Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot texnologiyalari Universiteti Samarqand filiali Kompyuter injiniring fakulteti

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot texnologiyalari Universiteti
Samarqand filiali
Kompyuter injiniring fakulteti


DI21-12-guruh talabasi:
Jo’rayev Rashid
Inson va kompyuterning o’zaro ta’siri

1-amaliy topshiriq
Topshiriqlar
1.Kompyuterli vositalangan kommunikatsiyani izohlang.
2.Kompyuterlar o’rtasida tarmoq orqali aloqa o’rnating.
3.Vizual dasturlash tillaridan foydalanib virtual uchrashuvlarni tashkil etuvchi interfeys hosil qiling.
4.Kompyuterlar o’rtasida muloqot o’rnatish usullaridan foydalanib, amaliy ish bajaring.

1. Kompyuterli vositalangan kommunikatsiya, kompyuterlar, internet, va boshqa texnologiyalarni ishlatib, ma'lumot almashish va o'zaro aloqani o'z ichiga olgan kommunikatsiya turi. Bu turi bilan insonlar, ma'lumotlarni uzatish, almashish, va o'zaro muloqot qilishlari mumkin.

Kompyuterli vositalangan kommunikatsiya turlari ichida e-mail (elektron pochta), ijtimoiy tarmoqlar (Facebook, Twitter, Instagram kabi), internet telefonlash (Skype, Zoom), videokonferensiyalar, veb-saytlar, va boshqa texnologiyalardan foydalanish, masalan, telegramlar va SMS-xabarlarni yuborish ham kiritiladi.
Bu kommunikatsiya uslubi, insonlar, korxona va tashkilotlar, hokimiyat organlari va boshqa sohalarda ma'lumot almashish va o'zaro muloqot qilish uchun o'rtacha texnologiyalar bo'lib ko'riladi. Uning yaxshi to'ldirilishi bilan insonlar va tashkilotlar o'zlarining maqsadlarini, ma'lumotlarini almashishda, ta'lim sohasida va biznesda foydalanishlari oshadi.
Kompyuterli vositalangan kommunikatsiya, elektronik vositalar orqali o'tkaziladigan o'zaro aloqalarni anglatadi. Bu aloqalar internet, e-mail, ijtimoiy tarmoqlar, veb-saytlar, videokonferensiyalar, internet telefonlash, elektron pochta va boshqa elektron kommunikatsiya vositalari orqali o'tkaziladi.
Bu turiy kommunikatsiya o'zgaruvchan, tez va samarador bo'lishi bilan ajralib turadi. Kompyuterli vositalar orqali xabarlar, ma'lumotlar, rasm va videolar o'zaro almashish, uzatish va qabul qilish oson va tezkor bo'ladi. Shuningdek, kompyuterli vositalangan kommunikatsiya ularni boshqalar bilan aloqada turib, ma'lumot almashish va jamiyat bilan o'zaro bog'liq bo'lish imkoniyatini ta'minlaydi.
Bu turiy kommunikatsiya bugungi dunyoda o'z o'rnini egallagan va insonlar, bizneslar, va jamiyatning bir qadam oldida boshqa bilan o'zaro bog'lanishini ta'minlaydi. Ijtimoiy tarmoqlar, e-mail, mobil ilovalar, veb-saytlar, va boshqa elektron vositalar, kompyuterli vositalangan kommunikatsiyaning tashqi namunalariga misol bo'ladi.

2.Kompyuterlar o’rtasida Cisco Pack Tracer dasturi orqali tarmoq hosil qilamiz.Bu dastur orqali local tarmoq hosil qilish uchun switchlardan foydalanamiz.

Tarmoq hosil qilishda kompyuterlarga IP adres berib chiqamiz.Yuqoridagi rasmda 2ta switch, 1ta hub ,12ta kompyuterdan iborat local tarmoq qurilgan.Tarmoqni Vlanlarga ajratib chiqishimiz ham mumkin buning switchda bir qator amallarni bajaramiz.Vlanlarga ajratishdan maqsad xabarlarni maxfiyligini ta’minlash.

3. Virtual uchrashuvlar tashkil etuvchi interfeysni vizual dasturlash tillari orqali yaratish uchun quyidagi umumiy tartibni amalga oshirishingiz mumkin:

Muhitni tanlash: Virtual uchrashuvlar tashkil etishning asosiy qismi, o'zgaruvchan muhitni tanlashdir. Bu qadamda, qaysi vizual dasturlash tilini (masalan, Unity, Unreal Engine, Blender, vb.) ishlatishni belgilang. Har bir dasturlash tilining o'ziga xos xususiyatlari va imkoniyatlari mavjud.
Model tayyorlash: Virtual uchrashuvlarni tashkil etish uchun kerak bo'lgan ob'ektlarni va 3D modelni tayyorlang. Bu modellar, muhitning tasvirlarini (interfeys, mehmonxona, texnika, yashash joyi, vb.) o'z ichiga olgan holda bo'lishi mumkin.
Animatsiyalarni yaratish: Virtual uchrashuvlar ko'rish, yurish, gapirish va boshqa harakatlarni aks ettirishi kerak. Bu animatsiyalar ko'rsatiladigan tasvirlar va ob'ektlarning faol bo'lishi uchun muhimdir.
Interfeysni o'rnatish: Virtual uchrashuvlar o'ynash uchun grafik interfeysni yaratish kerak. Bu interfeys orqali foydalanuvchilar qo'lyozma qo'shimchalari, komandalarni jo'natish, yoki boshqa amallarni bajarishlari mumkin bo'ladi.
Foydalanuvchilarga boshqa muhitlarda bo'lish imkoniyatini bermang: Ba'zi dasturlash tillari, virtual uchrashuvlarni boshqa vositalarda (masalan, VR (virtual realitet) qurilmalarda) o'zgarishsiz ko'rish imkoniyatini taqdim etishda yordam beradi.
Test qilish va to'liqroq ishga tushirish: Yaratilgan virtual uchrashuvlarni test qiling va xato, nuqsonlar yoki qo'shimchalar ustidan ishni to'liqroqlashtirib, foydalanuvchilarga taqdim etishga tayyorroq bo'ling.

Hosting va taqdim etish: Virtual uchrashuvlarni boshqa o'zaro qo'shimcha yoki o'quv dasturlarida ko'rsatish uchun o'zgartirishlarni olib, ularni hostingda saqlang va foydalanuvchilarga o'z platformangiz orqali taqdim eting.

Bu o'zgaruvchan interfeysni yaratish bosqichlari haqida umumiy tushuncha. Har bir dasturlash tili o'ziga xos usullarga ega bo'ladi, shuning uchun dastur to'g'risida ko'proq ma'lumot olish tavsiya etiladi.

4.Kompyuterlarni Wifi orqali ,tarmoq kabeli orqali bog’lash usllari mavjud. Wifi orqali bog’lash uchun ikkala kompyuter ham bitta Wifi tarmog’iga ulangan bo’lishi zarur.

Quyidagi ketma-ketlikda amallarni bajaramiz.

Bu yerdan bizni kompyuterimizdagi biror fayldan kimlar foydala olishi mumkinligini tanlash mumkin.



Bu yerda ikkala kompyuterimni bog’lash uchun kod kiritamiz va tarmoq nomini yozamiz.