Муҳаммад ал-хоразмий номидаги тошкент ахборот технологиялари
Download 3.44 Mb. Pdf ko'rish
|
KIBER XAVFSIZLIK MUAMMOLARI VA ULARNING (1)
1-rasm. Dala operatori uchun an'anaviy 2D interfeysiga misollar.
Yanada rivojlangan dala operatori interfeyslariga qiziqish, potentsial foydalanuvchilar tomonidan sezilarli darajada oshib bormoqda. Prognozlarga ko'ra [3], bunday tizimlarning ulushi 2014 yildagi 6,4% dan 2020 yilga kelib 7,5% gacha (yiliga qo'shimcha 22 mln dollar) o`sishi kutilmoqda. Darhaqiqat, VR texnologiyasi yordamida boshqarish uchun operator muhitini taqlid qilish bir qator muhim afzalliklarni beradi [6]. Birinchidan, VR interfeyslarida texnologik muhitning yuqori darajada haqqoniyligiga erishiladi (1- rasm bilan taqqoslang, bunday o'xshashlik umuman yo'q yoki u minimaldir). Ikkinchidan, o'quvchilarning TJ muhitini turli usullarda (video tasvirlar, tovushlar, harakat hissi va boshqalar) his qilishiga ijobiy yordam beradi, bu esa o'rganilgan boshqaruv ko'nikmalarini rivojlantirish va amaliyotga ijobiy tadbiq qilish uchun juda muhim. Va nihoyat, VR ishlab chiqarish harakatlarining ketma-ketligini bajarishda operator tomonidan printsipial zarur bo'lgan vaqt omilini sezish imkonini beradi. Biror muhitga sho`ng`ish, berilib ketishda ishtirok etadigan ruhiy mexanizmlarga asoslanib, VR da his qilishning quyidagi turlari ajratilgan [4]: • sensorli - uch o'lchovli muhitga kirish hissi va u bilan intellektual rag'batlantirish; • fazoviy - bo'shliqning kattaligi va ob'ektlar orasidagi masofani his qilish; • hissiy - simulyatsiya qilingan vaziyatga qo'shilish natijasida paydo bo'lgan hissiyotlar tajribasi; • psixologik - taxmin qilingan subyekt bilan identifikatsiya, u hissiyotga qaraganda kengroq, asosan interfeysda bo'layotgan narsalarga reaktsiya bilan cheklangan. 3D animatsiya texnologiyalariga asoslangan interfeyslar operatorga nafaqat strategik, balki taktik operatsiyalarni simulyatsiya qilingan muhitda o'tkazishga, o'z faoliyatini hissiy, fazoviy, hissiy va hatto psixologik darajada his qilishga imkon beradi . Ular, shubhasiz , faoliyat mavzusini va qarorlar qabul qilish ko'nikmalarini o'zlashtirish imkoniyatlarini kengaytiradi . Ko'pgina o'quv vazifalarida 3D yondoshuvi juda samarali (masofaviy o'qitish, shifokorlar, haydovchilar, 201 sportchilar, uchuvchilar, kosmonavtlarni o'qitish). Shu bilan birga, potentsial xavfli ishlab chiqarish sharoitida ishlashga xodimlarni tayyorlash vazifalarida, ya'ni murakkab tashkil etilgan texnogen muhitda ishonchli navigatsiya va manipulyatsiya ko'nikmalariga ehtiyoj sezilsa, animatsiyadan foydalanishda ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo'lish kerak. Shubhasiz, TJ dala operatorlarini o'qitish shu kabi vazifalarga tegishli. KT ning turli ishlab chiqaruvchilari o'zlarining ishlanmalariga ega. Ba'zilari ixtisoslashgan firmalarning yechimlaridan foydalanadilar. 2-rasmda bunday yechimga misol keltirgan. 2-rasm. VIRTHUALIS kompaniyasi tomonidan yaratilgan 3D interfeys. Virtual sayohat asosida qurilgan dala operatorining panoramali interfeysida, har qanday VR muhitida bo'lgani kabi, sichqonchani bosish yordamida uch o'lchovli makonning barcha mavjud yo'nalishlarida harakatlanib mumkin. Kerakli uskunani boshqarish ushbu qurilma uchun mavjud bo'lgan harakatlarni tanlash orqali amalga oshiriladi. Dala operatorning panoramik interfeyslariga kelgusida yanada talab ortishini taxmin qilish mumkin. Kengaytirilgan reallik texnologiyalari bilan birgalikda ular tez orada an'anaviy 2D va qimmat va psixologik jihatdan himoyasiz animatsion interfeyslarni to'g'ridan-to'g'ri kompyuter mashg'ulotlarida sezilarli darajada ortda qoldiradilar. Download 3.44 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling