Muhmmad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Internet-iqtisodiyotda biznes yuritishning o’ziga xos xususiyatlari

Yuqorida ta'kidlab o'tilganidek, elektron tijorat bozorining rivojlanishi tashkiliy, texnik va texnologik echimlarni, huquqiy masalalar, marketing aloqalarini tashkil etish masalalari va hokazolarni o'z ichiga oladi. Bu, avvalo, firma faoliyatining tarkibidagi axborotning ahamiyati oshganligi bilan bog'liq (qidirish, saqlash va taqdim etish, tanlash, tahlil qilish jarayonlari, sintetik ishlov berish va tarqatish).
Elektron tijoratning o'ziga xos xususiyati - bu yakka tartibdagi ishtirokchilari o'rtasidagi munosabatlar va tijorat operatsiyalari bo’lib, bu reklama mahsulotlarini tashkil qilishda yangi yondashuvlarni amalga oshirish uchun asos hisoblanadi va Internet orqali tovarlar va xizmatlar bozorni o'rganish, shuningdek batafsil ma'lumotni olish imkoniyatini beradi.
Elektron tijoratning jahon tajribasi shuni ko’rsatadiki, bu bozorga kiradigan firma duch keladigan asosiy muammolaridan biri bu kompaniya ichidagi biznes jarayonlarini tashkil etish. Bu kompaniya xodimlarining faoliyati axborot-analitik tarkibining ahamiyati ortishi bilan bog'liq. Ushbu nuqtai nazardan elektron bozorda ishlaydigan kompaniyaning boshqaruv tizimi, tijorat, ichki tashkilotga qo'yiladigan
talablar, qayta ishlashning o'ziga xos xususiyatlari, shuningdek, kadrlar bilan ta'minlashga qo'yiladigan talablar ko’rib chiqiladi. Bugun biz elektron biznesning quyidagi eng ko'p tarqalgan yo'nalishlari haqida gapirishimiz mumkin (1.1-rasmga qarang):

• 
  elektron tijorat (iste’molchi va va korporativ sektordagi elektron tijorat;
  
• 
  B2B biznes modeli, business - iste'molchi - V2C, iste'molchi -iste'molchi C2C, iste'molchi biznes uchun C2B va boshqalar);
  
• 
  Internet xizmatlari (shu jumladan: moliyaviy xizmatlar – Internet savdo, internet-banking, internet sug'urtasi; axborot xizmatlar - qidiruv
  tizimlariga kirish, elektron kataloglar, elektron pochta va Internettelefoniya; tibbiy, transport, sayyohlik osmon, ta'lim va maslahat xizmatlari);
  
• 
  kontentli Internet xizmatlari (tarmoqli ommaviy axborot vositalari, electron gazeta, jurnal, radio va telekanallar);
  

Elektron biznes



Elektron tijorat

Elektron firma va provayderlar



Internet xizmatlar

Kontent internet xizmati

1. 
   rasm. Elektron biznes tarkibi
   

• 
  elektron firmalar faoliyati (offshore dasturlash texnologiyalari bo’yicha dasturiy ta’minotni ishlab chiqish, tizim ma’lumotlari saytlarni belgilash, reklama qilish va ularga xizmat ko’rsatish, xosting va ro’yxatdan o’tkazish domenlar).
  

Internet muhitidagi asosiy biznes modellariga quyidagilar kiradi.