Mustaqil ish Qarshi Davlat Universiteti
rentgen kristallografiyasi
Download 1.26 Mb. Pdf ko'rish
|
rentgen kristallografiyasi deb ataluvchi molekula strukturasini aniqlash
texnikasi boʻyicha kuchli mutaxassis edi. DNKning kristallangan shakli orqali rentgen nurlari oʻtkazilganda ayrim nurlar kristalldagi atomlar tomonidan qaytarildi va diffraksiya naqshini hosil qildi, bu molekula tuzilishi haqida aniq maʼlumot beradi. Franklinning kristallografiyasi Uotson va Krikka DNK tuzilishini aniqlashda muhim kalit boʻlib xizmat qildi. Bu Franklin va uning aspiranti tomonidan yaratilgan DNKning aniq va hayratlanarli rentgen diffraksion tasviridan iborat boʻlgandan kelib chiqqan. (Yuqorida DNK tomonidan hosil qilingan diffraksion naqshning zamonaviy namunasi koʻrsatilgan.) Franklin suratining X shaklidagi diffraksiya naqshi asosida Uotson darhol DNK uchun spiral, ikki zanjirli strukturasini taklif qildi^33cubed. Uotson va Krik bir qator olimlar (Franklin, Uilkins, Chargaff va boshqalar)dan olingan maʼlumotlarni birlashtirib, oʻzlarining mashhur 3D DNK modelini yaratdi. 1962-yil Jeyms Uotson, Frensis Krik va Mauris Uilkinslar tibbiyot boʻyicha Nobel mukofotiga ega boʻldi. Afsuski, bu paytgacha Franklin vafot etgan edi va mukofotni ololmadi. RNKning tuzilishi DNKning oʻzi genlar ekspressiyasini amalga oshira olmaydi. DNKdagi koʻrsatmalarni bajarish uchun unga RNK kerak. DNKga oʻxshab RNK ham nukleotidlardan iborat boʻlib, nukleotidlar oʻz navbatida 5-halqali riboza monosaxaridi, fosfat guruhi va azot asoslaridan tashkil topgan. Shunga qaramay, DNK va RNK oʻrtasida uchta asosiy farq bor: 1. RNKda dezoksiriboza emas, balki riboza boʻladi. 2. RNK ikki zanjirli emas, balki bir zanjirli boʻladi. 3. RNKda timin oʻrniga urasil boʻladi. Bu farqlar hujayra fermentlariga DNKni RNKdan ajratishda yordam beradi Download 1.26 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling