5
Elektr qarshilik termometrlari:
Platinadan yasalgan termometr -200 …+ 650
Misdan yasalgan termometr -50 … + 180
Termoparalar:
Platinarodiy – platina –20 ...+ 1300
Xromel – alyumel
-50 … + 1000
Xromel – kopel
-50 … + 600
Nurlanish termometrlari:
Optik termometr
+800 … + 6000
Fotoelektrik termometr +600 … + 2000
Radiatsion termometr
+20 … + 3000
Simobli temometrlar
1-rasm.
Simobli texnik termometrlar
a– burchakli, b– to‘g‘ri, v– elektr kontaktli; I, 2–
chiquvchi signalni ulash nuqtalari; 3 – magnit kallagi; 4 –
suriluvchi kontakt.
Suyuq termometrik moddalar sifatida simob, kerosin,
etil spirt, toluol va boshqalar ishlatiladi.
Simobli termometrlar simob to‘ldirilgan shisha ballon
va u bilan tutashtirilgan shisha naychadan iborat. Simobli shisha ballon xarorati
o‘lchanadigan
muhitta kiritilsa, undagi simob hajmi muhit xaroratiga muvofiq o‘zgaradi,
ya’ni simob sathi shisha trubka bo‘yicha yuqoriga yoki pastga siljiydi. Bu siljish Selsiy
shkalasi bo‘yicha muhitxaroratining o‘zgarishini ko‘rsatadi.
Симобли termometr davlat standartiga muvofiq xaroratni –25° S dan +500° S gacha
o‘lchashi mumkin (1-jadval). Simobli texnik termometrlarning ba’zi turlari 1-
rasmda
ko‘rsatilgan.
Suyuq termometrik moddali termometrlarning asosiy kamchiligi shisha idishining
sinishi bilan bog‘liq bo‘ladi. Buning oldini olish uchun bu termometrlar metall (qin) ichiga
o‘rnatiladi. Termometrik suyuqlik bilan issiqligi o‘lchanadigan
muhit orasidagi kontaktni
yaxshilash uchun gilzaning shisha ballonga tegishli qismi issiqlikni yaxshi o‘tkazuvchi
6
moddalar bilan to‘ldiriladi. Xarorat 200o S gacha o‘lchansa, gilzaning pastki qismi mashina
moyi bilan, o‘lchanadigan xaroratni 300°S gacha bo‘lsa, simob bilan, va 500°
S gacha
o‘lchanadigan bo‘lsa, mis qipig‘i bilan to‘ldiriladi. Bunday. termometrlarning o‘lchov
aniqligi uncha yuqori bo‘lmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
