Mustaqil ish Mavzu: Raqobat va narxning shakllanishi

Raqobatning iqtisodiy asosi bu ishlab chiqaruvchilar, resurs egalari va istemolchilarning tadbirkor, mulk va daromad egasi sifatida erkin xolda mustaqil bo’lishidir.

Raqobatning rivojlanish bosqichlari:

• Oddiy tovar xo`jaligiga xos bo`lgan raqobatning bosqichi.
• Oddiy tovar xo`jaligiga xos bo`lgan raqobatning bosqichi.
• Sof yoki erkin raqobatga asoslangan bosqich.
• Monopolistik raqobat boqichi.
• Xozirgi zamon madaniy jixatdan rivojlangan raqobatning bosqichi

 

Bozor niqtisodiyoti raqobatning bir necha turini keltirib chiqaradi.

• Bozor niqtisodiyoti raqobatning bir necha turini keltirib chiqaradi.

1. Sotuvchilar o`rtasidagi raqobat

a) tarmoq ichidagi raqobat

b) tarmoqlararo raqobat

2. Xaridorlar o`rtasidagi raqobat

3. Sotuvchi bilan xaridor o`rtasidagi raqobat.

Ishlab chiqaruvchilar o’rtasidagi raqobat – tovarlarni qulay sharoitda ishlab chiqarish, yuqori narxda sotish va bozordagi mavqeini mustahkamlash orqali eng ko’p foyda olishga qaratiladi.

• Ishlab chiqaruvchilar o’rtasidagi raqobat – tovarlarni qulay sharoitda ishlab chiqarish, yuqori narxda sotish va bozordagi mavqeini mustahkamlash orqali eng ko’p foyda olishga qaratiladi.
• Resurs egalari o’rtasidagi raqobat – ularining iqtisodiy resurslarini (kapital, yer, ishchi kuchi) yuqori narxlarda sotish orqali ko’proqn omilli daromad olishga qaratiladi.
• Iste’molchilar o’rtasidagi raqobat – daromadlarning mavjud darajasida ko’proq miqdordagi tovarlarni sotib olishga, ya’ni sarflangan pul evaziga ko’proq naflikka ega bo’lioshga qaratiladi.
• Raqobatning iqtisodiy asosi – bu ishlab chiqaruvchilar, resurs egalari va iste’molchilarning tadbirkor, mulk va daromad egasi sifatida erkin holda mustaqil bo’lishdir.