Mustaqqil ish mavzulari (uzb)

3-rasm. BGQ KQ ning prinsipial issiqlik diagrammasi:
1 - gaz turbinasi bloki; 2 - chiqindi issiqlik qozoni; 3 - yuqori bosimli qism; 4 - past bosimli qism; 5 - bug 'turbinasi; 6 - tutun chiqish trubkasi; 7 - kommutatsiya armaturalari; K - kompressor; YK - yonish kamerasi; GT - gaz turbinasi; D - deaerator; KD - kondensator; KN - kondensat nasosi; YBN - yuqori bosimli ta’minot nasosi; PBN - past bosimli ta’minot nasosi; SN - Sirkulyatsion nasoslar; EG - elektr generatori
T, S-koordinatalaridagi 4-rasm bug' va gazning ideal aylanishini ko'rsatadi chiqindi issiqlik qozon bilan yig'lab o'rnatish. Yuqori tsikl, gaz turbine qurilmasi aylanishi, 1234 raqamlari bilan va pastki tsikli, abcdef harflari bilan bug 'turbinasi qurilmasining sikli belgilangan. Yuqori qismdan bo'shatilgan qism issiqlik siklining bir qismi quyi tsiklga beriladi. Bu issiqlikning yana bir qismi atmosferada yo'qoladi. Yuqori tsikl (GTQ) pastki tsikl (BTQ) uchun yagona issiqlik manbai hisoblanadi.

4-rasm. Bug' va gazning ideal aylanish sikli
Zamonaviy qozonxonaning sxematik diagrammasi
Qozonxonaning diagrammasi 1.3. rasmda ko'rsatilgan.
Chang-havo aralashmasi maydalangan ko'mir gorelkalari orqali pechka 13 ga beriladi, 11 qozonning barabani 12 trubadan chiqariladi. Undan pastga tushadigan suvlar orqali o'choqning barcha devorlarini qoplagan holda ekranlar 17 ning pastki kollektorlariga kiradi. Ekranlarda suvning qisman bug'lanishi sodir bo'ladi. Keyinchalik, bug’-suv aralashmasi bug' ajratilgan qozon barabaniga kiradi. Qozon barabanidan bug’ o'ta qizdirgich 20 ga beriladi va keyin iste'molchiga boradi. Pechdan chiqadigan tutun gazlari o'ta qizdirgichga va undan pastga tushadigan shaxtaga beriladi. Pastga tushadigan shaxtada suv ekonomayzeri 21 mavjud bo'lib, unda ta’minot suvi qozon barabaniga kirishdan oldin isitiladi va chiqindi gazlar havoga issiqlikni chiqaradigan havo isitgichi 22. Keyin issiq havo ko'mir tegirmonlariga va maydalangan ko'mir yondirgichlariga beriladi. Qozondan keyin chiqindi gazlar kul kollektorlarida uchuvchi kuldan tozalanadi va tutun chiqindisi va mo’ri orqali atmosferaga chiqariladi.
Yoqilg'i ma'lum sharoitlarda ko'p miqdorda issiqlik energiyasini chiqaradigan, texnik va iqtisodiy ko'rsatkichlarga qarab, turli sohalarda qo'llaniladigan har qanday modda deb hisoblanishi mumkin. Qozon qurilmalarida chiqarilgan issiqlik ishlaydigan suyuqlik - bug’yoki issiq suvni texnologik va isitish moslamalarida, shuningdek elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun ishlatiladi.
Hozirgi vaqtda energiya chiqarish printsipi bo'yicha farq qiluvchi ikki guruhga bo'lish mumkin: boshqa moddalar bilan o'zaro ta'sirlashganda issiqlikni chiqaradigan yoqilg'i (oksidlovchi); boshqa kimyoviy elementlarning molekulalarini bir vaqtning o'zida hosil bo'lishi bilan yonilg'i moddasining bo'linishi natijasida issiqlikni chiqaradigan parchalanuvchilar (yadro).