Nanokimyo obe’ktlari klassifikatsiyasi

Kvant nuqta 
Bunday KNlarni, masalan, MPE usuli yordamida, kristalli panjara 
parametriga mos kelmaydigan tor oraliqli materialni keng bo'shliqli materialga 
o'stirish orqali olish mumkin. 
Fullerenlarning kashfiyot tarixi 
1985 yilda bir guruh tadqiqotchilar-Robert Kyorl, Xarold Kroto, Richard 
Smalli, Xit va OBrayen - qattiq namunani lazer nurlanishi (ablasyonu) natijasida 
olingan grafit bug'larining massa spektrlarini tadqiq qilishdi va maksimal 
amplitudaga mos keladigan cho'qqilarni topdilar. 60 va 70 uglerod atomlaridan 
tashkil topgan klasterlar [1]. 
XX asrning oxiri uglerodning yangi formalari-fullerenlar va 
nanonaychalar ochilishi bilan shuhrat qozondi. Ushbu kashfiyotning ilmiy va 
amaliy ahamiyati shunchalik buyukki, hatto bu kashfiyot mualliflari Nobel 
mukofoti bilan taqdirlandi. Ming yillab uglerodli moddalar - daraxt po‘stlog‘i, 
grafit, tabiiv gaz va boshqalar yonganda hosil bo‘luvchi oddiy qurumda ham 
noyob xossali moddalar kashf etilgan edi. 
Hozir turli o‘lchamli va xossali uglerod nanostrukturalari olishning har 
xil usullari ishlab chiqilgan. Lekin. hamma usullarning ma’nosi bir xil: 

---

5
nanonaycha va fullerenlar uglerodli materiallarni yuqori temperaturalarda 
kimyoviy aylanishlari hisobiga hosil boiadi. Biz bir qancha ommalashgan 
usullarni ko‘rib chiqamiz. 
Grafitni elektrik yoy bilan changlash 
Bu Krechmer tomonidan ishlab chiqilgan, eng tarqalgan usuldir. Shu 
usulda 1991 -yilda yapon olimi Smolli birinchi marta nanonaycha oldi. 
Usulning ma’nosi shunday: inert gaz bilan toldirilgan kamerada gaz atomlarini 
ionlashtiruvchi grafit elektrodlari o‘rtasida elektrik razryad hosil qilinadi. Katod 
va kamera devorlari suv yoki suyuq azot bilan sovutiladi.