. Ijtimoiy fanlar fakulteti Tarix yo’nalishi TRX-JU-20-guruh talabasi Xoldorova Mahliyoning “Ozbek xalqi etnogenizi va etnik tarixi”fanidan tayyorlagan taqdimoti Mustaqillikdan keyingi davrda Ozbekistondagi etnogenezisni o’rganilishini yangi bosqichga ko’tarilishi - 1.O’zbek xalqi etnogenezi
- 2.O’zbek xalqini etnogezi mustaqillikdan keyiningi o’rganilishi
. - Oʻzbeklar — turk urugʻlari birlashmasi-ulusi (urugʻlar siyosiy birlashmasi), oʻzbek ulusi, Oʻzbekiston Respublikasi aholisining asosiy qismini tashkil etadi. Oʻzbeklar nafaqat Oʻzbekiston, balki Oʻrta Osiyodagi eng koʻp sonli xalqdir. Oʻzbekistonda (30 million), Tojikistonda (2 million koʻproq), Qirgʻizistonda (1 million kishi), Qozogʻistonda (600 minghan kishi), Turkmanistonda (900 mingdan koʻproq) kishi yashaydi. Bundan tashqari, Afgʻonistonda (2 milliondan 3 milliongacha), Rossiyada (300 ming kishi), Saudiya Arabistonida (550—600 ming kishi), Xitoyda (15 ming kishi, 2010-yil), Turkiya, Olmoniya, AQShda ham oʻzbeklar yashaydi. Oʻzbeklar oʻzbek tilida soʻzlashadilar. Dini — sunniy musulmonlar.
, - Oʻzbeklar Oʻrta Osiyoning markaziy viloyatlari — Movarounnahrda, Xorazmda, qisman Sharqiy Turkistonning gʻarbiy mintaqalarida shakllangan. Oʻzbek xalqining asosini hozirgi Oʻzbekiston hududida qadimdan oʻtroq yashab, sugʻorma dehqonchilik, hunarmandchilik bilan shugʻullanib kelgan mahalliy sugʻdiylar, baqtriyaliklar, xorazmiylar, fargʻonaliklar, koʻchmanchi va sak-massaget kabi qadimgi sharqiy eroniy tillarida sʻozlashuvchi guruhlar va har xil turkiy uru’glar tashkil etgan.[15][16]. Shuningdek, miloddan avvalgi II asrdan boshlab avvalgi Janubiy Sibir, Oltoy, Yettisuv, Sharqiy Turkiston hamda Volga va Ural daryosi boʻylaridan turli davrlarda Movarounnahrga kirib kelgan turkiy qabilalar ham oʻzbeklar etnik tarixida ishtirok etganligi tarixdan maʼlum.
- Keyingi yillarda Oʻzbekiston hududida olib borilgan arxeologik va antropologik tadqiqotlar natijasida Amudaryo va Sirdaryo oraligʻida soʻnggi jez davridayoq yuqorida nomlari zikr etilgan qabila va elatlarning etnik jihatdan dastlabki aralashuvi sodir boʻlganligi va assimilyatsiya jarayoni natijasida antik davrga kelib, oʻtroq hayotga moslashgan turkiy hududiy maydon tarkib topganligi hamda oʻzbek xalqiga xos antropologik tipning makon va zamoni aniqlangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
