Mustaqil ish Mavzu: Static Random Access

SRAM va DRAM qurilmalarini odatda asinxron qurilmalar deb xam ataladi. CHunki boshqarish signallari va o’qish-yozish ixtiyoriy vaqt momentida bajarilishi mumkin. Lekin signallarni uzatishda ular orasidagi zaruriy oraliq vaqti saqlanishi kerak. Bu orliq vaqt (ximoyalash vaqti xam deyiladi) signallarni stabilash uchun zarur bo’ladi. Bundan tashqari sinxron ko’rinishli xotiralar xam mavjud. Ular tashqiy sinxron signallarni qabul qiladi.Yuqorilardagidan tashqari FRM DRAM(Fost Rage Mode DRAM-tez betma-bet murojatli dinamik xotira). Bu tip xotiralarni DRAM dan farq shundaki yacheyka satr adresi topishgandan keyin ko’p marotaba ustun adreslarga murojat qila oladi. CAS dan olib RAS sxemasi qo’llaniladi.Xozirgi zamon mikroprosessorlari ichki va tashqiy buyruq va berilganlarni buferlari mavjudligi tufayli xotira yacheykalariga so’zlar bloki sifatida murojat qiladi.

• SDRAM (Synchronus DRAM-sinxrondinamik xotira)-sinxron murojatli xotira tezroq ishlaydi. Sinxrom murojatdan tashqari SDRAM ichki yacheykalarni ikki mustaqil bankka bo’ladi. Bu esa bir bankda tanlash jarayonida ikkinchi bankda adresni o’rnatish imkoniyatini beradi. Undan tashqari blokli murojat xam bajariladi.
• RB SRAM (Rirelined Burst SRAM-blokli konveyr murojatli statistik xotira)-ichki konveyrlanganli sinxron SRAM ni bir turi. SHu xisobiga taxminan ikki marotaba blokli informatsiya almashinuvi ortadi.
• Umuman xotira mikrosxemalari to’rta asosiy xarakteristikalarga ega:
• 1.Tip
• 2.Xajmi
• 3.Strukturasi
• 4.Murojat vaqti
• Mikrosxema tipi deyilganda statik, yoki dinamik, ekanligi tushiniladi. Xajmi mikrosxemani umumiy xajmini, strukturasi yacheykalar soni va xar bir yacheyka razryadi o’ziga oladi.
• Masalan 28/32- chiqish DIR - mikrosxema SRAM 8 razyadli strukturaga ega (8k*8, 16k*8, 32k*8, 64k*8, 128k*8) va 486 uchun 256 kb KESH 8 ta 32k*8 yoki 4 ta 64k*8 mikrosxemasidan iborat.

• Ikkita 128 k*8 mikrosxemasini qo’yib bo’lmaydi, chunki berilgan shinasi 32 razryadli, bo’lib faqat 4 ta parallel mikrosxema berishi mumkin. 30 kontaktli SIMM 8 - razryadli strukturaga ega va 286, 386 SX va 486 LC da ikkitadan. 386 DX da, 486 DLC va oddiy 486 da 4 tadan. 72 kontaktli SIMM 32 razryadli strukturaga ega shuninig uchun 486 da bittadan qo’yilishi mumkin.Pentium va Pentium Rrr larda ikkitadan qo’yish mumkin, chunki ular 64 razryadli Komppyuterlar.Mikrosxemaga murojat vaqti mikrosxemalarni ishlash vaqtini belgilaydi. Odatda u mikrosxema nomi nixoyasida teridan keyin nanosekundlarda ko’rsatiladi. Eng keng tarqalgan vinchester germetik blok va elektron sxemalarni o’zida mujassamlashtirgan platadan iborat. Germetrik blokda barcha mexanik qismi joylashgan. Elektron platasida esa xamma boshqaruvchi elektronikasi mavjud.Germetrik qismida bitta yoki bir necha diskni joylashtiruvchi shpindelp bor. Disklar asosan alyumin materialidan goxida, keramika yoki shishadan tayerlangan bo’lib ikkala tomonidan yupqa oksixron surtilgan.

• Magnit disklarni qattiq deyilishiga sabab u avvalom bor metaldan (qattiq materiallardan) tayerlangan bo’lib, ikkinchi tomondan katta tezlikda aylanadi. U 3600 ay/min tezlikda aylanib, taxminan egiluvchan magnit disklar diskovodlariga qaraganda 10 marotaba ortiq tezlikda aylanadi.Germetika ichida bir nechta disk o’rnatilgan bo’lishi mumkin. Xar bir diskni platter deb ataladi. Ba’zi vin-chesterlarda platterlar soni 6 ta gacha. Xar bir diskni ikkala tomoniga, ayrim diisklarni bir tomoniga informatsiya yoziladi. Ular yuqoridan pastga qarab xar bir tomon nomerlanadi. Agar vinchester 3 ta platterga ega bo’lsa ularni nomerlari 0-5 gacha bo’ladi. Juft nomeri yuqori qismida, tok qismi pastlik qismda bo’ladi.Platterni xar bir tomonida yozish va o’qish golovkalari bor. Xamma golovkalar bitta butun qilib tayerlangan. Ularni barchasi bir vaqtda xarakatlanib xar biri o’zini yo’lakchasiga murojat qiladi.Vinchestr yo’lakchalarini fizik joylashishi ularni formatlashda silindrlar deyishga olib keladi. Uchta platter o’zini oltita ishchi tomoni bilan oltita yo’lakcha silindrini tashkil qiladi.Vinchestrni ulash uchun xam egiluvchan magnit disklar diskovodi ulanishi kabi elektr manbasi kabeli va 34-simli kabel orqali ulanadi. Unda bundan tashqari 20 ta kontaktli razyom mavjud. Bu bilan birga peremichka va moslovchi qarshilikni ko’rish mumkin.