlab chiqadi. O„zbekiston Respublikasidagi xo„jalik yurituvchi subyektlar moliya-xo„jalik faoliyati buxgalteriya hisobi schyotlar rejasi 21-sonli Buxgalteriya Hisobi Milliy Standarti bo„lib, u O„zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan (23.10.2002yil). Mazkur schyotlar rejasi asosida har bir xo„jalik yurituvchi subyekt o„z ishchi schyotlar rejasini ishlab chiqadi. Xo„jalik yurituvchi subyekt hamma schyotlardan, o„zi uchun haqiqatda zarur bo„lgan schyotlarni tanlashi, bo„sh schyotlar kodlaridan yangi schyotlarni kiritishda foydalanishi mumkin.
ravishda o„zida qo„llashi lozim bo„lgan hisob shaklini tanlaydi. Jurnal-order shakli yoki boshqa shakl bo„lishi mumkin. Buxgalteriya hisobi shaklini tanlash bilan birga, qo„llaniladigan hisob registrlari ro„yxati, ularning tuzilishi, registrlarga yozuvlar ketma-ketligi va boshqalarni aniqlaydi.
ravishda buxgalteriya tuzilishini tashkiliy shakllarini tanlaydi. Buxgalteriya qanday bo„limlardan tashkil topishi kerak. U o„zining xo„jalik va ishlab chiqarishlarini alohida balansga ajratishi mumkin va h.k. 4. Mulk va majburiyatlarni inventarizatsiyasini o‘tkazish muddati va sonini aniqlash. Inventarizatsiyani tashkil qilish va o„tkazish qonun-qoidalari 19-sonli Buxgalteriya hisobi milliy standartida ko„rsatib berilgan. Milliy Standartda ta‟kidlanishicha, hisobot yilida o„tkaziladigan inventarizatsiya soni, ularni o„tkazish muddati, mulk va moliyaviy majburiyatlar ro„yxati xo„jalik yurituvchi subyekt rahbari tomonidan o„rnatiladi. 5.Hujjat aylanishi va hisob ma’lumotlarini qayta ishlash texnologiyasini qoidalarini ishlab chiqish. Har bir xo„jalik yurituvchi subyekt mustaqil ravishda hujjat aylanishi va hisob ma‟lumotlarini qayta ishlash texnologiyasini ishlab chiqishi lozim. Chunki buxgalteriya hisobining xarakterli xususiyatlaridan biri shundan iboratki, u xo„jalik operatsiyalarini hujjatlashtirishga asoslangan. Hisob ma‟lumotlari hujjatlardan olinadi. Dastlabki hujjat - bu bo„lib o„tgan xo„jalik operatsiyasining yozma holdagi isbotidir. Shuning uchun ham buxgalteriyada hujjatlarni o„z vaqtida to„lg„azish, to„g„ri to„lg„azish, hujjat aylanish tizimini har bir hujjat bo„yicha ishlab chiqish muhim ahamiyatga ega. “Faoliyatning xilma-xil turlari bo„yicha yangiliklarni joriy etishning tezligi shunday operatsiyalar va vaziyatlarga olib kelishi mumkinki, bunday operatsiyalar va vaziyatlar bo„yicha BHMS hali ishlab chiqilmagan. Bunday holatlarda moliyaviy hisobotning xolisligiga hisob siyosatini tanlash va qo„llanish yo„li bilan erishiladi. Bunday siyosat xo„jalik yurituvchi subyekt tomonidan ushbu standartga muvofiq ravishda mustaqil ishlab chiqilishi lozim.” 5
yilida baholashning uslubiy qoidalarining yig„indisi deb ta‟riflash mumkin. Download 1.4 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|