Mustaqil ish Bajardi: 412 – 20 guruh talabasi Latifov Elbek Tekshirdi: Mirazimova Gulnora Toshkent 2023 dwdm технологияси, унинг афзалликлари, қўлланиш соҳаси

Шаҳар шароитида DWDM технологиясини қўллаш
Шаҳар шароитида DWDM ни қўллаш, асосан Metro DWDM дейилади. Бундай усул трафикларнинг ҳимояси, ишончли механизмлардан қилинган ҳалқали конфигурацияда қўлланилади. Иложи борича тугунларнинг нархи унча катта бўлмаган 12 та тўлқин узунлигини ажратишга мўлжалланган OADM мультиплек сорлари дан фойдаланилади. Бирор тугундан бошқа тугунга ахборотларни узатиш учун, ўзаро бир-бири билан богланган бир неча оралиқ тугунлардан фойдаланилади. Бундай технологиларни қўллаш орқали:
- нуқта-нуқта ва ҳалқа топологияси асосида милли й масштабдаги операторларнинг юқори тезликли транспорт тармоқларини яратиш;
- турли протоколлардан фойдаланиладиган ва юқори узатиш тезлигини талаб килувчи жуда кўп фойдаланувчилар қўллашга мўлжалланган қувватли шаҳар транспорт магистралини яратиш мумкин.
DWDM курилмалари 4 та асосий тугунга бўлинади:
- оптик терминал мультиплексор (Optical Terminal Multiplexer- ОТМ);
- регенератор (Regenerator-REG);
- оптик кучайтиргич (Optical Line Amplifier);
- кириш-чиқишли оптик мультиплексор (Optical Add Drop Multiplexer- OADM).
Оптик терминал мультиплексор охирги станцияларда
жойлаштирилади ва турли тизимларнинг сигналларини тўлқинли зичлашни амалга оширади:
- оптик кучайтиргич сигнални кучайтиради;
- оптик регенератор гурухли сигналнинг шаклини кайта тиклайди, джиттерни пасайтиради ва сигналнинг шовқинга нисбатини яхшилайди;
- кириш-чиқишли мультиплексорларда асосан оптик каналларни киритиш ва чиқариш амалга оширилади.

Қуйидаги расмда, ахборотларни узатувчи стандарт синхрон

тармоқлар ва ҳар бир каналнинг ахборот ҳажми 2,5 Гбит/с, 10 Гбит/с ва 40 Гбит/с бўлган синхрон оптик тармоқлар (SDH/SONET) да DWDM-технологиясини қўллаш ҳисобига толали оптик алоқа линияларининг ўтказувчанлик қобилиятини ошириш имконияти қараб чиқилган.



Бу ерда: х- спектрал каналлар сони; Y-битта тола буйлаб ахборотларни узатиш тезлиги. Расмдан куриниб турибдики, DWDM-технологияси, оптик толанинг фақат битта шаффоф дарчасида толали оптик канални ўтказувчанлик қобилиятини бир неча Тбит/с гача оширии мумкин.

DWDM мултиплексор


DWDM texnologiyasi optik tarmoqlarning kengaytmasi hisoblanadi. DWDM qurilmalari (ko'paytmali yoki qisqa Mux) bir optik tolali uzatish uchun bir nechta optik transmitterdan birlashadi. Qabul qilish oxirida boshqa DWDM qurilma (demultiplexer yoki DeMux qisqa) birlashgan optik signallarni ajratib turadi va har bir kanalni optik qabul qiluvchiga o'tkazadi. DWDM qurilmalari orasida (bitta yo'nalish bo'yicha) faqat bitta optik tolali ishlatiladi. Transmitter va qabul qiluvchi juftlik uchun bitta optik tolali talab qilish o'rniga, DWDM bir necha optik kanallarga bir tolali optik kabelni ishlating. Quyida ko'rsatilganidek, yuqori sifatli AAWG Gauss texnologiyasini qo'llash orqali FOCC DWDM Mux / Demux pastga tushirishni yo'qotish imkonini beradi (3,5dB tipik) va yuqori ishonchlilik. Yangilangan struktura bilan ushbu DWDM multiplekserlari va demultiplekserlar oson o'rnatishni ta'minlaydi.
DWDM uchun asosiy afzallik - bu protokol va bitrate mustaqil bo'lishidir. DWDM-ga asoslangan tarmoqlar ma'lumotlarni IP, ATM, SONET, SDH va Ethernet orqali uzatishi mumkin. Shuning uchun, DWDM-ga asoslangan tarmoqlar optik kanal orqali turli tezliklarda turli xil trafiklarni olib yurishi mumkin. Ovozli uzatish, elektron pochta, video va multimedia ma'lumotlari DWDM tizimlarida bir vaqtning o'zida uzatilishi mumkin bo'lgan bir nechta xizmatlar misollari. DWDM tizimlari 0.4 nm oralig'ida to'lqin uzunlikdagi kanallarga ega.
DWDM chastota diapazoni ko'paytmasi (FDM) turidir. Yorug'likning asosiy xususiyati shundaki, turli to'lqin uzunlikdagi individual yorug'lik to'lqinlari bir muhitda mustaqil ravishda mavjud bo'lishi mumkin. Lazerlar juda nozik to'lqin uzunligi bilan nurning pulslarini yaratishga qodir. Yorug'likning har bir individual to'lqin uzunligi axborotning boshqa kanalini aks ettirishi mumkin. Turli to'lqin uzunlikdagi yorug'lik pulslarini birlashtirib, ko'p kanallar bir vaqtning o'zida bir tolaga uzatilishi mumkin. Asosiy optik tizimlar elektromagnit spektrning infraqizil tasmasi (1 mm dan 400 nm to'lqin bo'yi) ichida yorug'lik signallarini ishlatadi. Elektromagnit spektrning optik diapazonidagi yorug'lik tezligi odatda to'lqin uzunligi bilan aniqlanadi, ammo chastota (lambdalar orasidagi masofa) aniqroq identifikatsiyani ta'minlaydi.