Monitor (displey) – matnli yoki grafik ko`rinishidagi ma`lumotlarni tasvirlash uchun xizmat qiladi; Klaviatura

Kompyuter dasturlari

Kompyuterda mavjud dasturlarni uchta turga bo`lish mumkin.

a) amaliy dastur – foydalanuvchi bevosita ishlashi uchun mo`ljallangan dasturlar, masalan, matn va rasm muharrirlari va h.k.;
b) tizimli dasturlar – kompyuter qurilmalarining ishchi holatini nazorat qiluvchi va boshqaruvchi dasturlar;
v) instrumental qizimlar – kompyuter uchun yangi dasturlar tuzishni ta`minlah tizimi.
IBM PC kompyuteri uchun yuz minglab har xil maqsadda ishlatiladigan amaliy dasturlar yaratilgan va ulardan samarali foydalanib kelinmoqda. Xususan, matn muharrirlari (WORD, LEXICON, WD, ChiWriter), jadvalli ma`lumotlarni qayta ishlash (Super Cslc, Excel va h.k.), ma`lumotlar bazasini yaratish (KAPAT, dBASE, Acess va h.k.), ko`rgazmali qurollar tayyorlash (slayd-shou) dasturlari, moliya-iqtisod maqsadida ishlatiladigan dasturlar (C – 1 ish haqini hisoblash dasturlari), multifilm va videofilmlar yaratish uchun ishlatiladigan dasturlar, avtomatlashtirilgan loyihalash dasturlari (Avto cad, Paint – inshoot qismlarini chizish va loyihalash), kompyuter o`yinlari, o`qituvchi dasturlar, ma`lumot tizimlari va h.k. maqsadda ishlatiladigan dasturlar mavjud.
Tizimli dasturlarning keng sinfi qobiq dasturlar bo`lib, u foydalanuvchining kompyuter bilan qulay va yaqqol muloqotini ta`minlaydi. Xususan, Noton Commander qobiq dasturi, Windows 3.1 va Windows 95, Windows 98 uchun qulay qobiq dasturlari shular jumlasidandir.
Tizimli dasturlarning asosiy sinfi bu drayverlar bo`lib, u operatsion tizim bilan, xususan tashqi yoki ichki qurilmalar bilan ishlash imkoniyatini beradi.
Tizimli dasturlar tarkibiga yordamchi ayrim dasturlarni, masalan, antivirus, arxivator, kompyuterni diagnostika qilish, diskka joylarni maqbullashtirish dasturlari ham kiradi.