Muslim Vosidiy turk tilini mustaqil o’rganamiz
Download 0.95 Mb. Pdf ko'rish
|
Turk tilini o‘rganamiz fayl 11 02
- Bu sahifa navigatsiya:
- “O’qimoq”
e, i, ö, ü => -de / -te
So’zdagi faqat oxirgi harf jarangli undosh bo’lsa -ta yoki -te qo’shiladi f, s, t, k, ç, ş, h, p => -ta / -te Misollar Agar oxirgidan bitta oldingi harf jarangli unli (a, ı, o, u) bo’lsa, va oxirgi harfi jarangli undosh (f, s, t, k, ç, ş, h, p) bo’lsa, u holda –ta qo’shiladi Masalan: uçak’ta, taraf’ta Agar oxirgidan bitta oldingi harf jarangsiz unli (e, i, ö, ü) bo’lsa, va oxirgi harfi jarangli undosh (f, s, t, k, ç, ş, h, p) bo’lsa, u holda –te qo’shiladi Masalan: Taşkent’te, Gaziantep’te Okuyorum (o’qiyapman) Yaşıyorum (yashayapman) Çalışıyorum (ishlayapman) Çalışıyor (ishlayapti) Okuyor (o’qiyapti) Yaşıyor (yashayapti) Okuyorsun (o’qiyapsan) Yaşıyorsun (yashayapsan) Çalışıyorsun (ishlayapsan) Çalışıyorsunuz (ishlayapsiz) Okuyorsunuz (o’qiyapsiz) Yaşıyorsunuz (yashayapsiz) Boshqa hollarda yuqorıda ko’rsatilgan so’z oxiridagi harfga ko’ra –da yoki –de qo’shimchasi qo’shiladi. Masalan: araba’da, yol’da, okul’da, izmir’de, ev’de, deniz’de BUYRUQ FE’L Ma’lumki o’zbek tilida “-moq” qo'shimchasidan faqatgina fe'l yasash mumkin. Masalan “Bormoq” so’zi bu fe’l (ish-harakat). Buyruq ko’rinishi esa - bor! “O’qimoq” so’zi bu fe’l. Buyruq ko’rinishi esa - o’qi. Turk qilida esa fe’l yasash qo’shimchasi sifatida “-mak” yoki “-mek” qo’shimchasi ishlatiladi. Masalan: Yapmak – qilmoq, yap – qil. Okumak – o’qimoq, oku – o’qi. Gelmek – Kelmoq, gel – kel Qo’shimchalar fe’ldagi oxirgi unliga ko’ra o’zgaradi. Quyida Turk tilida fe'l yasash usuli berilgan. Ular: Jarangli unlilardan keyin - a,ı,o,u = mak (Bakmak, okumak) Jarangsiz unlilardan keyin - e,i,ö,ü = mek (Gitmek, gelmek) Download 0.95 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling