Мудофаа ва миллий хавфсизлик / Фавқулодда вазиятлар. Оммавий тартибсизликлар]

2-§. Қаттиқ ёқилғи омборларига қўйиладиган ёнғин хавфсизлиги талаблари
779. Кўмир, ўтин ёки ёғочни қайта ишлаш саноатидан ҳосил бўлган иккиламчи ёқилғи ва бошқа турдаги қаттиқ ёқилғи сақланадиган омборхоналар турли хил чиқиндилар ва ўсимликлардан тозаланган ҳамда уларнинг пол қисми текисланган ва зичланиб мустаҳкамланган бўлиши керак.
780. Қаттиқ ёқилғи материалларини органик моддалар бўлган ерга тахлаш мумкин эмас.
781. Объект ҳудуди доимий равишда шоҳ-шаббалар, қуруқ ўтлар ва бошқа ёнувчи чиқиндилардан тозаланиши керак.
782. Омборхоналарда ўз-ўзидан ёниб кетадиган ёқилғини ўчириш ва уни штабелдан ажратилгандан сўнг совитиш учун махсус майдончалар бўлиши керак.
783. Портлаб-ёниш хавфи хусусияти ўрганилмаган ёки номаълум бўлган ёқилғини ёқиб юбориш ва қаттиқ ёқилғи омборларида сақлаш ман этилади.
784. Омборхонага узоқ муддатга сақлаш учун олиб келинган ёқилғи вагонлардан тушириш кетма-кетлиги бўйича тахланиши керак.
785. Ҳар бир ёқилғи тури учун алоҳида майдончалар ажратилиши керак.
786. Ҳар хил турдаги кўмирлар алоҳида штабелларда сақланиши керак.
787. Барча турдаги қаттиқ ёқилғиларни уларни сақлашга мўлжалланмаган биноларда сақлаш тақиқланади.
788. Ёнғин-қутқарув техникалари омборхона ҳудудида ҳаракатланишини таъминлаш учун қуйидаги кенгликдан кам бўлмаган ўтиш жойлари назарда тутилиши керак:
а) штабелларнинг (уюмлар) тагликларидан ажратувчи деворгача ва краности йўлининг фундаментигача — 3 m;
б) автойўлнинг ёки рельснинг ташқи чегарасидан — 2 m.
Ўтиш жойларини қаттиқ ёқилғи билан ва бошқа жиҳозлар билан тўсиш тақиқланади.
789. Қаттиқ ёқилғининг ўз-ўзидан қизиб кетиши аломатлари тизимли кузатиб борилиши лозим. Штабеллардаги ўз-ўзидан ёниб кетиш аломатларини белгиланган график асосида визуал кўрикдан ўтказиш керак.
790. Кўмирлар учун ёқилғи ҳароратини штабель ичида ускуналар ёрдамида ўлчаш фақат штабель орасидаги ўз-ўзидан қизиш тугамаган ҳолатда ва ўз-ўзидан қизиб кетиш ўчоғининг ҳажмини аниқлаш учун ўтказилади.
791. Кўмир штабеллари зичлаштирилган бўлиши, уларнинг ҳарорати штабеллар ёнбошига темир назорат қувурлари ва термометрларни ўрнатиш йўли билан доимий кузатиб борилиши зарур, шунингдек, штабеллар орасига ёғоч чиқиндилар, қоғоз, сомон тушиб қолмаслигини назорат қилиш керак.
Ёқилғи омборларидаги штабеллар ҳолатининг барча кузатув маълумотлари (ҳарорати ва бошқалар) сақланаётган ёқилғи тўғрисидаги журналга қайд этилиши лозим. Ушбу журналга штабелларнинг ўз-ўзидан қизиб кетиши, ювилиши ва бошқа ҳолатлар аниқланганда кўрилган чоралар ҳам киритилиши зарур.
792. Кўмирни очиқ ҳолатда сақлаш майдонларидан сувнинг омборхона ҳудуди ташқарисига чиқиб кетишини таъминлаш зарур.
793. Штабеллардаги ёнган кўмирни ўчириш ва совитиш учун сувдан фойдаланишга йўл қўйилмайди. Ёниб турган кўмирни штабелдан ажратиб захира майдончасига ёйилгандан сўнг уни сув билан ўчириш мумкин. Ўз-ўзидан ёниб кетган кўмирни штабелларга қайтариб қўшишга рухсат этилмайди. Штабелда ҳосил бўлган чуқурни намланган кўмир билан тўлдириб, штабелнинг сатҳи билан тенглаштириб зичлаштириш зарур.
794. Бартараф этилган ёниш ўчоқлари ҳар бир сменада назоратга олиниши зарур.
795. Кўмир штабелларининг ҳолати устидан назорат бир ҳафта давомида ўтказилиши шарт. Бу штабеллар ҳолатида янги ўз-ўзидан ёниб кетиш ўчоқлари бўлмаганда уларни сақлаш ва ишлатиш оддий тартибда амалга оширилади.
796. Вагонлардан ёниш ўчоқлари бўлган ёқилғини бевосита ёқилғи штабелига ёки ёқилғини узатувчи ускунага ўтказиш, штабелдан ёқилғи узатиш трактига ўтказиш ман этилади.