Mustaqil ish guruh : 11-20

MUSTAQIL ISH

GURUH : 11-20

YO`NALISH: TMJ (OOST)

BAJARDI: BAXADIROV DIYORBEK

Mavzu: Kriogen sikllar ishlatilish maqsadiga ko’ra turlari

Kriogen qurilmalarning sikllari Kriogenik texnologiyada kriogen qurilmalarning turli sikllari qo’llaniladi. Ular turli printsiplarga ko'ra tasniflanadi. Shunga ko'ra, farqlash mumkin Kriogen qurilmalarning asosiy sikllari: 1. Oddiy va murakkab drosellelli sikllar 2. Oddiy va murakkab detanderli sikllar 3. Kombinatsiyalangan sikllar 4. Gazli sikllar Ushbu sikllar orqali energiyaning xususiyatlarini tavsiflash uchun turli miqdorlar qo'llaniladi: sovutish quvvati, ish, sovutish koeffitsienti va suyuqlanish koeffitsienti.

Regeneratsiyasiz aylanish Qayta tiklanmasdan bitta drosselli tsiklni ko'rib chiqamiz, ya'ni. biz siqilgan gaz inversiya egri chizig'i ichidagi muhit haroratidan drossellangan deb faraz qilamiz (bu holda sovutish kuzatiladi). 3.1-rasmda ko'rib chiqilayotgan siklning tasviri ko'rsatilgan: 1 - 2 - izotermik siqish; 2 - 3 - tejamkorlik; 3-1-izobarik isitish. Aslida, 1 - 2 jarayon ikkita jarayonning kombinatsiyasi: 1 - 2 * - adiabatik siqish va 2 * - 2 - izobarik sovutish. Haqiqiy o'simliklar intercooling bilan ko'p bosqichli siqishni qo'llaydi. Ko'rib chiqilayotgan sikl uchun sovutish quvvatining qiymati q 0 quyidagicha yoziladi q 0 = i 1 – i 2 =D i T (3.1)

Qayta tiklanmasdan bitta drosselli siklning sovutish quvvati integral izotermik chok effektining qiymati bilan aniqlanadi. Tsiklni ko'rib chiqishdan ko'rinib turibdiki, faqat ikkita 1 va 2 nuqtaning parametrlari tsiklning energiya xususiyatlarini aniqlaydi. 1-nuqta ko'pincha atrof-muhit parametrlari bilan belgilanadi va shuning uchun xuddi o'zgarmasdir. Shunday qilib, aslida, faqat 2-bandning pozitsiyasi tsiklning energiya xususiyatlarini aniqlaydi. 2-nuqtaning pozitsiyasi o’z navbatida T env tomonidan aniqlanadi . va bosim R 2 . Binobarin, faqat bitta qiymat - siqish bosimi P2 siklning energiya xususiyatlariga ta’sir qiladi.

Regeneratsiyasiz bir martalik regulyatorli aylanish Berilgan haroratda T okr.sr. siklning sovutish quvvati maksimal bo'ladigan maksimal bosim Rinv inversiya bosimiga to'g'ri keladi, bu izentalpning aloqa nuqtasidan o'tadigan izobar va atrof-muhitning izotermasi bilan aniqlanadi. Masalan, havo uchun T okr.av. = 300 K Rinv qiymati. = 400 bar. Rasmda ko'rinib turibdiki, P 2 siqish bosimi ortishi bilan tsiklning sovutish quvvati ortadi, agar siqish bosimi, albatta, inversiya bosimidan oshmasa. Shunday qilib, ko'rib chiqilayotgan tsiklda sovutish quvvati P 2 siqish bosimining ortishi bilan inversiya bosimi P inv dan oshguncha ortadi Maksimal inversiya harorati atrof-muhit haroratidan past bo'lgan kriogen moddalar uchun (masalan, geliy, neon, vodorod uchun) bitta drossel bilan tsiklda sovuqni olish mumkin emas, chunki atrof-muhit haroratidan gazlanganda, sovutish emas, balki isitish kuzatiladi.

Regeneratsiya bilan tsikl Yagona drossel va regeneratsiyali siklni ko'rib chiqaylik (3.2-rasm). Bu tsikl muhandislikda amaliy qo'llanilishini topgan birinchi kriogen sikl edi. Regeneratsiya davri (bo'g'ish bilan alohida bosqich ko'rinishida) ko'pgina zamonaviy kriogen qurilmalarning elementi hisoblanadi. Tsikl birinchi marta 1895 yilda Germaniyada Linde va Angliyada Xempson tomonidan mustaqil ravishda amalga oshirildi. Shaklda nuqta chiziq bilan ta'kidlangan konturni ko'rib chiqing. 3.2. Tanlangan sxema uchun energiya balansini yozamiz

3.2-rasm. Yagona regulyatsiya va regeneratsiya bilan tsikl 1 - 2 - izotermik siqilish; 2 - 3 - oldinga oqimni teskari tomondan izobarik sovutish; 3 - 4 - tejamkorlik; 4 - 5 - issiqlik ta'minoti jarayoni (sovutish davrlarida); 5 - 1 - qaytib oqimning izobarik isishi.

KENGAYTIRISH SIKLILAR Yuqorida ko'rsatilgandek, kengaytirish drosseldan ko'ra samaraliroqdir (kengaytirish past haroratga erishadi, ko'proq sovuq hosil qiladi va ishni qaytaradi). "Kengaytirgich davrlari" iborasi sovuqning asosiy miqdori kengaytirgichda "ishlab chiqarilgan" degan ma'noni anglatadi. O'RTA BOSIMDA KENGAYTIRISH SIKLI Tarixiy jihatdan, birinchi kengaytiruvchi tsikl Klod tomonidan taklif qilingan tsikl edi. Klod siklini amalga oshiradigan o'rnatish sxemasi va diagrammadagi tsiklning tasviri rasmda ko'rsatilgan. 

Zavod diagrammasi va o'rta bosimli kengaytirgich aylanishi: A 1 - dastlabki issiqlik almashtirgich 2 - kengaytirgichli issiqlik almashtirgich 3 - suyultiruvchi issiqlik almashtirgich

Umumiy Karno sikli Keling, ish muhiti ideal gaz bo'lgan bir qancha davrlarni ko'rib chiqaylik. Misol tariqasida Karno sikliga qo'shimcha ravishda ikkita izoterma va ikkita izobardan tashkil topgan sikllarni - Erikson siklini yoki ikkita izoterma va ikkita izoxorni - Stirling siklini ko'rib chiqing. 3.8-rasmda ko'rsatilgan: 12341 - Karno sikli; 1'234'1' ​​- Stirling aylanishi; 1''234''1'' - Erikson sikli.

Karno, Stirling va Erikson siklarini umumlashtirib quyidagi ifidani yozishimiz mumkin:

E’tiboringiz uchun rahmat!