Namangan davlat universiteti raxmatova xayrixon ashiraliyevna pedagogik diagnostika

O‘lchash natijalarining ishonchliligi (ing. “reliability”) – olingan 
natijalarning aniqligi va ularning tasodifiy omillarga ta’siriga 
barqarorligini ifodalovchi tavsif.
Natijalarning ishonchliligi o‘lchash ishlarining haqiqatda, tashxislash yoki 
tadqiqot maqsadidan kelib chiqqan holda belgilangan talab, aniqlangan 
56
Шкалы измерений // https://studme.org/170818/pedagogika/shkaly_izmereniy. 

---

57
mezonlarga muvofiq amalga oshirilganligini anglatadi
57
. 
O‘lchash natijalarining asoslanganligi (ingl. “
validity
” – yaroqlilik 
(haqqoniylik, qonuniylik) – qo‘llanilgan metodika hamda muayyan 
sharoitlarda amalga oshirilgan tadqiqot natijalarining haqqoniyligi va 
yaroqliligi.
Boshqacha aytganda, natijalarning asoslanganligi (validligi) qo‘llanilgan 
metodika hamda tadqiqot natijalarining qo‘yilgan vazifalarga muvofiq 
ta’minlovchi o‘lchov sanaladi
58
. 
Xulosa qilib shuni aytganda, pedagogik diagnostika va tadqiqotni tashkil 
etishda o‘lchash muhim ahamiyatga ega. Zero, o‘lchash ishini metodik jihatdan 
to‘g‘ri tashkil qilish tashxislash va tadqiqotning samarali borishini ta’minlaydi. 
Pedagogik jarayonlarda o‘lchashning bir necha turidan foydlaniladi. Ular orasida 
shkalalash alohida o‘rin tutadi. Shkalalashda boshlang‘ich amaliy natijalar 
shkalalarga asoslanuvchi baholashga o‘tkaziladi. Muayyan turdagi shkalalash 
belgilangan tartibda o‘quvchilarning bilim, ko‘nikma, malakalari, shuningdek, 
ularda ma’lum sifatning tarbiyalanganlik darajasini o‘lchash va baholashga imkon 
beradi. Shu sababli o‘qituvchi va tadqiqotchilar pedagogik o‘lchash ishlarini 
amalga oshirishga oid bilimlardan xabardor bo‘lishi orqali tashxislash hamda 
tadqiqot jarayonini samarali tashkil etish malakalarini o‘zlashtira olishlari zarur.