Moylar va maxsus suyuqliklar

3.1. Kontakt usulida tozalash 
 
Kontakt    tozalashda  moylar  maydalangan  oqartiruvchi  tuproq  bilan 
aralashtiriladi.  Adsorbentni  aktivligi  uni  maydalanganligi  darajasiga    bogliq 
bo’lganligi  uchun  uni  yaxshilab  maydalanadi.  Moyni  yopishqoqligini  kamaytirish  
uchun,  uni    adsorbentni  govaklariga  so’rilishini  yaxshilash  uchun  moyni 
qizdiriladi.  
Jarayonni  harorati  xom  ashyoni  sifatiga,  adsorbentni  tabiatiga  (xossasiga), 
talab  qilingan  tozalash  darajasiga  bogliq.  Yengil  distillyat  moylari    80-120
o
S  da 
kontakt  qilinadi,  o’rta  distillyat  moylari  140-170
o
S  da,  ogir  moylar  180-220
o
S. 
Jarayonni  effektivligi    moyni  tuproq  bilan  kontakt  vaqtining  o’lchamiga  bogliq. 
Kontakt vaqti  20-25 min. davom etadi. 
Jarayonning  afzalligi  -  tozalash  darajasini  boshqarish  mumkinligi.  Bu  esa 
tayyorlanayotgan moyni rangini o’zgarishi bilan aniqlanadi va jarayonni haroratini 
va adsorbentni moyga nisbatan olingan nisbati  bilan boshqariladi. Moy to’xtovsiz 
tozalanadi., 
zararli 
aralashmalar 
birdaniga 
ajratib 
olinadi. 
Jarayonni 

---

32 
 
kamchiliklariga:  adsorbentni  regenerastiya  qilishni    qiyinligi  adsorbent  bilan 
birgalikda    35-40%  moyni  yo’qotilishi,  moyni  yuqori  haroratda  sintetik 
alyumosilikatlar  ta’sirida  biroz  krekingga  uchrashi,  adsorbentni  qurilmada 
regenerirlanmasligi.