Namangan davlat universiteti jismoniy madaniyat fakulteti sport faoliyati kafdrasi

Sport inshootlarining toifalanishi
Bir tipli sport inshootlari o‘zining kattaligi bilan tabavdarga bo‘linadi. Sport inshootlarining 6-ta tabakdsi belgilanib, ular quyidagi qursatkichlar bilan aniqdanadi:

1. 
   Tribunadagi joylarning soni va ochik, sport maydonlarining soni (stadionlar).
   
2. 
   hovuzlarning kengligi va soni.
   
3. 
   Tribunalardagi utirish joylarining soni, so‘n’iy ravishda mo‘zlatilgan mo‘z joylarining soni (sport saroylari).
   
4. 
   Ochik; va yopiq; tipdagi sport inshootlari soni va sportchilar uchun yashash xonasining soni (o‘quv-sport bazalari).
   
5. 
   CHangilar soni (changi bazalarida).
   
6. 
   Masofali mexanizasiya bilan ta’minlangan jixozlangan tirlarning borligi (uk, otish joyi).
   
7. 
   Aylana shaklidagi oshish uchun devorlar va zovurlar (transheyalar) soni (uk, otish-ovchilik devorlari).
   
8. 
   Katta kemalar soni (eshkak eshish bazalari, yaxtklublar va suv-motor bazalari).
   
9. 
   Aloxida inshootlar soni (kompleks maydonlarda).
   
10. 
    Tramplin kattaligi, hisoblangan sakrash o‘zunligi (changi tramplinlarida).
    
11. 
    Aloxida sport zallarining tarkibiy soni.
    

Toifalarga (kategoriyaga) kirmaydigan sport inshootlari xam bor. Bo‘lar kdtoriga Moskvadagi yirik sport kompleksi hisoblanuvchi V.I.Lenin nomli Markaziy stadion, Olmaota yakinidagi yo‘qrri tog chukdisida joylashgan mo‘zlik Medeo stadioni, Moskvadagi suv sporti Saroyi, Kiev, Sank-Peterburg, Minsk va boshqa Shaxarlardagi Sport saroylari kiradi. O‘zbekistonda Toshkentdagi Paxtakor stadioni shular jumlasidan.
O‘yin maydonlari tengligini aniqdashda (belgilashda) ularning o‘yin va qurilish maydoni ulchamlarini bilish zarur. O‘yin maydoni ulchami o‘yin koidalari yordamida belgilanadi. qurilish ulchamlari esa, xavfsizlik zonalari hisobiga qura o‘yin maydoniga nisbatan kattarok, bo‘ladi (quyida I-jadvalda qursatilgan).
O‘yin maydonlari aloxida yoki birlashgan xolda joylashishi mumkin. Masalan, bir tekislikda bitta yoki xar xil sport turlari uchuy birlashgan maydonlar bo‘lishi mumkin. Birlashgan maydonlar misoli 1-rasmda qursatilgan.
1-jadval Sport o‘yin maydonlarining asosiy va kiritilishi mumkin