Nammqi mvakg 2022 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qirilish instituti

chiziqlar deyiladi (2.7 shakl). 
Bir proektsiya tekisligiga parallel ikkitasiga parallel bo’lgan to’g’ri chiziqlar 
proektsiyalovchi deyiladi: 
1) gorizontal – proektsiyalovchi to’g’ri chiziqlar gorizontal proektsiya 
tekisligiga perpendikulyar bo’ladi (2.8 shakl); 
2) frontal – proektsiyalovchi to’g’ri chiziqlar frontal proektsiya tekisligiga 
perpendikulyar bo’ladi (2.9 shakl); 
3) profil – proektsiyalovchi to’g’ri chiziqlar profil proektsiya tekisligiga 
perpendikulyar bo’ladi (2.10 shakl); 

---

 
NamMQI © MvaKG_2022
 
 
2.7 шакл 
2.8 шакл 
2.9 шакл 

---

 
NamMQI © MvaKG_2022
 
 
2.8 – 2.10 shakllardan xususiy vaziyatdagi to’g’ri chiziq bitta proektsiya 
tekisligiga perpendikulyar bo’lsa, o’sha proektsiyalar tekisligida uning proektsiyasi 
nuqta bo’ladi va qolgan ikkita proektsiya tekisligidagi proektsiyasi o’zining 
haqiqiy uzunligiga teng bo’ladi. 
 
2.4. To’g’ri chiziqda nuqta. To’g’ri chiziq kesmasini berilgan nisbatda 
bo’lish 
Agar nuqta to’g’ri chiziqda yotsa, uning proektsiyasi bir xil nomdagi 
proektsiyasida yotadi. 
2.11 shaklda to’g’ri chiziq va A, B va C nuqtalar tasvirlangan. A nuqta 1 
to’g’ri chiziqqa tegishli, A2 є l2, A1 є l1, C va B nuqtalar to’g’ri chiziqqa tegishli 
emas, C1 
∋ l1, a B2 ∋ l2. 
2.12 shaklda AB profil to’g’ri chiziqda yotuvchi frontal proektsiyasi ma’lum 
C nuqtaning proektsiyalari qurilishi ko’rsatilgan. Nuqtani noma’lum gorizontal 
proektsiyasini qurish uchun AB to’g’ri chiziq kesmasi A
3
B
3 
profil proektsiyasidan 
foydalanamiz. 
To’g’ri chiziq kesmasini berilgan nisbatda bo’lish uchun uning 
proektsiyalaridan birini ushbu nisbatda bo’lib olamiz. So’ng shu nuqtadan kesmani 
boshqa proektsiyasiga bog’lovchi chiziqni tushiramiz va C nuqtani C
1
gorizontal 
proektsiyasi hosil bo’ladi. 
2.10 шакл 

---