Mustaqil ishi Urganch-2023 reja

2.mikrosxemalarning chiqish bosqichlari
Analog integral mikrosxemalar, analog signalni qabul qilish, o'zgaruvchan jihatlarida nazorat qilish va integral hisoblashga yordam beradigan elektronik qurilmalardir. Bu mikrosxemalarning chiqish bosqichlari qurilishiga va tashqi xususiyatlariga qarab o'zgaradi, ammo ularning umumiy chiqish bosqichlari quyidagicha bo'lishi mumkin:
1. Kuchli bosqich: Bu bosqichda chiqish kuchli vaqtinchalik sinfsiz kuchga ega bo'ladi, bu shu jumladan moslashuvchanlarning yuqori miqdordagi belgilanishini talab qiladi. Bu bosqichning chiqish tizimi odatda qolgan barcha tizimlarga ta'sir ko'rsatadi va yuqori tizim ko'rsatkichlarini talab qiladi.
2. O'rta bosqich: Bu bosqichda chiqish o'rta darajali va moslashuvchilarning ko'p miqdordagi belgilashiga talab qiladi. O'rta bosqichdagi chiqish tizimi odatda analog-to-digital konverterlar, amplifikatorlar va filtrlar kabi qurilmalar bilan birga ishlaydi.
3. Past bosqich: Bu bosqichda chiqish past darajali va kichik miqdordagi belgilashga talab qiladi. Past bosqichdagi chiqish tizimi odatda analog-to-digital konverterlar, tizim signalini tuzatuvchi va kattalashtiruvchi filtrlar bilan birga ishlaydi.
Barcha bosqichlarda, analog integral mikrosxemalar tizimning xususiyatlariga mos keladi va moslashuvchilarning talablari va xohishlariga javob berish uchun mos belgilash va amplifikatsiya amallarini bajaradi.
Analog integral mikrosxemalarning chiqish bosqichlari juda murakkab va tezroq bo'lishi mumkin. Shuningdek, tizimda yuzaga keladigan muammolarni hal qilish uchun o'zaro aloqalar va mustaqil ishlarni amalga oshirish zarur bo'ladi.
Chiqish bosqichlarining vazifasi – signalning berilgan (etarlicha katta) quvvatini buzilishlarsiz past omli yuklamaga uzatishni taminlash. Odatda ko’p bosqichli kuchaytirgichlarda ular chiqish bosqichlari ҳisoblanadilar. Kuchlanish bo’yicha kuchaytirish koeffitsienti chiqish bosqichlari uchun ikkinchi darajali parametr ҳisoblanadi. SHu sababli asosiy parametrlar bo’lib quyidagilar ҳisoblanadi: foydali ish koeffitsienti va nochiziqli buzilishlar koeffitsienti KG.
Foydali ish koeffitsienti chiqish signali quvvatinimanbadan tortib olinayotgan quvvatga nisbatiga teng:

bu yerda Ichiq.m, Uchiq.m – chiqish kattaliklar amplitudasi, EM – kuchlanishmanbai, IO’RT – o’rtacha tok.
Nochiziqli buzilishlar koeffitsienti chiqish signali shaklining kirish signali shaklidan farqini ifodalaydi. Bu farq bosqichning uzatish xarakteristikasining nochiziqligi sababli yuzaga keladi. Kuchaytirgich bosqichi uzatish xarakteristikalari chiqish kattaligini (ICHIQ yoki UCHIQ) kirish kattaligiga (IKIR yoki UKIR) boғliqligini ifodalaydi va KG kattaliklari ko’p ҳollarda tranzistorning sokinlik rejimi– kuchaytirish sinfi bilan aniqlanadi. SHu sababli quvvat kuchaytirigichlarida qo’llaniladigan kuchaytirgich sinflarini ko’rib chiqamiz.
Uzatish xarakteristikasidagi ishchi nuqta (sokinlik nuqtasi) ҳolatiga ko’ra A, B, AB va boshqa kuchaytirish sinflarimavjud.
A rejimda sokinlik rejimida ishchi nuqta uzatish xarakteristikasi kvazichiziq soҳa o’rtasida joylashadi.



Kirish signalining ikkala yarim davri uzatish xarakteristikasining kvazichiziq soҳasida joylashganligi sababli nochiziqli buzilishlar eng kichik (KG<1%) bo’ladi. Rasmdan ko’rinib turibdiki, agar ; bo’lsa, u ҳolda o’rniga qo’yib, quyidagini olamiz , (yani 25 %)
V rejimda sokinlik rejimidagi ishchi nuqta tranzistorning berk ҳolatigamos keluvchi kvazichiziq soҳa chegarasida joylashadi. Tranzistor faqatmusbat yarim davrmobaynida ochiq ҳolatda bo’ladi. V rejimda KG 70 % atrofida bo’ladi ifodaga EM va larni qo’yib, quyidagini ҳosil qilamiz
(yani 78 %).
V rejimda nochiziqli buzilishlarni kamaytirishmaqsadidamusbat yarim davrni, ikkinchisi –manfiy yarim davrni kuchaytiradigan, ikkita kuchaytirgichdan tashkil topgan ikki taktli sxema qo’llaniladi.
AV sinfi A va V sinflari oraliғidagi ҳolatni egallaydi va ikki taktli qurilmalarda qo’llaniladi. Bu yerda sokinlik rejimida bir tranzistor berk bo’lganda, ikkinchisi ochilish arafasida bo’ladi, lekin bu ҳolat asosiy ishchi yarim davrni kichik inertsiyaga ega bo’lgan VAX soҳasiga olib chiqishga imkon yaratadi. koeffitsient A sinfiga nisbatan yuqori, KG<3 % bo’ladi.