Мудофаа ва миллий хавфсизлик / Фавқулодда вазиятлар. Оммавий тартибсизликлар]

2-§. Газ баллонли транспорт воситаларига ёнилғи қуйиш шохобчаларига қўйиладиган ёнғин хавфсизлиги талаблари
670. Суюлтирилган газ ташувчи автоцистерналардан газни тўкиб олиш улардан бири масъул қилиб тайинланган икки нафар ишчилар назорати остида амалга оширилиши лозим. Тўкиб олиш кундузги вақтда амалга оширилиши керак. Газни қоронғи вақтда тўкиб олишга иш жойи етарли даражада ёруғлик билан таъминланган ҳолатдагина рухсат этилади.
671. Кўп тармоқли автомобилларга ёнилғи қуйиш шохобчаси (кейинги ўринларда — КТАЁҚШ), автомобилларга суюлтирилган газ қуйиш шохобчаси (кейинги ўринларда — АГҚШ), автомобилларга газ тўлдириш компрессор шохобчаси (кейинги ўринларда — АГТКШ)да қўлда олиб юрилувчи (кўчма) газ анализаторлар ёрдамида газ-ҳаво муҳити ўлчаб турилиши керак. Бунинг учун намуна олиш нуқталари белгиланган схемага эга бўлиши ҳамда ўлчовлар графиги ишлаб чиқилиши ва тасдиқланиши лозим.
Ўлчов ўтказиш схемасида КТАЁҚШ ва АГҚШнинг технологик қурилмалари ва резервуарларидан 50 m радиусда жойлашган барча техник қудуқлар, шахталар, қўшма коммуникациялар қудуқлари ҳамда АГТКШнинг эгаллаб турган ҳудуди қамраб олиниши лозим. Ўлчашлар натижалари тегишли далолатномада қайд этилиши керак.
672. Автоцистерналарни бўшатишда унинг двигатели ўчиқ ҳолатда бўлиши керак (автомобиль двигатели ёрдамида суюлтирилган газларни тўкувчи насослар билан жиҳозланган ва тутун чиқариш қувури соз ҳолатдаги учқун сўндиргичга эга бўлган ҳоллар бундан мустасно).
673. АГҚШ ҳудудида газ сизиб чиқиши аниқланса, ҳудудда бегона шахслар бўлмаслигини таъминлаш, шохобчадаги ва ундан 50 m радиусда жойлашган барча автомобилларнинг двигателлари ўт олдирилмаслигини назорат қилиш ҳамда юзага келган ҳолатни бартараф этиш чоралари кўрилиши керак.
674. Газ баллонли транспорт воситаларига АГҚШ ва АГТКШларда қуйидагилар тақиқланади:
а) маиший газ баллонларини тўлдириш;
б) техник кўрикдан ўтказиш муддати тугаган баллонларни тўлдириш;
в) АСГҚШ, АГТКШ ҳудудида унинг фаолиятига боғлиқ бўлмаган ишларни бажариш;
г) автоцистернадан суюлтирилган газни тўкиб олиш вақтида газ баллонли автомобилларнинг баллонларини тўлдириш. Бундай вақтларда объект ҳудудига киришни тақиқловчи белги ўрнатилиши керак;
д) суюлтирилган газ қувурларидан ерлантирувчи ток ўтказгич сифатида фойдаланиш;
е) зичлаш материалари яроқсиз ҳолга келган ёки герметик-маҳкамлигини йўқотган суюлтирилган газ қуювчи насос ва компрессорларидан фойдаланиш. Бунда насоснинг зичлаш материаллари ва герметик-маҳкамлагичлар ёғ ва бензинга чидамли бўлиши лозим;
ж) газ баллонли транспорт воситаларнинг двитагели ишлаб турган ҳолатда, шунингдек, газ баллонлари автомобилнинг багаж қисмида жойлашган бўлса, автомобиль капоти ва багаж қапқоғи ёпиқ турган вақтда ёнилғи қуйиш;
з) босим остида турган газ қувурлари ва аппаратларнинг гайка ёки уланмаларини қотириш ҳамда уларни металл жисмлар билан уриш.
675. Газ тўлдириш шлангини вентилга улаш ва ажратиб олиш, газни бошқариш клапанлари ва тўлдириш тугаганлигининг назорати АСГҚШ ёки АГТКШ оператори томонидан амалга оширилиши лозим. Суюлтирилган углеводород газ билан баллонларни тўлдириш унинг геометрик ҳажмининг 85 фоизидан ошмаслиги керак. Ёнилғини қуйиб бўлгандан сўнг оператор ташқи кўрик орқали тўлдириш вентили ёпилганига ишонч ҳосил қилиши керак. Двигатель ишида ўзгариш юзага келса дарҳол тўхтатилиши ва автотранспорт воситаси газ қуйиш колонкасидан хавфсиз масофага (камида 30 m) олиб чиқилиши керак.