Ta’rif. Agar tasodifiy miqdor chekli yoki sanoqli sondagi qiymatlar qabul qilsa, bunday tasodifiy miqdor diskret tasodifiy miqdor deyiladi.
Ta’rif. Chekli yoki cheksiz oraliqdagi barcha qiymatlarni qabul qilishi mumkin bo’lgan miqdorga uzluksiz tasodifiy miqdor deyiladi.
Endi tasodifiy miqdorni qat’iy ta’rifini keltiramiz .
Ta’rif. elementar hodisalar fazosida aniqlangan sonli funktsiya tasodifiy miqdor deyiladi, agar har bir elementar hodisaga conni mos qo’ysa, ya’ni .
Masalan, tajriba tangani 2 marta tashlashdan iborat bo’lsin. Elementar hodisalar fazosi bo’ladi. gerb chiqishlari soni bo’lsin, u holda tasodifiy miqdor qabul qiladigan qiymatlari:
15-MAVZU Tasodifiy miqdorlarning sonli xarakteristikalariga doir misollar yechish
Diskret tasodifiy miqdorning matematik kutilishi va xossalari.
diskret tasodifiy miqdor taqsimot qonuni berilgan bo’lsin:
Ta’rif. tasodifiy miqdorning matematik kutilishi deb, qator yig’indisiga aytiladi va orqali belgilanadi.
Demak,
Matematik kutilishning ma’nosi shuki, u tasodifiy miqdor o’rta qiymatini ifodalaydi. Haqiqatan ham ekanligini hisobga olsak, u holda
Matematik kutilishning xossalari:
1. O’zgarmas sonning matematik kutilishi shu sonning o’ziga teng, ya’ni
2. O’zgarmas ko’paytuvchini matematik kutilish belgisidan tashqariga chiqarish mumkin, ya’ni
3. Yig’indining matematik kutilishi matematik kutilishlar yig’indisiga teng, ya’ni
4. Agar bo’lsa, u holda
2-misol. diskret tasodifiy miqdor taqsimot qonuni berilgan bo’lsa, tasodifiy miqdorning matematik kutilishini toping.
|
500
|
50
|
10
|
1
|
0
|
|
0,01
|
0,05
|
0,1
|
0,15
|
0,69
|
Do'stlaringiz bilan baham: |