Mo’minov rajabboyning

Ma’lumotlar bazasida to‘plangan ilmiy tajriba axborotlar va DNK ketma-ketliklari tahlili asosida kompyuter dasturlari yordamida yangi genlarning vazifaviy qisqa ma’lumoti ushbu muammoni echishga yondashuvlardan biridir. So‘nggi 10-15 yillar mobaynida ilmiy jamiyatlar DNK ketma-ketliklarini to‘plashga kuchli e’tibor qaratmoqdalar va taxminan 310 nukleotid juftdan iborat bo‘lgan inson genomining aniqlangani ushbu faoliyatning cho‘qqisi bo‘ldi [Venter et al, 2001] Ayni paytda ma’lumotlarning asosiy molekulyar-genetik bankida [EMBL, GenBank, DDBJ] mikroorganizmlar to‘la sekvenirlangan 180 ta genomlari va inson genomlarini ham qo‘shganda o‘nlab eukariot genomlar to‘g‘risida ma’lumotlar to‘plab bo‘lingan, boz ustiga aniqlangan ketma-ketliklar hajmi shitob bilan o‘sib bormoqda.[ http://www.ncbi.nhn.nih.gov/

• Ma’lumotlar bazasida to‘plangan ilmiy tajriba axborotlar va DNK ketma-ketliklari tahlili asosida kompyuter dasturlari yordamida yangi genlarning vazifaviy qisqa ma’lumoti ushbu muammoni echishga yondashuvlardan biridir. So‘nggi 10-15 yillar mobaynida ilmiy jamiyatlar DNK ketma-ketliklarini to‘plashga kuchli e’tibor qaratmoqdalar va taxminan 310 nukleotid juftdan iborat bo‘lgan inson genomining aniqlangani ushbu faoliyatning cho‘qqisi bo‘ldi [Venter et al, 2001] Ayni paytda ma’lumotlarning asosiy molekulyar-genetik bankida [EMBL, GenBank, DDBJ] mikroorganizmlar to‘la sekvenirlangan 180 ta genomlari va inson genomlarini ham qo‘shganda o‘nlab eukariot genomlar to‘g‘risida ma’lumotlar to‘plab bo‘lingan, boz ustiga aniqlangan ketma-ketliklar hajmi shitob bilan o‘sib bormoqda.[ http://www.ncbi.nhn.nih.gov/

MICRO-BES /Complete.html] Fan uchun, tibbiyot va inson hayotining boshqa jabhalari uchun olingan axborotlar qiymatini ortiqcha baholab bo‘lmaydi. Biroq, ushbu axborotdan samarali foydalanish uchun uning biologik mazmunini tushunish, ketma-ketlik vazifasini belgilash, ularning tartibga solishdagi rolini va o‘zaro tadrijiy munosabatlarini aniqlash zarur. Ayni paytda 63 ulkan miqdordagi DNK ketma-ketliklari va aminokislotalar ulkan mehnat talab qilgani va salmoqli qiymatga ega bo‘lgani bois, ularni izlash, qiyoslash, xaritalash uchun ilmiy tajriba  uslublarni shunchaki to‘g‘ridan-to‘g‘ri qo‘llab bo‘lmaydi.

• MICRO-BES /Complete.html] Fan uchun, tibbiyot va inson hayotining boshqa jabhalari uchun olingan axborotlar qiymatini ortiqcha baholab bo‘lmaydi. Biroq, ushbu axborotdan samarali foydalanish uchun uning biologik mazmunini tushunish, ketma-ketlik vazifasini belgilash, ularning tartibga solishdagi rolini va o‘zaro tadrijiy munosabatlarini aniqlash zarur. Ayni paytda 63 ulkan miqdordagi DNK ketma-ketliklari va aminokislotalar ulkan mehnat talab qilgani va salmoqli qiymatga ega bo‘lgani bois, ularni izlash, qiyoslash, xaritalash uchun ilmiy tajriba  uslublarni shunchaki to‘g‘ridan-to‘g‘ri qo‘llab bo‘lmaydi.